Wanneer is de overname van grafrecht juridisch geldig?

25 mei 2023

Vraag nummer: 66730

Graag zou ik willen weten wanneer de overname van het grafrecht juridisch geldig wordt. Is dit wanneer de akte door de begraafplaatsbeheerder is opgesteld, nadat de overledene is begraven? Moet deze akte ook door degene die het grafrecht overneemt worden ondertekend?
Met vriendelijke groet

Antwoord:

Geachte mevrouw,

Dat hangt af van de juridische status van de exploitant van de begraafplaats: is het een gemeentelijke begraafplaats of een niet-gemeentelijke (zgn. bijzondere) begraafplaats. In het geval van een gemeentelijke begraafplaats worden de rechtsbetrekkingen geregeerd door het bestuursrecht. In het geval van een bijzondere begraafplaats is burgerlijk recht van toepassing.

Dat klinkt een beetje chique en abstract, maar ik kan het ook simpeler zeggen.

Bij een gemeentelijke begraafplaats kan een grafrecht worden overgedragen door een besluit van of namens het college van burgemeester en wethouders. Dat gebeurt meestal door een brief. Soms door een brief en een akte of verklaring.
De nieuwe rechthebbende mag die stukken mede ondertekenen, maar juridisch is dat niet nodig bij een gemeentelijke begraafplaats.

Bij een bijzondere, dus niet-gemeentelijke, begraafplaats (van een kerk, een stichting, een BV of een andere particuliere eigenaar) krijgt een nieuwe rechthebbende een grafrecht door middel van een overeenkomst, akte of een grafbrief die door BEIDE partijen ondertekend moet zijn. Sommige kerkelijke begraafplaatsen denken nog wel eens dat een verklaring van hen voldoende is, maar dat is onjuist.

Grafrechten op een particulier graf mogen op grond van de wet (artikel 28 Wet op de lijkbezorging) alleen schriftelijk worden gevestigd of verlengd of overgedragen. En natuurlijk alleen door een bevoegd persoon of college. Dus niet zomaar een beheerder, maar een beheerder die schriftelijk gemachtigd is om zulke overeenkomsten namens het bestuur aan te gaan. Dat geldt zowel bij een gemeentelijke als een bijzondere begraafplaats.

U vraagt of de "akte ook door degene die het grafrecht overneemt (moet) worden ondertekend?" Ja, als het een niet-gemeentelijke begraafplaats betreft. Niet, als het om een gemeentelijke begraafplaats gaat.
Bij niet-gemeentelijke begraafplaatsen ligt het voor de hand dat overeenkomsten en andere documenten in 2-voud worden opgemaakt, zodat elke partij een exemplaar voor de eigen administratie heeft.

Zie vergelijkbare vragen in de subrubriek 'Eigen graf, particulier graf of familiegraf' en de subrubriek 'Graf overschrijven'. O.a. een eerdere vraag van uzelf.

Met vriendelijke groet,

mr W.G.H.M. van der Putten


TIP
Nieuwe site voor mensen die zelf de regie over hun overlijden in handen willen hebben:
www.exit.nl. Met:
- documenten voor medische beslissingen: euthanasieverklaring, volmacht, behandelverbod etc.;
- uitvaartwensen vastleggen;
- een eenvoudige crematie regelen.

TIPTIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.

TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?


TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.

TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.