Uitvaart op zee?
1 oktober 2002
Vraag nummer: 1183 (oude nummer: 1518)
Sun Feb 21 13:46:42 1999
Geachte heer Van der Putten
Een vriend van mij is ongeneeslijk ziek. Hij heeft nog een paar maanden, misschien een half jaar. Wij kunnen goed praten over het einde. Hij vroeg mij om al vast zijn begrafenis te regelen. Omdat hij een maritieme liefde heeft hij gevraagd om t.z.t. de uitvaart op zee te verzorgen, dwz het lichaam moet in zee geworpen worden. Dit is mogelijk in Engeland, maar dat is niet de bedoeling van mijn vriend. Hij wil vanuit zijn huis aan de plassen de zee opvaren.
Ik heb hierover gesproken met een uitvaartverzorger, die mij uw boek gaf. In uw boek geeft u aan dat een zee-uitvaart alleen mogelijk is als dit gebeurt vanuit een schip dat onder een licentie vaart van een land waar een uitvaart op zee niet verboden is. Bovendien moet het schip buiten de (Nederlandse) territoriale wateren liggen.
Klopt dit? Of bestaat er een manier waarop het toch eenvoudiger kan?
Daarnaast wil mijn vriend voorkomen dat er na zijn overlijden nog een woord/letter aan hem gewijd wordt in de vorm van advertenties, afscheidsdiensten etc. Hij vraagt zich af of dit bijv. strafbaar gesteld kan worden.
Hans Duynstee
Antwoord:
Mon Feb 22 20:54:22 1999
Geachte heer Duynstee,
U vraagt of het mogelijk is dat iemand op zee overboord wordt gezet, bij wijze van lijkbezorging dan. U hebt zelf al uit mijn Handboek gehaald dat dat alleen onder bepaalde voorwaarden kan.
Ik weet geen manier te bedenken waarop het eenvoudiger kan, zonder in conflict te komen met de wet en het Besluit op de lijkbezorging. Je kunt het natuurlijk altijd tóch doen, maar dan maakt u (en de betrokken uitvaartverzorger) zich strafbaar. Ik zou als ik uitvaartondernemer was hier nooit aan meewerken. Vooral omdat ik geen negatieve pers zou riskeren met opmerkingen over illegale praktijken.
Het verbod voor de Nederlandse wateren heeft als simpele achtergrond dat de wetgever liever niet heeft dat na verloop van tijd allerlei lijken aan de kust weer aanspoelen. En je kunt dan ook wel allerlei dingen bedenken die een lijk verzwaren, ook blijvend, maar dan kom je ook in strijd met allerhande milieuregels (afval in zee dumpen).
Wel kan aan de idee van de betrokken persoon tegemoet worden gekomen, denk ik. Als een zeebegrafenis in Engeland niet verboden is (ik weet dat niet), is het natuurlijk mogelijk om het lijk per boot naar Engeland te vervoeren. Het transport is wettelijk niet verboden. Er zal dan misschien alleen een keer op een ander schip overgeladen moeten worden, want niet elk binnenvaartbootje zal veilig naar Engeland kunnen, verwacht ik.
Een ander punt is of je aan bepaalde verplichtingen moet voldoen bij uitvoer (letterlijk "uitvaart") naar Engeland. Engeland is geen partij die de Overeenkomst van Straatsburg - die u ook in mijn boek kunt vinden - heeft geratificeerd (wel getekend, maar daarmee 'werkt' de overeenkomst niet; dat is pas na ratificatie). Dat betekent dat geen papierrompslomp en hermetisch gesloten zinken kist etc. nodig is.
Althans volgens de Nederlandse wet; de Engelse ken ik niet. Er kan voor de invoer/uitvoer worden volstaan met een zere korte brief van de burgemeester, waarop de naam van de overledene en de plaats van bestemming staan.
U zegt dat uw vriend wil voorkomen dat er na zijn overlijden nog een woord/letter aan hem gewijd wordt in de vorm van advertenties. Dat is een heel ander soort vraag. Ik vind het zo'n aardig probleem, dat ik het in een apart antwoord behandel, zodat het in de subrubriek 'Uitvaartplechtigheid' ook een eigen 'kopje' kan krijgen.* Ik ga het "Doodzwijgen" noemen.
* (Is vraag 1973 geworden, na de omzetting van alle vragen in een ander systeem in 2002)
mr W.G.H.M. van der Putten
22 februari 1999