Besmettingsgevaar SARS
29 april 2003
Vraag nummer: 2211 (oude nummer: 2628)
Tue, 29 Apr 2003 23:08
Geachte meneer van der Putten,
Wanneer iemand is overleden aan het SARS-virus,
moeten wij als uitvaartverzorgers dan ook extra maatregelen nemen tegen besmettingsgevaar van dit virus wanneer de overledene afgelegd moet worden? Bij het afleggen komt er soms nog lucht vrij vanuit de longen en ontsnapt dan via de mond van de overledene naar buiten toe. Is het virus nog aktief in zo'n lichaam na het overlijden?
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Ik ben geen medicus, maar het lijkt mij zeer wel mogelijk dat bij zo'n overledene nog een virus in de luchtwegen zou kunnen zitten.
Of het virus nog actief is bij een overledene, kan eigenlijk op dit moment niemand zeggen, want het virus is pas een paar maanden geleden ontdekt. En pas een paar weken geleden is de bijzondere besmettelijkheid en het gevaar tot de wereld doorgedrongen. Men is nu in feite bezig met het verzamelen van het soort gegevens, waar u naar vraagt. Het zal nu vooral om laboratoriumproeven gaan.
Ik verwacht dat zodra zulke gegevens bekend zijn, deze ook voor bepaalde beroepsgroepen zoals medici en uitvaartverzorgers beschikbaar zullen komen. Ik denk dat deze dan opvraagbaar zijn bij de Inspectie voor de Volksgezondheid.
Op de site van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) staat het volgende.
SARS (Severe Acute Respiratory Syndroom) is een ernstige, acute atypische longontsteking. De ziekte is in november 2002 voor het eerst gesignaleerd in de provincie Guangdong (China) en heeft zich daarna verder verspreid. Besmetting met de ziekte vindt vooral plaats bij intensief contact met patiënten. In Nederland zijn tot nu toe geen gevallen van SARS bekend.
De ziekte SARS begint als een soort griep. Vervolgens kan zich een longontsteking ontwikkelen. De kenmerken van de ziekte zijn hoge koorts, in combinatie met hoesten, keelpijn of kortademigheid. De kans op een dodelijke afloop van de ziekte is ongeveer zes procent.
SARS wordt veroorzaakt door het coronavirus. Het gaat om een onbekende variant van het virus dat tot nu toe alleen verkoudheid bij mensen veroorzaakte. Er is een diagnostische test beschikbaar die duidelijk maakt of iemand de ziekte heeft. Deze test is echter alleen beschikbaar op aanvraag van medische specialisten.
Het ministerie van VWS verzorgt de informatievoorziening rond SARS. Op website vindt u de laatste stand van zaken en achtergrondinformatie.
Huisartsen, GGDen en ambulancepersoneel worden door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) op de hoogte gehouden van de laatste ontwikkeling (onder andere via de website van de inspectie: www.igz.nl).
Mij lijkt dat het verstandig is dat uitvaartverzorgers even voorzichtig met overledenen omgaan als bijvoorbeeld ambulancepersoneel.
Ik verwijs voorts naar vraag 2599 in de sub-rubriek 'Graf ruimen', waarin ik de Hygiënerichtlijnen voor de uitvaartbranche van de GG&GD te Amsterdam heb genoemd.
Denkbaar is ook dat de organisaties van uitvaartondernemingen zoals de VOU en De NUVU tegen die tijd informatie gaan verzamelen en verspreiden onder hun leden.
mr W.G.H.M. van der Putten
30 april 2003
Nawoord 2 mei 2003:
Op de site van de NUVU vond ik nog het volgende: (http://www.nuvu.nl/index.asp?NewsItemID=87)
Preventiemaatregelen SARS
Bron: Mieke van Leeuwen, red./auteur Het Uitvaartwezen.
Nu de besmettelijke ziekte SARS steeds verder richting Europa oprukt, is het niet ondenkbeeldig dat ook uitvaartverzorgers in Nederland te maken krijgen met het verzorgen van overleden SARS patiënten. Op de vraag of er extra maatregelen hierbij noodzakelijk zijn, antwoordt Marijke Bilkert, inspecteur bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg te Den Haag: Hoewel het nog niet helemaal duidelijk is, is er een sterk vermoeden dat het om een virus gaat. Voor zover nu bekend heeft er alleen besmetting plaats na directe contacten met een patiënt, met name door aanhoestcontact. Virussen vermenigvuldigen zich niet op dood materiaal en bovendien hoest een overledene niet meer, zodat het voldoende is dat de uitvaartverzorger conform de huidige arborichtlijnen* werkt, dat wil zeggen latex handschoenen en een schort draagt. Ook het dragen van een mondkapje verdient aanbeveling.
Het eventueel leegzuigen van de mond dient zonder lichaamscontact, met een pipet te gebeuren. Nabestaanden zijn pas besmettelijk als zij zelf ook verschijnselen hebben. Bij twijfel of vragen kan men altijd contact opnemen met de infectiearts van de GGD in de regio waarin men werkzaam is. Artsen dienen alle SARS-gevallen aan deze GGD-arts te melden, zodat deze van alle gevallen in de regio op de hoogte is. Het telefoonnummer van de afdeling voorlichting van de Inspectie voor de Gezondheidszorg te Den Haag is: 070-3407890. Verdere informatie: www.minvws.nl en www.iqz.nl.
* Arborichtlijnen m.b.t. besmettingsgevaar zijn opgenomen in het boekje "De Arbocheck voor uitvaartondernemingen". Dit boekje kunt u aanvragen bij:
De NUVU (alleen NUVU-leden)
Groot Hertoginnelaan 1a
2517 EA Den Haag
info@nuvu.nl
070-364 75 00
Commit Arbo
Postbus 207
3454 ZL De Meern
030-669 25 00
MCS-Arbo
Herenweg 98d
2361 EV Warmond
071-301 24 49
