Humanistisch Verbond voor verruiming euthanasiewet

Vlak voordat in de Tweede Kamer het debat startte over de euthanasiewet werd het overlijden bekend gemaakt van schrijver, filmmaker en kunstenaar Hugo Claus. Hij heeft het moment van zijn dood zelf bepaald. Hij leed aan Alzheimer en koos in overleg met zijn vrouw voor euthanasie zodra hij geen controle meer zou hebben over zijn leven.

Een zelfgekozen en menswaardig levenseinde, dat gunnen we iedereen die wel overwogen besluit wanneer het leven voltooid is. Daarvoor moeten de mogelijkheden die de huidige euthanasiewet biedt meer en beter gebruikt worden. Daarnaast dient onderzocht te worden hoe de wet aangepast kan worden zodat mensen die zelf bepalen dat hun leven voltooid is vanwege ondraaglijk psychisch lijden of dementie, waardig kunnen sterven.

Het is verbijsterend dat staatssecretaris Bussemaker weigert een onderzoek te laten doen naar de behoefte in de samenleving aan een wetsaanpassing. Uit het onderzoek uitgevoerd in opdracht van de NCRV voor het programma Rondom 10, blijkt dat 63% van de Nederlanders vindt dat ouderen die niet ondraaglijk lijden maar om diverse redenen verlangen naar de dood daarbij hulp zouden moeten krijgen. Ook vindt driekwart van de Nederlanders dat de zogenoemde 'pil van Drion' gecontroleerd verstrekt moet worden. Daar kun je je ogen niet voor sluiten, zelfs niet als er afspraken over gemaakt zijn in het coalitieakkoord.

Ook Bussemakers argument dat het 'vergaand is om van een arts te verwachten dat hij gezonde mensen helpt een eind aan hun leven te maken', is niet steekhoudend. Het toont opnieuw aan dat het debat in de Kamer draait om medici, niet om de zelfbeschikking van mensen. Het oordeel of iemand al dan niet gezond is of ondragelijk lijdt, is niet alleen aan een arts, laat staan aan een staatssecretaris. Dat oordeel ligt bij mensen zelf. Naast artsen zouden ook geestelijk begeleiders een rol moeten spelen bij mensen met een doodswens die hulp vragen.

Een kabinet dat moraal en menswaardigheid hoog in het vaandel heeft staan kan en mag zich niet afsluiten van mensen met een euthanasieverklaring. Te vaak blijkt dat op het moment dat ze hun controle over het leven verliezen hun euthanasieverklaring niets waard is. Hun rest alleen een gruwelijke manier om uit het leven te stappen tot groot verdriet van familie, vrienden en naasten.

Het Humanistisch Verbond vraagt op dit moment in het bijzonder aandacht voor stervenshulp aan mensen met een chronische psychiatrische aandoening. Elk jaar sterven ongeveer 300 chronisch psychiatrisch patiënten een eenzame en soms ook gewelddadige dood, nadat zij hun psychiater tevergeefs om stervenshulp hebben gevraagd.

In totaal komen jaarlijks ongeveer 1500 Nederlanders door zelfdoding om het leven, waarvan zo'n zevenhonderd een psychiatrische aandoening hebben. Ruim driehonderd mensen met een psychiatrische aandoening dienen bij hun psychiater een verzoek om hulp bij zelfdoding in. Een dergelijk verzoek wordt minder dan vijfmaal per jaar ingewilligd.