Welke inspanningen moet de eigenaar van de begraafplaats leveren om de rechthebbenden te achterhalen? 2
20 juli 2018
Vraag nummer: 55700
Geachte mr. van der Putten,
Hartelijke dank voor uw reactie op mijn vraag inzake "Welke inspanningen moet de eigenaar van de begraafplaats leveren om de rechthebbenden te achterhalen?", door u genummerd onder 55687!
Ik heb de parochie secretaris en ook de kerkhofbeheerder nogmaals gevraagd op zoek te gaan in het archief naar eventuele grafbrieven of overeenkomsten bestaan uit de periode van voor 2002.
Om rechthebbenden te kunnen aanschrijven om hen een jaarlijkse bijdrage tot onderhoud van het kerkhof te vragen cq te factureren moeten wel de huidige adressen te weten zien te komen, m.n. dus van de graven van vóór 2002. We hebben in het verleden vaker het bijgevoegde artikel in het parochieblad gezet - het bijgevoegde artikel Is van een maand geleden:
"Begraafplaats St. Joseph Barger-Compascuum
Sinds 1943 heeft Barger-Compascuum de huidige begraafplaats in gebruik, waar Katholieke en niet Katholieke inwoners begraven werden en nog worden. Omdat veel inwoners indertijd mee geholpen hadden met de aanleg van de begraafplaats was het jarenlang gebruikelijk dat men hier zonder kosten begraven kon worden. En omdat er geen nota’s gemaakt hoefden te worden, werden er geen rechthebbenden van de graven geregistreerd.
Inmiddels zijn we vele jaren verder. En alweer ruim 15 jaar betalen mensen, zowel voor het grafrecht als het onderhoud van de begraafplaats. Indertijd is ook besloten, dat het, aantoonbare, verleende eeuwigdurende grafrecht niet aangetast zou worden.
Maar een begraafplaats moet ook onderhouden worden. Daarom is in 2002 vastgelegd dat iedereen een onderhoudsbijdrage dient te betalen; dus ook de rechthebbenden van de “oude” graven. Er werd een overgangstermijn van 15 jaar ingesteld. Dat betekende dat iedere rechthebbende vanaf 1 januari 2017 verplicht werd mee te betalen aan het algemene onderhoud van de begraafplaats.
Omdat de St. Josephkerk juist in die tijd fuseerde met de Katholieke kerken uit Emmer-Compascuum, Klazienaveen en Zwartemeer, werd besloten te wachten met het innen van deze bijdrage tot er één reglement en één tarief vastgesteld was voor de gehele parochie. Nu is het bijna zover, maar om deze bijdrage te innen, moeten nog wel de rechthebbenden gevonden worden.
Daarom vragen wij nu uw medewerking: Wilt u, wanneer u een familielid/familieleden op de begraafplaats heeft liggen, contact met ons op nemen? We hebben inmiddels een complete lijst van de overledenen met daarbij de plaats waar ze begraven liggen. Graag willen we deze lijst aanvullen met de gegevens van rechthebbenden. Als u denkt rechthebbende te zijn kunt u ons mailen of
bellen of langskomen op het Parochiebureau.
We vinden het heel fijn als u langs kunt komen, dan kunnen we u persoonlijk op de hoogte brengen van alle (toekomstige) veranderingen.
Als u iemand kent, die mogelijk rechthebbende is, wilt u hem/haar dat op dit bericht wijzen?
Helpt u mee onze begraafplaats mooi te houden?"
De vraag is nu: mogen we een termijn stellen waarin mensen zich moeten melden en mogen we daar consequenties aan verbinden, bijvoorbeeld het ruimen van het graf?
Met vriendelijke groet en hoogachting
Antwoord:
Geachte heer pastoor,
Blijkbaar was mijn antwoord op uw vraag naar het achterhalen van rechthebbenden, niet duidelijk of in elk geval niet duidelijk genoeg. Als geen uitsluitende grafrechten verleend zijn, kunnen er per definitie geen rechthebbenden zijn. Uw parochie was en is dan op zoek naar iets dat niet bestaat. Algemene graven hebben geen rechthebbenden.
