Gestolen schilderij mogelijk begraven op kerkhof

donderdag 27 januari 2011

In de nacht 10 op 11 april 1934 werd uit de Sint-Baafskathedraal in Gent ‘De Rechtvaardige Rechters’ gestolen. Het was een paneel dat onderdeel was van het drieluik ‘Lam Gods’. In die nacht werd ook het paneel dat Sint-Jan de Doper voorstelt gestolen, maar deze werd later terug gevonden. Van ‘De Rechtvaardige Rechters’ is nooit meer iets vernomen. Maar nu, 77 jaar na de roof, beweert een oud-politiecommissaris dat het schilderij verstopt is op het kerkhof van Laken, dat meldt het Nieuwsblad.

Rudy Maes werkte 37 jaar bij de politie en is sinds 10 jaar met pensioen. Zijn nieuwe passie werd een jarenlange zoektocht naar het paneel. Nadat hij 13 jaar geleden een boek las over de roof werd hij gefascineerd door de mysterieuze zaak. Nu denkt hij een doorbraak te hebben in de zaak. Hij denkt dat het paneel op het kerkhof van Laken verborgen ligt. Na de diefstal werd de Vlaamse wisselagent en koster Arsène Goedertier verdacht van de roof. Vlak voor zijn dood op 25 november 1934 (enkele maanden nadat het schilderij werd gestolen) vertelde hij op zijn sterfbed aan een vriend dat hij de enige was die wist waar het paneel was.

Maes heeft de briefwisseling tussen de verdachte en zijn vriend bestudeerd en zegt dat daar veel aanwijzingen in zitten. Zo wordt in de brief verwezen naar Brussel en naar het kerkhof van Laken. In de brief van Goedertier zou verder staan dat hij het heeft begraven op een publieke plaats, waar hij het paneel niet onopgemerkt kon opgraven. Verder zijn er verwijzingen naar rustplaats, uit het graf komen, berusten en herrijzen. Hij zou ook hebben geschreven dat het schilderij tussen de engelen ligt, wat een verwijzing zou kunnen zijn naar het wapenschild van Laken waarop engelen zijn afgebeeld. De link met Brussel zou betrekking kunnen hebben op het paneel met Sint-Jan de Doper. Dat werd na een anonieme tip teruggevonden in het Brusselse Noordstation.

Als de conclusie van Maes klopt dan is het maar de vraag hoe het paneel er na al die jaren nog uitziet. Daarnaast is het ook een lastige zaak om het op te graven. Want waar begin je te graven op een kerkhof als je geen idee hebt op welke plek het ligt.

Vanaf het moment dat het schilderij werd gestolen hebben verschillende mensen een zoektocht gehouden naar het schilderij. Met regelmaat komen amateurspeurder met ‘de oplossing’. Ook zijn er theorieën dat de SS het lichaam van Goedertier in de oorlog heeft laten opgraven om aanwijzingen te vinden. De Duitsers zouden het schilderij nog tijdens de oorlog hebben teruggevonden. In de jaren zeventig kwam een man na een ‘wichelroedenonderzoek’ tot de conclusie dat het paneel verstopt zat achter een marmeren plaat in de Sint-Baafskathedraal. Daarop werd de marmeren plaat weggebroken, maar er zat geen paneel achter.

In 2008 liet justitie de vloer van een ondergrondse parkeerplaats in Gent openbreken. Dat gebeurde na een tip van een man die zeker wist dat het paneel in een zinken omhulsel was verborgen in een waterput. Inmiddels stond de parkeergarage op die plek. Toen een speciale radar aangaf dat er metaal lag onder de garagevloer werd deze opengebroken. Toen de put open was gemaakt bleek dat de radar aansloeg op het gewapende beton van de garage. De Rechtvaardige Rechters lag niet in de put die daarna weer gedicht werd.

De Belgische regering heeft sinds 2006 overigens een ‘subsidie’ van 20.000 euro klaarliggen voor de persoon die zeker weet waar het paneel is. Het is overigens geen vindersloon, maar een subsidie voor de kosten die eventueel moeten worden gemaakt om te graven of om iets open te moeten breken. Maar de ‘speurder’ moet wel zeker zijn van zijn zaak, want als het schilderij niet wordt gevonden wordt er geen geld uitgekeerd.

Kijk hieronder naar een filmpje over de zoektocht naar het paneel.