Verwijderen grafmonument na afstand
31 maart 2022
Vraag nummer: 64650
Beste meester van der Putten,
Als er van een graf op de gemeentlijke begraafplaats afstand is gedaan door rechthebbende (hierna RH) en deze heeft aangegeven het grafmonument zelf te willen verwijderen of delen hiervan. Hoelang moet ik RH hier de tijd voor geven?? In de praktijk zie dat mensen laks zijn met het verwijderen van hun monument, dit is waar ik spaak loop omdat ik het dus niet zelf mag verwijderen omdat door RH is aangegeven zelf te verwijderen. Wat er gebeurt; steen blijft staan graf kan niet opnieuw uitgegeven worden soms word er gewon door herdacht (zonder echten te betale). In onze verordening staat hier niets over wellicht kunt u mij helpen, alvast bedankt.
Antwoord:
Geachte heer,
Het kan niet zo zijn dat u afhankelijk bent van de luimen van nabestaanden die laks met deze materie omgaan. Dat is ook niet nodig.
In de beheersverordening van uw gemeentelijke begraafplaats staat zeker wel iets over het verwijderen van de grafbedekking en wel in artikel 24.
Artikel 24. Verwijdering grafbedekking na het verstrijken van de termijn
1. De grafbedekking kan na het verstrijken van de termijn van uitgifte van het graf door het college worden verwijderd.
2. Het voornemen tot verwijdering van de grafbedekking maakt het college ten minste één jaar voorafgaande aan het tijdstip waarop de grafbedekking zal worden verwijderd per brief aan de rechthebbende of, wanneer het een algemeen graf betreft, aan de belanghebbende bekend. Wanneer het adres van de rechthebbende of belanghebbende niet bekend is, maakt het college het voornemen tot verwijdering van de grafbedekking gedurende ten minste één jaar voorafgaande aan het tijdstip waarop de grafbedekking zal worden verwijderd door middel van een bij het graf te plaatsen bordje en bij de ingang van de begraafplaats bekend.
3. Indien de grafbedekking niet binnen dertien weken na de verwijdering is afgehaald, vervalt deze aan de gemeente, zonder dat de gemeente tot enige vergoeding, in welke aard en vorm dan ook, verplicht is.
Deze regeling houdt in dat er van uit wordt gedaan dat rechthebbenden zelf geen monumenten verwijderen. Maar dat het college dat doet op een moment dat het haar goed uitkomt (lid 1). Echter, er wordt van uitgegaan dat het college een planning maakt en dat er minstens een jaar voordat de gemeente tot actie overgaat, de (voormalige) rechthebbende of belanghebbende schriftelijk over het voornemen wordt geïnformeerd. Als er geen adres van deze personen bekend is, moet er een bordje bij het graf worden geplaatst en bij de ingang van de begraafplaats een berichtje in een mededelingenkastje worden opgehangen. Vervolgens kan de gemeente op de geplande datum of in de geplande periode de grafbedekking verwijderen. Dat moet ze heel voorzichtig doen, want de rechthebbende krijgt de kans om de grafbedekking binnen 13 weken na de verwijdering af te halen. Dan mag er natuurlijk geen onnodige beschadiging aan het monument zijn aangebracht. Als de grafbedekking niet binnen die 13 weken is afgehaald, vervalt deze aan de gemeente, zo staat in lid 3.
Ik laat bewust twee regels wit open. Ik moet altijd even pauze nemen om tot 10 en nog eens tot 10 te tellen, alvorens ik commentaar op een dergelijke bepaling geef.
Laat ik het zo formuleren dat dit artikel een heleboel onnodige bureaucratie in het leven roept en onnodig veel tijd en kosten met zich mee brengt. Deze bepaling wordt altijd behandeld in mijn cursussen over begraafplaatsbeheer en -beleid en ik heb een eenvoudig advies: direct afschaffen! Onnodig en onnodig. Het is veel werk voor gemeenten, maar ik hoor ook klachten van burgers die niet willen worden lastig gevallen met correspondentie over zaken waarvan ze al jaren geleden aangegeven hebben er niets meer mee te maken te willen hebben.
De bepaling geeft er ook blijk van dat men de wet niet kent. Bijvoorbeeld het tweede deel van de zin van lid 3 "de grafbedekking (...) vervalt deze aan de gemeente, zonder dat de gemeente tot enige vergoeding, in welke aard en vorm dan ook, verplicht is" is onjuist en kan verkeerde verwachtingen wekken. Het is namelijk al dat wanneer het grafrecht geëindigd is, de grafdekking al van rechtswege - een sjieke term voor: direct en automatisch - eigendom van de houder van de begraafplaats geworden is. Zonder dat die houder van de begraafplaats tot enige vergoeding verplicht is.
Sterker, de houder kan het zo regelen dat hij een schadevergoeding krijgt als een rechthebbende of gebruiker aan het eind van het grafrecht het monument achterlaat en de houder maar moet regelen dat hij de boel opruimt. In oude reglementen van RK begraafplaatsen is vaak al geregeld dat men bij de aanschaf van een graf meteen ook al iets betaalt voor de latere kosten van verwijdering van het monument.
Mijn advies is dus om artikel 24 te schrappen (en trouwens ook een paar andere overbodige en juridisch onjuiste bepalingen in de beheersverordening van uw gemeente). Beter vandaag dan morgen.
Ik zou regelen dat een rechthebbende of gebruiker de mogelijkheid krijgt om in de laatste maand van het lopende grafrecht zelf de grafbedekking te (laten) verwijderen. Dat moet in overleg met de beheerder om te voorkomen dat andere graven worden beschadigd.
Maakt de voormalige rechthebbende of gebruiker van deze mogelijkheid geen gebruik, dan kan het monument direct worden gesloopt en afgevoerd, zonder allerlei waarschuwingen zoals bordjes en extra brieven. Als de verlenging van de grafrechten per brief wordt aangeboden, kan meteen worden uitgelegd wat er gebeurt als men besluit om niet te verlengen. Dat is voldoende.
Zie vergelijkbare vragen in de subrubriek 'Verordening / reglement', in de subrubriek 'Grafsteen / monument' en in de subrubriek ' Vragen van beheerders van een gemeentelijke begraafplaats'.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Een uitvaart zoals u dat wilt, zonder compromisssen. Regel hier uw uw exclusieve begrafenis of crematie.
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Kan de houder van de begraafplaats andere voorwaarden opleggen bij de overschrijving van een grafrecht?
Zie ook: Van wie is de grafsteen?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
