Term "thanatopraxie"
28 augustus 2002
Vraag nummer: 953 (oude nummer: 1282)
Als mortuariumbeheerder volg ik met grote belangstelling de discussie over thanatopraxie. Bij nader inzien vraag ik me af of deze term wel zo goed gekozen is ? In Engeland, waar veel gebalsemd wordt en waar men heel professioneel met deze materie bezig is blijkt het woord thanatopraxis o.i.d. eigenlijk helemaal niet bekend en heeft men mij verzekerd dat balsemen = balsemen en dat er geen term bestaat voor balsemen in wat lichtere vorm. In Frankrijk schijnt het woord niets anders dan "balsemen" te betekenen (naast "embaumer"). Wordt hier niet gewoon nodeloos interessant gedaan en kunnen we het in de discussie hierover niet gewoon over balsemen hebben ? Verder hangt het dan alleen van de te gebruiken concentraties van conserverende vloeistoffen af. Graag uw gewaardeerde mening hierover. Nogmaal bij voorbaat dank,
Jan Barendregt
Antwoord:
Geachte heer Barendregt,
U merkt op dat het woord 'thanatopraxie' in het Frans eigenlijk niets anders dan 'balsemen' betekent. Er is in bijvoorbeeld Frankrijk of Engeland geen apart woord voor een 'lichte vorm van balsemen'; het effect hangt alleen af van de te gebruiken concentraties van conserverende vloeistoffen. U vraagt u af of de term wel goed gekozen is.
Ik ben het met u eens dat de term thanatopraxie eigenlijk niets anders dan gewoon balsemen betekent. De term komt uit het Frans. Nou ja, zo mag ik het niet zeggen. De term wordt in Frankrijk gebruikt, zo moet ik zeggen. Want het woord 'thanatos' komt uit het Grieks.
Ik ben het ook met u eens dat de term nodeloos ingewikkeld lijkt. Ik schreef het zelf de eerste keer fout, moet ik bekennen. En ik heb het eerst ook een uurtje telkens hardop moeten uitspreken, alvorens het vloeiend over de lippen kwam. Maar, als u me nu midden in de nacht wakker zou maken (moet u niet doen, hoor), dan zou het er goed uitkomen.
Maar ik merk zelf ook dat veel mensen in het uitvaart-vak de term niet kennen. En daarbuiten al helemaal niet. Alhoewel ik ook enkele keren meegemaakt heb dat klassiek geschoolde mensen (oud-gymnasiasten) de term wel konden begrijpen door hun kennis van het Grieks. Opletten op school heeft soms toch ook zijn nut.
Op zich is het wel handig om een aparte term te hebben of te definiëren voor een lichte vorm van balsemen, voor het geval dat dat straks door de wetgever wordt toegestaan.
Dan kun je zeggen dat het één wel en het ander niet mag. Maar aan het noemen van de term alleen heb je weinig, want het hangt af - zoals u terecht zegt - van de concentraties conserverende vloeistoffen. De wetgever zal dus m.i. ook moeten definiëren welke hoeveelheden van welke stoffen zijn toegestaan.
Van de concrete plannen van de wetgever weet ik niets. Alleen dat ongeveer een jaar geleden in de krant stond dat de toenmalige minister Dijkstal er positief tegenover stond. Ik schat echter in dat - gelet op mijn ervaring met de snelheid van wetgeving in ons land - het nog wel een paar jaar kan duren alvorens er op dit punt iets veranderd. Het wetje uit begin 1998 over de wijziging van asbestemmingen was qua snelheid echt een uitzondering (en ik vind het op een aantal punten onvolledig en niet goed doordacht), maar dat kwam omdat het onderwerp de persoonlijke aandacht van die minister had. Met thanatopraxie/balseming zal die snelheid niet betracht worden; dat kan best nog een paar jaar duren. Maar ik dwaal af.
Kortom, ik ben het eigenlijk helemaal met u eens. Maar wie ben ik om een inmiddels in bepaalde kringen ingeburgerd begrip te veranderen?
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
30 september 1998
TIP
Bekijk ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek > reportages > kijkersvragen > uitvaartverzorging.
Bijvoorbeeld de vraag Wat is thanatopraxie en hoe werkt het?
