Onterecht verwijderen grafsteen c.q. ruimen graven
1 juni 2020
Vraag nummer: 60883
Geachte heer,
Ik wil u via deze weg onderstaande case voorleggen.
Op de algemene begraafplaats (oude begraafplaats) in Aalst (Gld) liggen mijn opa en oma begraven. Mijn opa is in 1983 overleden/begraven met een grafrecht van 30 jaar en mijn oma is in 2004 overleden met een grafrecht voor onbepaalde tijd.
In 2016 werd ik gewezen op het feit dat de gemeente Zaltbommel de rechthebbende/nabestaanden zocht van de graven op genoemde begraafplaats. Ik heb direct een mail gestuurd dat met daarin de vermelding wie de nabestaanden zijn. Ik heb de gemeente Zaltbommel geïnformeerd dat wij akkoord zijn met het ruimen van het graf van mijn opa. De gemeente gaf toen zelf aan dat het graf van mijn oma voor onbepaalde tijd was en dat mijn opa bij mijn oma herbegraven zou kunnen worden. Wij hebben hier niet voor gekozen omdat wij de kosten hiervan te hoog vonden.
Wij gingen ervan uit dat het graf van opa binnen afzienbare tijd geruimd zou gaan worden en dat het graf van oma ongemoeid zou worden gelaten. Enkele weken geleden waren wij op genoemde begraafplaats en wat schetst mijn verbazing, ze hebben ook de grafsteen van mijn oma verwijdert. Het graf zelf is nog niet geruimd. Ik heb de gemeente hierop aangesproken en zij komen met de mededeling dat wij expliciet hadden moeten aangeven dat wij de rechten van het graf van mijn oma hadden willen overnemen. Ik heb onderstaande vragen:
1.) Mag de gemeente een graf voor onbepaalde tijd ruimen als men weet wie de nabestaanden zijn?
2.) Mag de gemeente een grafsteen verwijderen als men weet wie de nabestaanden zijn?
3.) Wat zijn mijn rechten in deze?
4.) Wat moet ik doen om ervoor te zorgen dat de gemeente de grafsteen weer terug plaatst en wie gaat dat betalen?
Ik vind dat de gemeente ernstig in gebreken is gebleven. Zij wisten wie de nabestaanden waren en hadden kunnen begrijpen dat ik het graf van mijn oma ongemoeid wilde laten (zoals aangegeven in mijn mail van 2016). Als dat niet duidelijk voor ze was hadden ze dit wel even bij mijn kunnen navragen. Zij hebben in mijn ogen een zorgplicht/ informatieplicht.
Met vriendelijke groet,
Wouter van Ooijen
Tel.nr.: 06-0000000
Antwoord:
Geachte heer,
Dank voor uw duidelijke vraag. Het is altijd fijn als van een case allerlei details worden gegeven, want dan is de zaak duidelijker te beoordelen. Met een vraag is 'Is de grafsteen terecht geruimd' kan ik zonder nadere gegevens niets.
Ik zie dat u niet begrijpt wat het probleem is.
Het gaat er niet om of er wel of geen nabestaanden zijn. Het gaat er om dat een van die nabestaanden zich formeel aanmeldt als rechthebbende van het graf. Je hebt er niets aan dat er 100 nabestaanden zijn; de gemeente moet 1 rechthebbende hebben. De rechthebbende is de persoon op wiens naam het graf staat en die verantwoordelijk is voor het graf. Die regel geldt op elke begraafplaats in Nederland.
Waarschijnlijk is het zo dat het graf van uw oma op naam van een oom of tante heeft gestaan en dat die oom of tante later overleden is. Dan moet binnen 6 maanden na het overlijden een verzoek tot overschrijving op naam van een opvolger worden gedaan. Dat is waarschijnlijk niet gebeurd.
Nu is het de vraag of de gemeente wel duidelijk was in de communicatie dat men een rechthebbende moest hebben. U hebt contact gezocht en gehad. Heeft de gemeente wel duidelijk gevraagd of u of iemand anders rechthebbende wilde worden. Dat is juridisch gezien een cruciale vraag. Een burger denkt waarschijnlijk dat het voldoende is als hij zich meldt en men zijn gegevens heeft. De gemeente heeft - ook in mijn ogen - de plicht* om een burger juist en volledig te informeren over de situatie en de gevolgen van het doen of nalaten van bepaalde dingen.
Heeft de gemeente wel duidelijk aangegeven wat de bedoeling was?
Dat is alleen te achterhalen als u de correspondentie met de gemeente bewaard hebt.
Het antwoord op uw vragen is:
1.) Ja, de gemeente mag een graf voor onbepaalde tijd ruimen als men weet wie de nabestaanden zijn. Of er nabestaanden zijn is niet relevant. Het gaat er om of er een rechthebbende is.
2.) Ja, de gemeente mag een grafsteen verwijderen als men weet wie de nabestaanden zijn. Of er nabestaanden zijn is niet relevant. Relevant is of er een rechthebbende is.
3.) U hebt op dit moment geen rechten.
4.) Wat u kunt doen om ervoor te zorgen dat de gemeente de grafsteen weer terug plaatst, is mij voor dit klusje inhuren. Het is niet in een paar woorden te zeggen, wat u zou moeten of kunnen doen. Het gaat niet alleen om dat de grafsteen wordt teruggeplaatst. Er moet eerst voor worden gezorgd dat het grafrecht hersteld wordt. Kan dat? Ja, als de juiste dingen worden gedaan, kan dat. Als het grafrecht niet hersteld wordt, is er per definitie geen recht om een steen te plaatsen.
U wilt de oude steen op het graf van uw oma terug. Dat kan waarschijnlijk niet. De oude grafsteen is er hoogstwaarschijnlijk niet meer. Een gemeente gaat niet jarenlang stenen bewaren van graven waarvan de rechten vervallen zijn. Echter, ik denk dat er een goede kans is om een nieuwe grafsteen op het graf te krijgen, uiteraard op kosten van de gemeente. Dat is iets dat u zelf niet gaan lukken, dat is niet met een paar woorden uit te leggen. Daar moeten een paar dingen voor worden uitgezocht en dan moeten er 2 brieven voor geschreven worden. Dat gaat een kosteloos advies via internet te boven.
* Alleen klagen dat de gemeente - misschien - onjuiste of onvolledige informatie heeft gegeven, is niet voldoende. Het bekende rechtsbeginsel 'Iedereen wordt geacht de wet te kennen' geldt ook voor de regels voor begraafplaatsen. De beheersverordening van de begraafplaatsen is openbaar. U had daar kunnen lezen wat de gevolgen zouden zijn als een graf geen rechthebbende heeft.
Ik zal u er een e-mail over sturen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.
