Rol van de arts bij repatriëring (soms wel en soms geen laissez-passer)
9 april 2020
Vraag nummer: 60474
Wat is de rol van de arts wanneer een overleden persoon, overleden binnen de verpleeghuisinstelling gerepatrieerd gaat worden naar land van herkomst. Zijn er documenten, en welke, die door de arts moeten worden verstrekt, een aan welke instantie moeten deze worden verstrekt?
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Artsen van een verpleeghuis hebben als zodanig geen enkele rol. Alleen de arts die een overledene schouwt, geeft een verklaring van overlijden af en vult het zogenaamde B-formulier voor het Centrale Bureau voor de Statistiek in, dat via de gemeente wordt ingezameld. Gewoonlijk zorgt de uitvaartverzorger er voor dat de verklaring van overlijden en het formulier voor het CBS bij de gemeente terug komt om een verlof tot begraven of cremeren te krijgen. Familie of een vriend kan dat ook zelf regelen.
Wanneer een overledene naar een ander land moet wordt overgebracht, zijn ook beide verklaringen nodig, natuurlijk. De gemeente moet het overlijden kunnen administreren.
Wat voor papieren nodig zijn voor internationaal vervoer, hangt af van het land waar de overledene naar toe gaat.
Voor België en Luxemburg zijn geen bijzondere papieren nodig. De Nederlandse gemeente geeft een verlof tot begraven of cremeren af, die ook in België en Luxemburg geldig zijn. Omgekeerd zijn papieren uit België en Luxemburg ook hier geldig.
Voor een aantal landen in Europa geldt dat een verdrag is afgesloten, waar eisen voor vervoer in staan. Dat is de Overeenkomst van Straatsburg inzake het vervoer van lijken, van 26-10-1973. Die overeenkomst geldt voor een beperkt aantal Europese landen en soms hun overzeese gebiedsdelen (zoals bijvoorbeeld Aruba). Volgens die overeenkomst is voor het transport naar die landen een lijkenpas (laissez-passer) nodig, waarin ook naar de doodsoorzaak worden gevraagd. Ja, ook in verband met infectieziekten, om het onderwerp actueel te houden.
Voor Europese landen die geen partij zijn in de Overeenkomst van Straatsburg en voor andere landen op andere continenten, zijn er geen voorschriften voor een laissez-passer. Die zijn formeel niet nodig. Er is alleen een eenvoudige brief van de burgemeester nodig waar in staat wie de overledene is, en waar zijn stoffelijk overschot naar toe gaat. Dat is alles.
Er wordt dus ook niet van een arts een verklaring ergens over gevraagd. Er is althans geen verplichting op grond van een wet of een verdrag om zo'n verplichting te hebben.
Alleen als het gaat om landen die wel partij zijn in de Overeenkomst van Straatsburg, is dus een opgave over de doodsoorzaak nodig. Die verklaring moet in de Franse of Engelse taal worden gesteld, met gebruikmaking van de cijfercode van de internationale classificatie van ziekten van de wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Bij een besmettelijke ziekte wordt naar de omstandigheden gevraagd.
Een arts hoeft niets ondertekenen. De burgemeester die de lijkenpas ondertekent en afgeeft, moet alleen in die pas vermelden wat de ziekte was, waar betrokkene aan overleed. Dat kan gevraagd worden aan een arts in een verpleeghuisinstelling, maar ook aan een andere arts die de omstandigheden van het overlijden kent.
Er moet dus geen document worden ingevuld, maar informatie worden gegeven. Dat kan trouwens op gespannen voet staan met het medisch beroepsgeheim; dan moet een verklaring in een gesloten enveloppe met het lijk worden vervoerd. Die verzegelde enveloppe moet aan het laissez-passer worden bevestigd.
Ik denk dat de informatie in de parktijk gevraagd zal worden door de uitvaartverzorger, die haar doorspeelt aan de gemeente, want die moet het laissez-passer opstellen.
Over het vervoer van overledenen naar het buitenland vindt u meer vragen in de subrubriek 'Buitenland' en in de subrubriek 'Vervoer overledene'.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Op zaterdag 14 april 2018 wordt de derde editie gehouden van de Uitvaartbeurs Amsterdam. In de historische Westerkerk kunnen bezoekers inspiratie en informatie vinden bij meer dan tachtig stands. De Uitvaartbeurs Amsterdam is de grootste consumenten uitvaartbeurs van Nederland.
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
Spelregels