Alles wat u toe nu toe hebt verteld wijst er op dat het om algemene graven gaat.
Uw oproep in het parochieblad is innerlijk tegenstrijdig. U vertelt dat sinds 1943 niets geadministreerd is; als dat zo is kunnen er per definitie geen rechthebbenden zijn en vraagt u iets dat onmogelijk is als u rechthebbenden vraagt zich te melden. Want die bestonden niet. En als ze wel bestonden zijn de meesten inmiddels zelf dood.
Maar er kunnen andere bewijzen of aantekeningen van oude afspraken zijn. Op graven worden in de regel monumenten geplaatst. Wie besliste dan over de monumenten? Is dat geregistreerd? Wie mocht de monumenten uitkiezen? Werd er vergunning verleend voor de plaatsing van een monumenten? Werd een plaatsingsrecht betaald? Is er ooit ruzie geweest onder kinderen over een gedenkteken op het graf van een ouder en hoe pakte dat uit en waarom? Waren alle graven 1-persoons graven of waren de graven 2-diep? Of was er voor echtparen plek voor 2 graven naast elkaar? Wie had de zeggenschap over het kunnen begraven van een 2e persoon in dat graf? Waar stond dat?
Er gaat het verhaal over 'eeuwigdurende graven' omdat vroeger parochianen zelf zoveel inspanningen leverden voor de aanleg van de begraafplaats. Hoe is dat verhaal ontstaan? Waar is dit verhaal voor het eerst verteld en opgeschreven?
Is er sinds 2002 en heden ooit wel eens een persoon met oude grafrechten gevonden en hoe is toen vastgesteld dat die persoon rechten had? Misschien moet al gekeken worden vanaf 1991 tot heden, omdat toen de wetgeving gewijzigd is.
De wetswijziging was voor veel begraafplaatsen een moment van bezinning. In de jaren '90 is mede door de RK kerkprovincie geijverd voor de oprichting van de Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen (LOB), ook als kenniscentrum te behoeve van de vele goedwillende amateurs die bestuurders van kerkelijke begraafplaatsen vaak zijn. Als uw begraafplaats nog geen lid is van de LOB, kan ik dat van harte aanbevelen.
Hebben er ooit opgravingen en herbegravingen op dit kerkhof plaatsgevonden? Dat kon alleen als sprake was van toestemming van rechthebbenden. Dat moet destijds hebben gestaan in de vergunning van de burgemeester. Is daar iets van te vinden?
Oude parochiebladen van tussen 1943 en 2002 zouden allemaal moeten worden doorgevlooid, om te achterhalen of en op welke manier iets over het kerkhof, graven en gebruiksrechten verteld is.
Misschien zijn er nog andere invalshoeken om de feiten te achterhalen, die ik nu niet zo snel kan verzinnen.
Sinds 2002 is er een beheersreglement en worden graven met uitsluitende grafrechten uitgegeven, als ik u goed begrijp. Dan is het de vraag wat in dat reglement geregeld is ten aanzien van het overgangsrecht. Misschien wel helemaal niets, omdat men niet besefte dat de bestaande graven een heel ander juridisch karakter hadden.
Ik wil hier echter niet over speculeren, zolang de feiten van voor 2002 nog niet helder zijn.
Er moet gekeken worden naar oude overeenkomsten, maar er zal ook antwoord moeten woeden gegeven op de vragen die ik hierboven over de oude situatie gesteld heb.
Pas als daar een heel helder beeld over bestaat, kunnen conclusies worden getrokken en kan gekeken worden naar overgangssituaties en nieuwe situaties.
Ik adviseer voorlopig de zoektocht naar oude 'rechthebbenden' even in de pauze-stand te zetten, tot er helderheid is.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
