Eigendom edelmetalen crematorium

4 maart 2009

Vraag nummer: 6232  (oude nummer: 12409)

Geachte heer van der Putten,

In Duitsland is het verzamelen van edelmetalen ter sprake gekomen in crematoria.
Mijn vraag is wie is eigenlijk eigenaar van deze edelmetalen?
Ik reken erop dat die juridische vraag in Nederland afgedekt is, en dat met de overdracht van het stoffelijk overschot het crematorium eigenaar is geworden van alle resten. Klopt dit?

Met vriendelijke groeten,

XX

Antwoord:

Geachte heer,

Ik ken het Duitse recht niet, maar vermoed dat het wel net zo zal zijn als hier.

In Nederland is het inderdaad zo dat door de overdracht van het stoffelijk overschot aan het crematorium afstand wordt gedaan van alles wat in en bij dat stoffelijk overschot zit. Ook van de kist bijvoorbeeld. Nabestaanden kunnen niet verlangen dat de kist terug wordt gegeven, althans niet in de oorspronkelijke vorm.

Je hebt in het hele proces totdat de kist echt de oven in gaat nog momenten dat nabestaanden hun beschikkingsrecht kunnen uitoefenen. Ze kunnen de kist laten openen en sieraden of gouden tandvullingen verwijderen. Maar daarna geven zij hun rechten prijs.

Er is geen speciale regeling voor, dit zijn gewoon hoofdregels van het recht. Ik noem vaak als voorbeeld dat iemand een kop koffie in de stationshal drinkt en de plastic beter in de vuilnisbak gooit. De plastic beter is prijs gegeven, er is juridisch afstand van gedaan. Idem een papiertje om een chocolaatje etc. Degene die de prullebak dan leegt of laat legen, is dan eigenaar. Of degene die de beker eerder uit de bak haalt en meeneemt.

Het lastige van de Duitse kwestie waarbij medewerkers goudresten meenamen en verkochten, is dat iedereen wel voelt dat het 'fout' zit, maar dat het juridisch nog niet eens zo is. Het wegnemen van materiaal na crematie is niet strafbaar, het is 'afval'. Het verzuim zit hem in Duitsland er m.i. in dat het crematorium zelf geen regeling had om iets met vrij gekomen edelmetalen te doen. In Nederland kun je in zo'n geval zeggen dat een werknemer de edelmetalen van zijn werkgever steelt, omdat die werkgever het edelmetaal nadrukkelijk als zijn verworven eigendom beschouwt. En het vervolgens afstaat aan een goed doel. In Nederland zou het geen diefstal van de nabestaanden zijn, maar diefstal van het crematorium, de werkgever.

Met vriendelijke groet,

mr W.G.H.M. van der Putten