Blog: MAS - Op leven en dood

De mens heeft behoefte aan verhalen: van sprookjes tot religies, van volkslegenden tot dierenfabels, van persoonlijke belevenissen tot massale avonturen.

De behoefte aan verhalen – storytelling – is geworteld in ons onderbewuste zoeken naar antwoorden op de grote vragen: ‘Wat is het doel van ons bestaan? De zin van ons leven? En niet te vergeten: wat is het nut van ons sterven? Waartoe dient die wonderlijke cyclus van geboorte, leren lopen, eten, praten, verliefdheid, paren, verouderen, ziekte en sterven? Die nano-flits van ‘heel even iets in het eeuwige niets’. Of is er toch meer tussen hemel en aarde? Véél meer?

De vraag is kort, de zoektocht duurt al eeuwen. Want zoveel mensen, zoveel meningen. Zoveel culturen, zoveel religies en stromingen. En binnen elke stroming leiden voortschrijdende inzichten, en verschillen van inzicht, tot nieuwe afsplitsingen. In ons van oudsher godvrezende Nederland kunnen we er wat van: van vrijmoedig hervormd tot depressief gereformeerd, van bourgondisch katholiek tot sektarische splinters, van Het Dagboek van een Herdershond tot Knielen op een bed violen. En met de integratie van exotische culturen en verhalen groeit het religieuze mozaïek steeds kleurrijker. Het gebed is zonder einde.

Bestaat er eigenlijk al een Navigatie App om je weg te vinden in het universum van religies? Geen idee. Maar wat er wel is: de permanente expositie ‘Leven en Dood’ in het MAS, Museum aan de Stroom. Het MAS is een imposant museaal ontwerp, verrezen aan de Schelde, in Antwerpen. Het vensterrijke gebouw telt 12 etages en herbergt een breed aanbod exposities, zowel tijdelijk als onbeperkt houdbaar. Zoals de vaste expo ‘Leven en Dood’

‘Leven en Dood’ beslaat twee etages, met elk een thema: Over mensen en goden (etage 7) en Boven- en onderwereld (etage 8). De expo gaat ondermeer om de bekende vragen, zoals: Waar komen we vandaan? Waar gaan we naartoe? Wat gebeurt er na de dood?

Over mensen en goden biedt een beeld van de wereldwijde verscheidenheid aan zingeving, en de intense behoefte aan beleving, en verhalen. Het is te veel om hier alles te benoemen, maar een bezoekje waard. Een korte impressie. Op etage 7 ondermeer:
- van het dodenritueel in het oude Egypte naar de voorouderbeleving in Afrika;
- van de idee dat dood doet leven in Melanesië, naar de wedergeboortegedachte van het
hindoeïsme en boeddhisme;
- het geloof in het eeuwige leven in de drie religies van het boek;
- de verschillen en overeenkomsten tussen jodendom, christendom en islam.

Over boven- en onderwereld op etage 8 gaat het ondermeer over mensen die in nauw contact met de natuur leven of leefden. Voor hen is de dood geen einde, maar een overgang naar een andere wereld, zoals planten die afsterven en weer opbloeien. In deze culturen speelt een sjamaan vaak een belangrijke rol. De Sjamaan (priester/medicijnman) kan communiceren met overledenen, met de onderwereld van de dood, en met de goden in de bovenwereld. Leven en Dood gaat in alle diversiteit om ook de behoefte aan verhalen, waar of niet waar.

Een boeiende expositie in het MAS. Met een massa informatie, veel indrukken. Het is dan ook raadzaam om na etage 8 even door te stijgen naar het panoramaterras van het MAS, op de 12e etage. Het dak – 60 meter boven straatniveau – biedt 360 graden rondom zicht op een permanente expositie, die voortdurend in beweging is. Met uitzicht over de slingerende Schelde, de havens en hun dokken in de verte. De skyline van het historische centrum van Antwerpen. De geluiden van de stadse wereld zweven je tegemoet. De klank van het leven zoals het nu – live - gebeurt. Natuurlijk: het is ‘een flits van heel even iets in het eeuwige niets’, maar je hebt het voorrecht om het mee te maken.

En die parkeerbon, die een ijverige diender beneden op je auto plakt, ach ja, het is niets…

Cobart (2015)

meer info: http://www.mas.be/Museum_MAS_NL/MASNL/Wat-is-er-te-zien/Vaste-tentoonstelling/Leven-en-dood.html.

Dit blog is geschreven door Colbart, een pseudoniem voor Bart C. van der Harst, een schrijver, liedjeszanger en dichter. Hij levert regelmatig een bijdrage op website van Algemeen Belang.