Wettelijke bepaling wel/niet eruit halen?

28 februari 2014

Vraag nummer: 37519

Ls,
Mijn moeder heeft in haar testament laten opnemen dat de erfenis verdeeld dient te worden in 4 gelijke delen, deze 4 zijn haar 3 kinderen en haar echtgenoot (niet onze vader). Nu zegt de ene notaris dat door deze bepaling de wettelijke verdeling eruit is gehaald en dus het recht van de langstlevende niet geldt, de andere zegt dat omdat het recht van de langstlevende niet expliciet eruit is gehaald de kinderen dus alleen een deel kunnen vorderen maar dat dit deel dus pas opeisbaar is na het overlijden van de langstlevende. Moeten wij met z'n vieren een vaststellingsovereenkomst waarin dat recht van de langstlevende ongedaan wordt gemaakt of niet?

Antwoord:

Geachte mevrouw,

Indien er onduidelijkheid is zou een vaststellingsovereenkomst met alle deelgenoten inderdaad aan te bevelen zijn.
Het gaat er daarbij om wat de bedoeling van erflater was. Het systeem van de wet geeft de mogelijkheid de erfdelen te wijzigen. Uitgangspunt van de wet is verder dat bij testament bepaald kan worden dat de toepasselijkheid van de wettelijke verdeling geheel wordt uitgesloten. Volgens de literatuur kan dat uitdrukkelijk gebeuren, maar ook worden afgeleid uit de aard en verdere inhoud van het testament. Wordt bijvoorbeeld een vruchtgebruik van de nalatenschap gelegateerd aan de langstlevende, dan wordt wel gesteld dat daarmee de wettelijke verdeling buiten toepassing wordt verklaard.