Windrichting ligging graf (achterstevoren begraven)
19 september 2002
Vraag nummer: 1092 (oude nummer: 1427)
3 May 1999
Indien de uitvaart-organisatie het lijk zo heeft begraven dat de steen op de voeten en het hoofd aan het pad komt en daarover is de familie niet vooraf geinformeerd, is dan niet minstens een informatieplicht geschonden? Of bestaan er op dit punt gebruiken en regelgeving op grond waarvan de uitvaart-organisatie kan stellen dat haar niets te verwijten valt.
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Er zijn met name in het noord-oosten van Nederland begraafplaatsen waar de overledenen allen met de voeten in de richting van het oosten worden begraven. Zie vraag Naar het oosten begraven?
Dit heeft een religieuze achtergrond (bij de wederopstanding kijkt men naar het oosten), hoewel het gebruik zowel op kerkelijke als gemeentelijke begraafplaatsen bestaat. Als alle graven aan paden liggen, die noord-zuid lopen, heeft dat tot gevolg dat aan de ene zijde van een pad het hoofd van een begraven persoon ligt en aan de andere zijde de voeten.
Ik zeg dit even, omdat ik vermoed dat dit de achtergrond van uw vraag is.
Er zijn plaatsen waar dit gebruik zozeer ingeburgerd is, dat ik me kan voorstellen dat er bij het bespreken van een begrafenis geen opmerken over worden gemaakt door de uitvaartverzorger, omdat het 'vanzelfsprekend' is. Anderzijds kan ik me ook voorstellen dat het voor nabestaanden die geen affiniteit hebben met de achtergrond van dit gebruik onnatuurlijk overkomt om als zij een graf bezoeken bij het hoofdeinde van de kist te staan en niet bij de voeten, zodat ze de overledene bij wijze van spreken niet aankijken.
U bent het er blijkbaar niet mee eens en vindt dat de uitvaart-organisatie u vooraf had moeten informeren.
U vraagt ook naar regelgeving op dit vlak.
Hier zijn geen wettelijke regels voor. Een kist mag in alle houdingen in een graf: horizontaal, verticaal, op een zijde, ondersteboven en ook, zoals in uw geval, achterstevoren. Op begraafplaatsen waar gewoonlijk 'achterstevoren' wordt begraven, staat dit ook niet in de reglementen. Simpelweg omdat het gebruik en aldaar vanzelfsprekend is. Men zal er waarschijnlijk ook geen moeite mee hebben als van dat gebruik wordt afgeweken als de familie dat wil. Maar dan zult u zeggen dat de familie dat ook vooraf moet weten.
Dat denk ik niet, tenzij er een gerechtvaardigd vermoeden is dat de familie er een probleem mee heeft. In het algemeen bespreekt men ook niet hoe diep iemand begraven wordt, bijvoorbeeld.
Maar als de familie er een probleem mee heeft, blijkt dat op het moment van de begraving. Want dan gaat de kist 'verkeerd' het graf in. Dat is dan toch het moment waarop men kan zeggen "Hé, dat wil ik niet". Of kort daarna, wanneer bezoekers vertrokken zijn maar het graf nog niet gesloten is.
Overigens is het de vraag of de uitvaartondernemer de juiste persoon is om een verwijt aan te maken. De gebruiken inzake het begraven zijn de gebruiken van de begraafplaats, niet van de uitvaartondernemer, ook al laten 'zijn' dragers vaak de kist dalen. Ik persoonlijk vind dat alle begraafplaatsen een informatieve folder behoren te hebben, waarin staat wat graven kosten, wat eventueel nog aan het onderhoud betaald moet worden de komende jaren e.d., en waar ook dit soort gebruiken in vermeld worden. Het ontbreken van een dergelijke folder is geen vergrijp. Ik denk ook dat het veel te zwaar is om te stellen dat een informatieplicht geschonden wordt als dit soort informatie niet bekend gemaakt wordt. Maar het bestaan en uitreiken ervan is wel wenselijk.
Vergelijk o.a. de vragen Positie kist in graf (gezicht naar het pad of naar het oosten?) en Ligging van de kist en Grafsteen aan hoofd- of voeteneinde?
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
4 mei 1999
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: mogen 2 lichamen in 1 kist?
Wat mag in de kist mee begraven worden?
