De situatie is als volgt: Mijn moeder en tante (88 en 80 jaar) konden de afgelopen maanden geen telefonisch contact krijgen met hun broer (86 jaar). Zij wonen beide niet in de buurt. Mijn tante heeft zelf getracht via de politie in contact te komen, dit is niet gelukt. De Corona-tijd maakte het ook lastig. Ook wij (ik, haar nicht en mijn man) wonen op afstand, mijn man is er afgelopen week naartoe gereden. Wat blijkt: onze oom is eind februari overleden en in maart gecremeerd. Dit hoorde mijn man van de buurvrouw. Mijn oom is in het ziekenhuis overleden. Wat het complex maakt is het volgende: zijn echtgenote is al jaren opgenomen in een psychiatrische instelling. Zij heeft een bewindvoerder. Via de buurvrouw hebben wij de gegevens van de bewindvoerder gekregen en mijn tante heeft deze persoon kort telefonisch gesproken. We hebben nog veel vragen o.a. over de verkoop van spullen o.a. familiestukken die van emotionele waarde zijn. Het vervreemd ons zeer dat dit nodig was om de crematie te betalen. Mijn oom was een verstandige man en zou vast een uitvaartverzekering hebben. Het meest onthutsende en verdrietige is uiteraard dat mijn moeder, tante en overige familieleden geen afscheid hebben kunnen nemen van hun broer/oom. Nu mijn vraag: wie is in dit geval verantwoordelijk voor het opsporen van familie en het regelen van de uitvaart etc.? De bewindvoerder van de echtgenote van mijn oom of de gemeente? Tot wie kunnen wij ons wenden om opheldering te krijgen over deze zaak? De betreffende gemeente is tot nu toe weinig coöperatief gebleken.
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Gecondoleerd met het recent bekend geworden overlijden van uw oom.
Het is een heel nare samenloop van omstandigheden.
U vraagt zich af tot wie u zich kunt wenden om opheldering te krijgen over deze zaak. Dat kan ik u wel vertellen: niemand. Maar ik kan u wel uitleggen wat er waarschijnlijk is gebeurd en waarom.
Had dit voorkomen kunnen worden? Ja, dat had gekund.
Als iemand komt te overlijden, is diens echtgenoot of zijn diens kinderen primair verantwoordelijk voor het regelen van de uitvaart. Uw oom had een echtgenote, dus die was verantwoordelijk voor het regelen van de uitvaart. Echter, de echtgenote van uw oom is opgenomen en heeft een bewindvoerder.
Het regelen van uitvaarten van de echtgenoot van de persoon die onder bewind staat, is geen taak van een professionele bewindvoerder.
Een professionele bewindvoerder krijgt heel beperkt tijd en een beperkt bedrag om de zaken van de persoon die onder bewind staat, te behartigen. Ik meen wel eens gehoord te hebben dat het om 4 uur per kwartaal gaat. Ik heb eens even gegoogled en vind dit voorbeeld "De bewindvoerder dient bij een normaal bewind 17 uur per jaar aan het dossier te besteden. Bij een bewind op grond van problematische schulden is dit 22 uur per jaar." U begrijpt, dat je van ongeveer 20 uur per jaar (!) geen uitvaart kunt regelen. Een bewindvoerder moet soms wel van honderd mensen tegelijk het bewind voeren.
Het enige dat een bewindvoerder kan doen, is zo snel mogelijk en zo simpel mogelijk een oplossing zoeken. Een bewindvoerder heeft geen tijd en geen mogelijkheden om uit te zoeken of een overledene naaste familie heeft en om die te benaderen met de vraag of die misschien de uitvaart wil regelen. Er bestaat allerlei privacy-beschermende wetgeving. Dat soort informatie kan de bewindvoerder niet bij de gemeente opvragen. En het is de vraag of de echtgenote van uw oom in staat was om dat zelf te vertellen. En zo ja, of zij dat zij dat zou willen. Misschien hebt u normaal gesproken nauwelijks of geen contact en voelde de weduwe er nu niet voor om de familie van haar man er bij te betrekken. Dat weet u niet. U hebt geen contact met haar.
