4 oktober 2011
Vraag nummer: 26271
Graag zou ik van u willen weten, welke eisen er zijn verbonden aan het vervoer van een overledene vanuit het buitenland, per rouwauto.
Ik doel hiermee op eventuele benodigde papieren, temperatuur overledene, grootte kist, auto etc.
Alvast bedankt voor uw medewerking.
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Er bestaan geen eisen voor het vervoer van een overledene vanuit het buitenland in die zin dat er geen eisen gesteld zijn aan de temperatuur van de overledene of de kist, de grootte van kist, dat überhaupt een kist gebruikt moet worden, aan (de inrichting van) de auto etc.
Er bestaan wel eisen voor kisten, zowel voor vervoer als voor de begraving of crematie. Als een overledene vervoerd wordt in een kist waarin niet mag worden begraven of gecremeerd, moet de overledene hier in Nederland worden omgekist.
Het Besluit op de lijkbezorging bevat de volgende voorschriften voor vervoer:
Paragraaf 6. Vervoer van lijken naar en uit Nederland
Artikel 11
1. Het vervoer van een lijk uit Nederland naar een staat die eveneens partij is in de Overeenkomst van Straatsburg geschiedt ongehinderd, mits bij het lijk aanwezig is het laissez-passer voor lijken, bedoeld in artikel 3 van die overeenkomst, afgegeven door de burgemeester van de gemeente waar betreffende de overledene of doodgeborene een akte in het register van overlijden is ingeschreven.
2. Het vervoer naar Nederland van een lijk, afkomstig uit een staat die eveneens partij is in de Overeenkomst van Straatsburg geschiedt ongehinderd, mits bij het lijk aanwezig is het laissez-passer voor lijken, bedoeld in artikel 3 van die overeenkomst, afgegeven door de bevoegde autoriteit van de staat van herkomst.
3. Het vervoer te land van een lijk, afkomstig uit Nederland, naar België of Luxemburg ter bezorging aldaar, of omgekeerd, geschiedt ongehinderd, indien de bevoegde autoriteit van de gemeente van overlijden ingevolge de wettelijke voorschriften een verlof tot begraving of verbranding heeft afgegeven en te zamen met het lijk niets wordt vervoerd dan grafkransen, bloemen en persoonlijke bezittingen van de overledene.
4. In de overige gevallen geschiedt het vervoer van een lijk uit Nederland naar het buitenland of omgekeerd ongehinderd, mits bij het lijk aanwezig is een verklaring, afgegeven door de bevoegde autoriteit van het land vanwaar het lijk wordt aangebracht, vermeldende de naam van de overledene en de plaats waarheen het lijk wordt vervoerd.
5. Bij binnenkomst van een lijk in Nederland dient het in het tweede en derde lid bedoelde laissez-passer, onderscheidenlijk het verlof tot begraving of verbranding, dan wel de in het vierde lid bedoelde verklaring, te worden overgelegd aan de douane.
Artikel 12
1. Indien een lijk wordt vervoerd uit Nederland naar of door een van de staten heen die eveneens partij zijn in de Overeenkomst van Straatsburg of uit of door een van die staten heen naar Nederland wordt vervoerd, geschiedt dit in een kist die voldoet aan de bij of krachtens de artikelen 6 en 7 van die overeenkomst gestelde eisen.
2. In het geval van vervoer van een lijk, afkomstig uit Nederland, naar België en Luxemburg ter bezorging aldaar, of omgekeerd, en in de overige gevallen, bedoeld in artikel 11, vierde lid, geschiedt het vervoer van een lijk naar of uit het buitenland in een waterdichte kist.
De eisen aan de kist in de artikelen 6 en 7 van de Overeenkomst van Straatsburg zijn de volgende:
Artikel 6
1. De doodkist dient ondoordringbaar te zijn; bovendien dient de binnenkant een absorberend materiaal te bevatten. Indien de bevoegde autoriteiten van de Staat van vertrek zulks noodzakelijk achten, dient de doodkist te worden voorzien van een luchtfilter ten einde de inwendige en de uitwendige druk gelijk te maken. De doodkist dient te bestaan uit:
(i) hetzij een houten buitenkist waarvan de wanden ten minste 20 mm dik zijn en een binnenkist van zorgvuldig gesoldeerd zink of van een ander zichzelf afbrekend materiaal;
(ii) hetzij alleen een houten kist waarvan de wanden ten minste 30 mm dik zijn en die van binnen is bekleed met een zinken blad of met ander zichzelf afbrekend materiaal.
2. Indien het overlijden is veroorzaakt door een besmettelijke ziekte, wordt het lijk zelf gewikkeld in een lijkkleed dat is gedrenkt in een antiseptische oplossing.
3. Onverminderd het bepaalde in het eerste en het tweede lid van dit artikel, dient de doodkist bij vervoer door de lucht een luchtfilter te bevatten of, bij gebreke hiervan, een door de bevoegde autoriteit van de Staat van vertrek als voldoende erkend weerstandsvermogen te hebben.
Artikel 7
Wanneer de doodkist als gewone vracht wordt vervoerd, dient deze zo te worden verpakt dat zij niet de aanblik van een doodkist heeft en dient erop te worden aangegeven dat zij voorzichtig moet worden behandeld.
Dat ziet er op het oog wellicht allemaal wat ingewikkeld uit, maar feitelijk komt het neer op een standaard lijkkist. Van stevig hout en met een absorberend materiaal op de bodem.
Het luchtfilter is bedoeld voor vervoer per vliegtuig; luchtdrukverschillen spelen niet bij vervoer over de weg. Voor lange afstanden eist men een zinken binnenkist. Maar lange afstanden worden bijna nooit per auto afgelegd, maar per vliegtuig. Deze regels zijn niet van toepassing binnen de Benelux (zie artikel 11, lid 3, Blb) en ook niet voor Duitsland, omdat dat land geen partij is in de Overeenkomst van Straatsburg.
Als voor lange afstanden uit verre landen toch een zinken binnenkist vereist is, levert de lokale uitvaartondernemer die. Voor begraving en crematie in Nederland moet een overledene dan hier worden omgekist, maar dat is niet de zorg van de vervoerder.
Artikel 7 van de overeenkomst gaat ook weer over het vervoer van een kist als vracht per vliegtuig.
Een actuele lijst (van september 2011) van landen die partij zijn in de Overeenkomst van Straatsburg is opgenomen in het Thematisch handboek lijkbezorging.
Wat de papieren betreft: vanuit een aantal landen is een laissez-passer vereist. Maar feitelijk accepteert men in Nederland elk document dat is afgegeven door de bevoegde autoriteit van het land vanwaar het lijk wordt aangebracht, vermeldende de naam van de overledene en de plaats waarheen het lijk wordt vervoerd. Die autoriteit is soms de gemeente, soms de politie, soms een gezondheidsinstelling. Dat verschilt per land. Maar een uitvaartondernemer die een overledene in het buitenland onder zijn hoede heeft, zal er voor zorgen dat de juiste papieren voorhanden zijn.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
