Ontleding en vervolgens cremeren (nieuw verlof nodig?)
10 mei 2023
Vraag nummer: 66586
Geachte heer van der Putten,
Wij hebben vandaag een verlof tot ontleding afgegeven. Meneer wil na ontleding gecremeerd worden in onze gemeente. Moeten wij dan opnieuw een verlof afgeven voor de crematie en op basis van welke papieren?
Hartelijke dank voor uw antwoord.
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Ik verbaas mij zeer over uw vraag. Want als iemand bij het anatomisch instituut van een Nederlandse universiteit ontleed wordt, krijgen de nabestaanden geen stoffelijke resten retour, die nog moeten of kunnen worden begraven of gecremeerd.
Waar ik mij ook over verbaas, is dat u de vraag zo stelt alsof iemand zelf voor zijn eigen ontleding verlof vraagt en ook alvast later voor de crematie van de resten na afloop. Nu ja, misschien niet zo vreemd. Ik heb ook wel te maken gehad met mensen die wisten dat er over een paar weken euthanasie zou worden gepleegd en allerlei zaken voor zichzelf regelden. Maar dat terzijde.
De universiteit zorgt voor het (anoniem) cremeren of begraven van de stoffelijke resten die na de ontleding overblijven. Tijdens de ontleding - in vele sessies - worden bij mijn weten de delen van de lichamen ook niet apart gehouden. Het werkt bij mijn weten niet zo dat men zegt 'Vandaag nemen we meneer De Jong onder handen', maar dat men zegt 'Vandaag doen we benen' en dan komen er voor 20 studenten 10 of 20 benen op tafel.
Alle lichaamsdelen komen door elkaar.
Ik vraag me dus af of meneer wel weet wat er na de ontleding, die wel een of twee jaar in beslag kan nemen, feitelijk gaat gebeuren.
De familie krijgt geen stoffelijke resten; het anatomisch instituut zorgt voor het cremeren of begraven van de resten.
In het buitenland gaat het overigens anders. Een paar jaar geleden kreeg ik een vraag of een overledene die in Antwerpen zou worden ontleed (op de 'meneer de Jong-manier' zoals ik boven omschreven heb) en waar de overledene na een paar weken terug werd gegeven aan de familie. Zie vraag 50192 'Ontleden België; cremeren resten? (Nieuw verlof nodig? Nee)' in de subrubriek 'Vaststellen dood / akte / verlof'.
Dan kan er geen verlof tot cremeren worden afgegeven, omdat er al een verlof tot ontleding was afgegeven. Ontleding en cremeren en begraven zijn eindbestemmingen, die 'of-of' zijn en niet na elkaar kunnen komen. Als er resten na ontleding worden begraven of gecremeerd, is daar geen verlof voor nodig, omdat het niet het begraven of cremeren van een lijk in de zin van de wet is, maar het begraven of cremeren van stoffelijke resten.
Ik heb ook wel gehoord dat een echtpaar in Berlijn een paar jaar na elkaar is ontleed en dat hun kinderen telkens na een jaar een urn met de as van hun ouders kregen. Maar in Nederland gaat het niet zo.
Stel dat de stoffelijke resten van meneer op enig moment weer beschikbaar komen, na de ontleding, is dus geen verlof meer nodig. Een verklaring van het anatomisch instituut over de herkomst van de resten en een kopie van het verlof tot ontleden lijken mij voldoende.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Nieuwe site voor mensen die zelf de regie over hun overlijden in handen willen hebben:
www.exit.nl. Met:
- documenten voor medische beslissingen: euthanasieverklaring, volmacht, behandelverbod etc.;
- uitvaartwensen vastleggen;
- een eenvoudige crematie regelen.
TIP
Een uitvaart zoals u dat wilt, zonder compromisssen. Regel hier uw uw exclusieve begrafenis of crematie.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
