Verdrag van Straatsburg/Berlijn over vervoer van lijken; welke landen aangesloten?
18 december 2005
Vraag nummer: 4181 (oude nummer: 7096)
Waar kan ik vinden welke landen zijn aangesloten bij deze verdragen?
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Welk landen zijn aangesloten bij de Overeenkomst van Straatsburg uit 1973 inzake het vervoer van lijken, is in principe te vinden in het Tractatenblad, of in het Mededelingenblad behorend bij het Tractatenblad. Namelijk door ze allemaal, van begin 1974 tot vandaag, door te kijken.
Maar dat kan bijna geen mens, want hoe kom je daar aan?
Voor de uitvaartbranche zijn deze gegevens door mij verzameld en opgenomen in een voetnoot bij de circulaire van 23 januari 1976 van de minister van Binnenlandse Zaken aan de burgemeesters. Die circulaire gaat over de afgifte van laissez-passer's. De circulaire is opgenomen in het Thematisch Handboek Lijkbezorging van SDU/Vermande.
Een oude versie van de voetnoot staat ook in mijn Handboek Wet op de lijkbezorging uit 1993, maar de splitsing van Joegoslavië en de komst van nieuwe (Oost-)Europese landen staat daar natuurlijk nog niet in. Dat boek moet men daar dus niet voor hanteren.
Bij de Praktijkvragen (vraag 8 van onderdeel 5.3.2 Buitenland) in het Thematisch Handboek Lijkbezorging van SDU staat een actueel compleet overzicht van alle landen (en delen van het Koninkrijk der Nederlanden overzee) waar de Overeenkomst van Straatburg voor geldt. Dat kunt u het beste hanteren.
Wat in de praktijk vaak verkeerd gebeurt, is dat men de lijst van landen die het verdrag hebben ondertekend (zie achter aan het verdrag), beschouwt als de lijst van landen voor wie het verdrag dan ook wel zal gelden. Ja, zo denkt een gewoon mens. Logisch. Maar het is niet zo. Het Verdrag geldt alleen voor de landen die het hebben geratificeerd (goedkeuring van hun parlement) en nieuwe landen die niet hebben ondertekend vaak omdat ze nog niet bestonden of zelfstandig waren (denk bijvoorbeeld aan Letland), maar zich later hebben aangesloten. Dat kun je dus allemaal aan het verdrag zelf niet zien.
Welke landen zijn aangesloten bij het Verdrag van Berlijn, weet ik niet. Dat is in Nederland ook niet na te gaan. Onze wetgeving en onze overheid heeft daar geen gegevens over. Maar het is ook niet relevant. Niemand hoeft dat actief te onderzoeken. De ambtenaar van de burgerlijke stand mag op grond van artikel 14, tweede lid, het document als bedoeld in artikel 1 van het Verdrag van Berlijn accepteren. Dat staat er waarschijnlijk wel op, als het dat is. Maar de ambtenaar van de burgerlijke stand mag op grond van artikel 14, derde lid, élk document accepteren. En daardoor is het eigenlijk praktisch niet meer relevant of dat er bij een document een relatie is met het Verdrag van Berlijn of niet.
Voor de praktijk zou ik het bestaan van het Verdrag van Berlijn maar gewoon vergeten; men kan er niets mee en hoeft er niets mee omdat alle (andere) documenten ook altijd goed zijn als ze door een lokale autoriteit zijn afgegeven.
Spelregels
