Grondwaterstand: een korte vraag *
11 april 2017
Vraag nummer: 50425
Het betreft 3 graven voor onbepaalde tijd die in 1908 zijn uitgegeven. Er meldt zich een nabestaande. Die wil de rechten op die graven aan anderen (geen familie) verkopen. De rechten staan niet op naam van die nabestaande maar de gemeente heeft destijds verzuimd de familie er op te wijzen dat zijn de rechten binnen een bepaalde periode op hun naam zouden moeten laten overschrijven.
Wij overwegen om het mogelijk te maken dat de rechten worden overgeschreven op naam van die personen die geen familie zijn maar dan als rechten voor bepaalde tijd. Daarvoor zouden de rechten eerst op naam van de nabestaande moeten worden gesteld die ze vervolgens op naam van de gemeente laat stellen waarna wij ze dan op naam stellen van die personen die geen familie zijn. Maar dan dus wel als graf voor bepaalde tijd.
Wij constateren dat het grondwaterpeil op de betreffende begraafplaats dusdanig hoog is dat we daar geen nieuwe graven kunnen uitgeven en dat zijn we ook niet van plan. Het gaat hier immers om graven die al lang geleden zijn uitgegeven. Maar als we deze graven dan nu op naam gaan stellen van personen die geen familie zijn, zijn wij dan ook gehouden aan de regel dat we geen graven mogen uitgeven met onvoldoende afstand tot het gemiddeld hoogste grondwaterpeil?
Is er - als het gaat over de grondwaterstand - kortom een verschil tussen 'nabestaande verkrijgt rechten en gaat hier zelf gebruik van maken' of 'nabestaande verkrijgt rechten, laat deze overschrijven op naam van de gemeente die ze vervolgens overschrijft op een derde'?
Hoor graag van u en met een vriendelijke groet vanuit Assen,
Bart-Jan Delhaas
Antwoord:
Geachte heer,
In artikel 16 van het Reglement begraafplaatsen gemeente Assen 2014 is bepaald: "Lid 1. De grafrechten voor een graf dat is uitgegeven voor onbepaalde tijd kunnen uitsluitend worden overgeschreven op naam van de levenspartner van de (overleden) rechthebbende dan wel op naam van een bloed- of aanverwant tot en met de derde graad." Daar concludeer ik uit dat de grafrechten kunnen worden overgeschreven op naam van een familielid. De grafrechten kunnen na een overlijden ook vervallen worden verklaard. Maar als dat niet het geval is, kunnen de grafrechten op naam worden gesteld van een nieuwe rechthebbende, zo zeggen andere leden van artikel 16.
Ik zie niet dat de gemeente het verzoek om de tenaamstelling van het graf kan weigeren. Het kan zo zijn dat de gemeente destijds verzuimd heeft de familie er op te wijzen dat zijn de rechten binnen een bepaalde periode op hun naam zouden moeten laten overschrijven, maar dat is niet de reden om de tenaamstelling nu toe te (moeten) staan. Dat is omdat artikel 16 het gewoon mogelijk maakt, als het grafrecht niet door het college vervallen is verklaard.
Als de nabestaande die de grafrechten wil verwerven, deze wil verkopen aan anderen, die geen familie zijn, heeft hij wel een probleem. Overschrijving aan willekeurige derden kan niet, omdat de rechten alleen kunnen worden overgeschreven op naam van de levenspartner van de (overleden) rechthebbende dan wel op naam van een bloed- of aanverwant tot en met de derde graad, zoals ik al eerder opmerkte.
Als de rechten op naam worden gezet van een nabestaande, kunnen de rechten niet worden omgezet van rechten voor onbepaalde tijd in rechten voor bepaalde tijd. Artikel 16 maakt het mogelijk bestaande grafrechten op naam van een andere rechthebbende te zetten. Maar daardoor kunnen de rechten inhoudelijk niet veranderen.
Zie: Kan de houder van de begraafplaats andere voorwaarden opleggen bij de overschrijving van een grafrecht?
Als een nabestaande de grafrechten verwerft, maar ze niet kan overdragen, kan hij er afstand van doen. Dan kan de gemeente de rechten - als een nieuw graf - aan een ander uitgeven.
Als niemand belangstelling voor een graf heeft en zeker is dat de (vorige) rechthebbende ruim een jaar geleden overleden is, kan het college de grafrechten vervallen verklaren. Dan is er nog een termijn voor bezwaar en beroep, maar vervolgens is de gemeente vrij om het graf als nieuw graf uit te geven.
Een nieuw graf wordt alleen voor bepaalde tijd uitgegeven.
U constateert dat het grondwaterpeil op de betreffende begraafplaats dusdanig hoog is dat de gemeente daar geen nieuwe graven kan uitgeven en dat bent u ook niet van plan. Dan begrijp ik uw vraag niet. Want dan geeft u gewoon geen nieuw graf uit. Punt. Er is geen verplichting om een nieuw graf uit te geven op een begraafplaats waar u dat niet wilt. Dan moet u wel even de beheersverordening hierop aanpassen.
Alleen als een nabestaande de grafrechten vraagt en daar zelf gebruik van maakt door of het (lege) graf als geheel in stand te houden of zelf t.z.t. in het graf begraven te worden, speelt het punt van de grondwaterstand niet. Dat speelt alleen als het graf als nieuw graf wordt uitgegeven. Bij bestaande graven speelt dat niet. Zie artikel 5 van het Besluit op de lijkbezorging. U hebt er ook een vervolgvraag over gesteld.
U vraagt "Is er - als het gaat over de grondwaterstand - kortom een verschil tussen 'nabestaande verkrijgt rechten en gaat hier zelf gebruik van maken' of 'nabestaande verkrijgt rechten, laat deze overschrijven op naam van de gemeente die ze vervolgens overschrijft op een derde'?" Ik begrijp de vraag niet, althans ik begrijp het verschil tussen de eerste en de tweede situatie niet. Want waarom zou - in de tweede situatie - een nabestaande om de grafrechten vragen als hij ze niet kan overdragen. U beschrijft het als een twee-stappen-plan: eerst op naam van de gemeente die vervolgens overschrijft op een derde. Maar dat is dus gewoon de uitgifte van een nieuw graf. Wat de gemeente niet wil en ook niet hoeft te doen. Ik zie het hele probleem niet.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
