Overgangsregeling algemeen graf
25 oktober 2023
Vraag nummer: 67467
Geachte heer Van der Putten,
De Gemeente Goeree-Overflakkee heeft op 1 januari 2023 nieuwe regels geldig verklaart voor de begraafplaatsen.
Nu kregen wij als nabestaanden een brief dat het algemene graf van onze moeder wat in maart 2013 in Xxxxxxxxx is uitgegeven, voor een periode van 10 jaar was uitgegeven. Deze termijn was destijds niet bekend (ook niet bij de begrafenis ondernemer), maar wordt nu opeens dmv een brief gecommuniceerd.
In 2013 was dit niet bekend, want de gemeente was toen aan het fuseren en waren er nog geen uniforme regels. De begrafenisondernemer gaf aan dat het toen nog voor onbepaalde tijd was. Er is nu een overgangsregeling gemaakt en voor de graven van 2013-2022 wordt nu de mogelijkheid van verlenging gegeven.
In hoeverre is dit rechtsgeldig wat de gemeente doet?
Als we destijds hadden geweten dat de termijn 10 jaar was hadden we toen een andere keuze gemaakt.
mvgr
XX
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Ik heb vanwege uw privacy uw naam en het dorp waar uw moeder begraven is, uit uw vraag gehaald. Maar het is wel belangrijk om die plaats te weten, want daardoor kon ik kijken om welke gemeente het toen ging.
Goeree-Overflakkee is per 1 januari 2013 een samenvoeging van 4 gemeenten, maar de regels van die 4 voormalige gemeenten voor hun begraafplaatsen waren tot 1 januari 2014 nog geldig. Het is heel gebruikelijk bij de fusie van gemeenten dat er op bepaalde terreinen nog een tijdje oude regels gelden.
Het dorp Xxxxxx behoorde tot de gemeente Goedereede. Daar was de Beheersverordening begraafplaatsen van 2001 van Goedereede geldig. Tot 1-1-2014.
Op de site Overheid.nl is een beheersverordening uit 2001 te vinden, waar bij vermeld wordt dat die verordening op 9-1-2013 niet meer geldig was. Maar dat is een fout. Ik zie helaas wel vaker dat op Overheid.nl onjuiste data van inwerkingtreding en uitwerkingtreding staan. Maar dat terzijde.
Op eigen of particulieren graven worden altijd (zogenaamd uitsluitende) grafrechten gevestigd. Maar op algemene graven niet, althans niet altijd. Er zijn gemeenten waar men overledenen begraaft in een algemeen graf zonder grafrechten te vestigen. En er zijn gemeenten waar men ook rechten op het gebruik van een deel van een algemeen graf vestigt. Maar dan zijn het geen uitsluitende grafrechten, maar gewone graf- of gebruiksrechten.
Ik zie in de verordening uit 2001 van Goedereede dat men op algemene graven geen grafrechten of gebruiksrechten vestigde. Dat betekent dat als iemand daar begraven wordt, de begraafplaatshouder het graf na 10 jaar mag ruimen. Dat staat niet met zoveel worden in de verordening, maar dat volgt uit de wet. In de Wet op de lijkbezorging staat dat men een graf niet binnen 10 jaar mag ruimen.
Er zijn ook begraafplaatsen waar men algemene graven pas na 15 of 20 jaar ruimt, vaak in verband met ongunstige grondsoorten. Maar dat staat dan uitdrukkelijk in een beheersverordening. Dat is in Goedereede niet het geval.
Uit diverse artikelen van de beheersverordening van 2001 blijkt dat de algemene graven 10 jaar blijven bestaan. In de artikelen 28 en 36 bijvoorbeeld wordt gesproken over het plaatsen van een voorwerp (zoals een gedenkteken) op een algemeen graf voor een termijn van 10 jaar.
Het is voor mij onbegrijpelijk dat u schrijft dat in 2013 niet bekend was dat het graf voor een periode van 10 jaar was uitgegeven. Voor algemene graven is dat in heel Nederland al eeuwenlang de gebruikelijke termijn. Als er niet zeker van was, had u het kunnen navragen. In ieder geval was er geen brief of akte waarin een andere termijn voor het graf was vastgelegd.
Dat u schrijft dat de uitvaartondernemer het ook niet wist, kan ik eerlijk gezegd moeilijk geloven. Een uitvaartondernemer die niet weet dat een algemeen graf 10 jaar gebruikt kan worden, is als een bakker die niet weet dat je brood van meel bakt of als een metselaar die nog nooit van cement heeft gehoord. Dat kan niet. Dat is zulke primaire basiskennis.
Een uitvaartondernemer die stelt dat een graf in de gemeente Goedereede in 2013 nog voor onbepaalde tijd werd uitgegeven, heeft het over eigen of particuliere graven. Algemene graven zijn per definitie geen graven voor onbepaalde tijd, want er waren helemaal geen grafrechten op gevestigd in Goedereede. Daar hoefde dus ook niet voor betaald te worden. Men betaalde destijds alleen voor de begraving. Er zijn nu nog steeds vele tientallen gemeenten waar dat ook het geval is.
De conclusie is dat een algemeen graf uit 2013 dit jaar geruimd mag worden. Maar de gemeente kan de gebruiksrechten ook verlengen, als nabestaanden dat willen. Nabestaanden hebben er geen recht op, maar er zijn steeds meer gemeenten die het verlengen of vestigen van een nieuw gebruiksrecht op een algemeen graf mogelijk maken. Soms omdat er behoefte aan is en soms ook omdat een gemeente die ruimte niet zo snel meer nodg heeft, nu meer mensen kiezen voor cremeren.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Nieuwe site voor mensen die zelf de regie over hun overlijden in handen willen hebben:
www.exit.nl. Met:
- documenten voor medische beslissingen: euthanasieverklaring, volmacht, behandelverbod etc.;
- uitvaartwensen vastleggen;
- een eenvoudige crematie regelen.
TIP
Een uitvaart zoals u dat wilt, zonder compromisssen. Regel hier uw uw exclusieve begrafenis of crematie.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
