Een ode aan de liefde in 30 portretten (Museum Tot Zover)

Op 25 februari 2011 tekent Clemens het 43ste portret van Gerard. Het is onduidelijk hoe lang Gerard nog zal leven. Ze zijn die dag 587 maanden samen, het staat genoteerd in de marges van het portret. Op de portrettekening die Clemens drie dagen later maakt staat: ‘19 uur, Gerard overleden, 1 maart 2011’.

Gerard is al verschillende keren gevallen. Clemens bezoekt hem iedere dag in het verzorgingstehuis en tekent regelmatig zijn portret. Soms is hij wakker, vaak in diepe slaap. Gerard is blij als hij Clemens ziet tekenen aan zijn bed. Het is verstilde communicatie. De serie portretten laten een geleidelijke verzwakking zien. Met iedere lijn fixeert Clemens wat hij dreigt te verliezen: de liefde.

In Clemens’ oeuvre is de drang om het vergankelijke vast te houden vaker zichtbaar. Zo tekende hij negentiende-eeuwse kerken in Amsterdam die werden gesloopt. Met bloedend hart documenteerde Clemens de afbraakprocessen. Zijn emoties zet hij echter om in vakkundige precisie. Deze probeert hij ook te behouden in de portretten van Gerard, die hij soms betitelt als oefeningen dan weer als zijn meest fundamentele werk.

Teken van liefde in Museum Tot Zover is een aangrijpende registratie van een sterfproces, een intiem portret van verbondenheid en onthechting. Het is bovenal een ode aan de liefde. Teken van liefde laat zien dat zelfs de dood schoonheid bezit.

Teken van liefde duurt van 6 april tot en met 15 september 2013. De opening vindt plaats op 5 april, de verjaardag van Gerard, en wordt in kleine kring gevierd.

Over Clemens Merkelbach van Enkhuizen

In 1963 voltooide Clemens zijn opleiding aan de Amsterdamse Rijksakademie voor Beeldende Kunsten. Tijdens een extra loge-jaar specialiseerde hij zich onder leiding van de gerenommeerde portretschilder Sierk Schröder in de portretkunst. Clemens wordt in het Lexicon van Pieter Scheen omschreven als een ‘uitstekend portretschilder’ en gekarakteriseerd als impressionist. Na de Rijksakademie volgden vele portretopdrachten en tekende hij stadsgezichten voor bijvoorbeeld de Topografische Atlas van het Stadsarchief. Verder nam hij deel aan verschillende groepstentoonstellingen in ondermeer Arti et Amicitiae, het Van Gogh Museum, Exposorium Vrije Universiteit en Museum Ons’ Lieve Heer op Solder in Amsterdam, Singer Laren en het Markiezenhof in Bergen op Zoom.

Over Museum Tot Zover

Nederlands Uitvaart Museum Tot Zover is uniek in haar soort. Het museum opende in 2007 en belicht de dood in al haar facetten. Zo kregen bezoekers in de grensverleggende tentoonstelling Afterlife aan de hand van kunstwerken van internationale kunstenaars een inkijkje in het hiernamaals. Afterlife was de eerste kunsttentoonstelling op een begraafplaats. De door gastcurator Erik Kessels gekozen Funeral Train behoorde volgens Volkskrant en NRC Handelsblad tot de beste exposities van 2010.

Museum Tot Zover is een particulier museum. Het wordt gesteund door vier hoofdsponsors Monuta, ‘de Facultatieve Groep’, Yarden en DELA, door drie sponsors Bogra, Nuvema en Docendo en door vele (bedrijfs)donateurs.