Wilsbeschikking (maar niet in staat om die zelf op te stellen)
25 september 2003
Vraag nummer: 2502 (oude nummer: 3109)
Mijn vader krijgt een zeer enstige en gevaarlijke operatie. Nu heeft de arts hem verteld dat hij een wilsbeschikken moet maken en daarin aan moet geven dat als er iets tijden de operatie mis gaat dan bedoel ik ook goed mis wat de artsen dan moeten doen. Het is namemlijk dat zijn nek is gebroken en die gaan ze vast zetten maar als daar wat mis mee gaat dan is totaal verlamt en kan hij niet meer zelfstandig ademen en moet dan zijn leven lang aan de beademing. Aangezien hij dit niet wil moet mijn vader een wilsbeschikking opstellen en dit aangeven. Aangezien hij zelf niet meer kan schrijven moeten wij dit doen. Alleen weten wij niet hoe dit moet kunnen jullie ons helpen
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Normaal zou ik deze vraag doorverwijzen naar de NOTARIËLE adviesrubriek, maar ik weet niet hoeveel spoed uw vraag heeft.
Als er 'gewoon' allerlei dingen voor na een eventueel overlijden geregeld moeten worden, zou u met spoed de hulp van een notaris kunnen inroepen, die aan het ziekbed een testament opmaakt.
Als er geen reden voor een testament is, omdat uw vader niet wil afwijken van de gebruikelijke regeling van het erfrecht, kan er een andere verklaring worden opgesteld. Een codicil zou kunnen, maar dat moet per se zelf geheel handgeschreven zijn, anders is het ongeldig. In dit geval kan dat niet.
Ik zou zeggen: nood breekt wet. Ik zou in dit geval met een aantal mensen, die tevens als getuige van de wil van uw vader kunnen optreden, een verklaring opstellen conform zijn wens. Wellicht kan hij daar een handtekening onder zetten, wellicht niet. In het geval van niet, kunnen al andere aanwezigen tekenen om te verklaren dat zij mondeling hebben gehoord wat de wens van uw vader is. Ik zou bij die aanwezigen niet alleen familie, maar ook een onafhankelijk persoon van het ziekenhuis (arts of maatschappelijk werker of zo) aanwezig laten zijn. De wens van uw vader is doorslaggevend lijkt mij, niet de vormvereisten van zelf schrijven. Dat is onder deze omstandigheden onzin. Maar ik zou die omstandigheden ook in de verklaring opnemen. Gewoon feitelijk wat er aan de hand is, waar hij is, en dat hij niet in staat is om te schrijven. Ik denk dat dan later niemand die verklaring zal aanvechten. En dan 'werkt' die verklaring gewoon.
Ik zou er het ziekenhuis/artsen bij betrekken, omdat 1) het objectief is en 2) men van die kant ook kan aangeven wat men graag zwart op wit wil hebben aan keuzes. Niet dat de artsen later voor keus A of D staan, terwijl u daar niet aan hebt gedacht en zelf alleen keus C en B met vader hebt besproken. De artsen weten het best wat zich kan voordoen en wat dan (on)mogelijkheden zijn.
Het lijkt mij een zeer moeilijke tijd. Ten eerste voor uw vader en natuurlijk ook voor u en andere directe familie. Ik hoop van harte dat de operatie toch slaagt. Als de tijd zeer kort is zou ik het doen zoals ik het beschreef. Als er iets meer tijd is, zou ik een notaris inschakelen om e.e.a. in testamentvorm te gieten, maar ook dan is m.i. de hulp van artsen om aan te geven op welke vragen men antwoord wil, gewenst.
mr W.G.H.M. van der Putten