Wijziging bestaand grafrecht gemeente Buren; mag dat?
19 juni 2021
Vraag nummer: 63182
Geachte heer Van der Putten,
De gemeente Buren heeft in haar verordening per 7 oktober 2020 opgenomen dat een grafrecht voor onbepaalde tijd vervalt wanneer het betreffende graf op verzoek van de rechthebbende wordt geschud voor alvorens te worden hergebruikt. Bij hergebruik wordt dan opnieuw grafrecht verleend, zij het voor bepaalde tijd (een termijn van 20 of 30 jaar) en onder nieuwe voorwaarden. Kan de gemeente eenzijdig de bestaande rechten beperken voor een graf dat ver voor 7 oktober 2020 is uitgegeven?
Bij voorbaat dank en met vriendelijke groet,
H. van Rijnberk
Antwoord:
Geachte heer,
Het kunnen schudden van een graf is mijns inziens een belangrijk onderdeel van een graf voor onbepaalde tijd. Van oudsher werden zulke graven uitgegeven om generatie op generatie van het graf gebruik te maken.
Een begraafplaatshouder kan de regels voor het gebruik van de begraafplaats en van graven aanpassen aan ontwikkelingen en nieuwe inzichten. Daarvoor kan de beheersverordening worden gewijzigd.
Kernelementen van een grafrecht, zoals het kunnen schudden van het graf om het door volgende generaties te kunnen laten gebruiken, kunnen mijns inziens niet zomaar afgeschaft worden. Of je een graf in beginsel door 2 of (door telkens te schudden) door misschien wel 20 personen kunt laten gebruiken, maakt een groot verschil.
Relevant is ook waarom de gemeente het schudden niet meer zou willen toestaan. Als er bepaalde technische redenen voor zouden zijn, wat denkbaar is, dan zouden de graven niet meer geschud mogen worden. Maar dat zou men op een andere manier in de beheersoverordening moeten regelen dan nu het geval is. Misschien zou ook het sluiten van de begraafplaats op een bepaalde diepte een optie kunnen zijn. 'Sluiten' betekent dat er niet meer (op een bepaalde diepte) begraven mag worden. Maar dat de graven wel blijven bestaan.
De gemeente Buren staat echter in de nieuwe beheersverordening het schudden van graven wel toe, maar wil - onuitgesproken - dat de oude rechten vervallen. Er moeten dan nieuwe grafrechten gevestigd en betaald worden.
Blijkbaar is er dus geen technische of objectieve reden waarom graven niet geschud zouden kunnen worden. Want dat blijft kunnen. De gemeente wil alleen de voorwaarden veranderen in het nadeel van rechthebbenden.
Dat lijkt mij niet houdbaar. Belanghebbende rechthebbenden zouden in voorkomende gevallen bezwaar kunnen aantekenen tegen het vervallen van hun rechten (die zowel voor bepaalde tijd als voor bepaalde tijd kunnen zijn). Het is ook vreemd dat een recht voor bepaalde tijd bij het schudden van dat graf zou moeten vervallen en vervangen moet worden door een ander recht voor bepaalde tijd.
Overigens heb ik geconstateerd dat de gemeente Buren in 2020 ook een beleidsplan voor de komende tien jaar heeft vastgesteld. Ik heb geen belang en geen tijd om het hele plan te lezen, maar ik heb er doorheen gebladerd en een aantal verstandige zaken gelezen. Het is een goed plan. Maar ik zag ook een enkele kwestie die vragen oproept.
Ook in de beheersverordening staan zaken die vragen oproepen. Zoals artikel 17 lid 2: "Indien bij ruiming of schudden blijkt, dat er teveel stoffelijke resten in het graf aanwezig zijn, wordt het graf gesloten voor een termijn van minimaal tien jaar." Wat zijn 'teveel stoffelijke resten'? Wat is de norm? Het volume, het aantal? Er kunnen bij het schudden van graven nooit teveel stoffelijke resten zijn, want men kan ze oneindig diep begraven. En hoe moet ik mij de situatie van ruiming en te veel resten voorstellen? Bij ruiming gaat het er toch om om het graf leeg te maken? En waarom doe je dat niet als te veel resten zijn? Dan zou je dat juist moeten doen.
Het sluiten van een graf vergt bovendien een bijzondere procedure die voor bezwaar en beroep vatbaar is. Ik vraag me af of men zich dat heeft gerealiseerd.
Het is jammer dat een toelichting ontbreekt.
Nog een detail. De verordening is inderdaad op 7 oktober 2020 in werking getreden, maar met terugwerkende kracht per 1 juli 2020 (zie artikel 25 van de verordening).
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Kan de houder van de begraafplaats andere voorwaarden opleggen bij de overschrijving van een grafrecht?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
