Nieuw crematorium Haarlem

Het ontwerp van het door de heer Zeinstra ontworpen crematorium is uniek, omdat hij daarin de verschillende etappes in het (uitvaart)ritueel heeft samengevat in een rondgang. Hierdoor ontstaat in het centrum van het gebouwencomplex een grote binnentuin. Het vierkante binnenhof is een architectonisch oertype. Gebouwen, die alzijdig symmetrisch rondom een open midden zijn aangelegd, vindt men in nagenoeg alle culturen door de eeuwen heen, waarbij gedacht kan worden aan de vierkante kloostertuin. De architect heeft gezocht naar ruimtes, die bezinning, eenvoud en vanzelfsprekendheid uitstralen, waarvoor de vierkante tuin het ideale uitgangspunt is. Als een middeleeuwse kloostergang verbindt de tuin alle onderdelen van de crematie, de ontvangstruimten, de aula, de crematie zelf, de condoleanceruimtes en het columbarium tot een rituele rondgang. In de binnentuin en omsloten door de constructie van de omloop langs de binnenruin staat de aula, een lichte constructie van hout en glas. In tegenstelling tot de beslotenheid van het bestaande auditorium op de begraafplaats opent de aula zich naar de tuin. De dichte houten deuren en een deel van het dakvlak zijn de enige echt gesloten vlakken van het gebouw. De constructie is eenvoudig. De opengewerkte hoeken laten vrij uitzicht toe naar de tuin. De kist kan naar wens op verschillende plaatsen in de aula worden opgesteld. Voor grotere bijeenkomsten kunnen de houten deuren worden geopend, waardoor belangstellenden de dienst zelfs vanuit de tuin kunnen volgen. Als een oude kloostergang loopt een omloop langs de tuin. Als de nabestaanden dat wensen, kunnen ze de kist door deze omloop of direct door de tuin begeleiden naar de ovenruimte. Er is ook in de ovenruimte plek ingeruimd voor familie en belangstellenden, die het invoeren van de kist willen meemaken.

Wat voor Nederland ook uniek is, is de organisatievorm van het crematorium. Vanaf het eerste moment, waarop de plannen in ontwikkeling kwamen, zijn de Haarlemse uitvaartondernemers daarbij betrokken. In 1997 heeft dit ertoe geleid, dat twee uitvaartondernemers, de Associatie Kennemerland BV en de Uitvaartverzekering en –verzorging Haarlem e.o. BV als vennoten voor ieder 25% zijn gaan deelnemen in de commanditaire vennootschap Crematorium Haarlem. De gemeente is daarin deelnemer voor 50%. Er wordt na een aanlooptijd van circa een halfjaar tot een jaar een aantal crematies verwacht van 1050. De ingebruikname van het crematorium mag in mei 2002 worden verwacht.