De bewindvoerder is geen executeur van de uitvaart of de nalatenschap van uw oom. Zijn mogelijkheden zijn dus beperkt.
Ik weet niet waarom u de gemeente in uw vraag betrekt. Normaal gesproken heeft een gemeente helemaal niets van doen met een uitvaart. Zij kan er dan simpelweg ook niets over vertellen.
Misschien is het hier zo geweest, dat de gemeente de uitvaart wel heeft geregeld, omdat uw tante zelf buiten staat was om dat te doen. En omdat het geen taak van de bewindvoerder is. Dat zou kunnen. Maar dan kan de gemeente de kosten verhalen op de weduwe. Dat is dan hier waarschijnlijk ook gebeurd.
Maar of de gemeente de uitvaart wel of niet geregeld heeft; dat is een zaak tussen haar en de weduwe. De gemeente heeft geen taak om andere nabestaanden op te sporen en te waarschuwen, als er al een weduwe is, die dat in principe zou kunnen doen.
Alleen als er geen weduwe was, had de gemeente broers of zussen van de overledene moeten traceren en benaderen. Zie diverse vragen daarover in de subrubriek 'Uitvaart door gemeente; vragen van publiek'.
Hoe dan ook, er moesten kosten van een uitvaart betaald worden en er moet ook financieel iets met de nalatenschap geregeld worden. De weduwe van uw oom is zijn erfgenaam.
Dat er familiestukken die voor anderen van emotionele waarde zijn, verkocht zijn, is jammer. Maar de bewindvoerder kan niet uitzoeken of familieleden bepaalde spullen nog interessant vinden. De goederen zijn nu allemaal eigendom van de persoon die onder bewind staat en de bewindvoerder moet besluiten wat daar mee te doen. Dat gaat allemaal zakelijk en praktisch en daarover valt niemand iets te verwijten, als u weet dat er waarschijnlijk minder dan 20 jaar per jaar beschikbaar zijn om dat te regelen.
Ik stelde al eerder de vraag "Had dit voorkomen kunnen worden?". Ja, uw oom had dit zelf kunnen voorkomen. Hij kende de situatie van zijn vrouw en wist dat zij waarschijnlijk zelf niets zou kunnen doen. Hij had een testament of codicil kunnen opstellen, waarin hij zijn uitvaart zou regelen, zou regelen wie er geïnformeerd zouden moeten worden, wat de bestemming van erfstukken of spullen met emotionele waarde zou moeten zijn, etc.. Maar uw oom heeft dat blijkbaar niet gedaan.
Hij behoorde ook te weten dat de bewindvoerder van zijn vrouw zijn uitvaart niet zou kunnen regelen.
Uw oom had een executeur kunnen aanwijzen en afschriften van het codicil in een gesloten enveloppe zowel aan de bewindvoerder als aan familieleden kunnen geven. Dan hadden bij zijn dood de enveloppen geopend kunnen worden en als het goed was zat er ook een lijstje bij van personen, met naam, adres, telefoonnummer en e-mail, van mensen die gewaarschuwd hadden kunnen worden.
Zijn weduwe is de erfgenaam van uw oom. Haar (financiële) belangen worden behartigd door de bewindvoerder. De bewindvoerder hoeft aan (schoon)familie geen verantwoording over de nalatenschap af te leggen. Sterker, dat mag niet eens.
Misschien heeft de gemeente de uitvaart niet geregeld. Dan kan ze u niets vertellen,.
Misschien heeft de gemeente de uitvaart wel geregeld. Dan mag ze u niets vertellen.
Ik snap dat het anders voelt, maar formeel hebben uw moeder en tante niets met de uitvaart en met het afwikkelen van de nalatenschap te maken.
Uw oom had de sleutel in handen om het anders te regelen. Maar dat is niet gebeurd.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
Spelregels
