Niet-natuurlijke dood in ziekenhuis
25 januari 2008
Vraag nummer: 5157 (oude nummer: 10178)
Geachte heer Van der Putten,
In vraag 10132 (Inschakelen Justitie; staat in sub-rubriek Euthanasie) geeft u het volgende aan:
Maar een niet-natuurlijke dood zal zich in een ziekenhuis niet zo snel voordoen
Dit is echter niet het geval.
Juist in een zorginstelling (ziekenhuis) is met regelmaat sprake van een niet natuurlijk overlijden.
In geval van overlijden van patiënten die worden behandeld aan een aandoening wat niet het gevolg is van ziekte (tenzij ziekte gevolg is van een eerder trauma) of ouderdom, is sprake van een niet natuurlijk overlijden.
Ook al is in deze periode van mogelijk herstel sprake van overlijden door bijvoorbeeld bedcomplicaties (trombose, decubitus/doorliggen, longembolie, longontsteking), dan moet altijd de vraag worden gesteld
Was deze patiënt ook overleden aan een dergelijke aandoening als deze het trauma niet had opgelopen?
Helaas worden veel van dit soort overlijden nog altijd afgehandeld als natuurlijk overlijden.
Dit komt dan veelal doordat medici die niet op de hoogte zijn van de juiste procedures.
Zeker een ziekenhuis is een verzamelplaats voor mensen die een vorm van lichamelijk trauma hebben doorgemaakt, waarbij in geval van overlijden altijd sprake is van een niet natuurlijk overlijden.
Graag uw reactie.
Met vriendelijke groet,
Marc Wiegman
Antwoord:
Geachte heer,
Ik begrijp wat u bedoelt. U ziet ook het overlijden aan aandoeningen die niet direct het gevolg zijn van ziekte of ouderdom als een niet natuurlijke dood. Misschien zou je het moeten zien als een niet noodzakelijke of vermijdbare dood. Maar het is niet de niet-natuurlijke dood die in de Wet op de lijkbezorging wordt bedoeld. Het lijkt me niet handig en onnodig verwarrend om dan van een niet-natuurlijke dood te spreken.
Het systeem van 'natuurlijk' versus 'niet-natuurlijk' in de Wet op de lijkbezorging is er op gericht om misdrijven op te kunnen sporen. Als iemand een natuurlijke dood door ziekte of ouderdom sterft, dan hoeft er geen strafrechtelijk (voor)onderzoek plaats te vinden. Als er twijfel is, moet een gemeentelijke lijkschouwer de situatie beoordelen en als hij er aanleiding toe ziet, Justitie waarschuwen.
Het kan best wezen dat bedcomplicaties (trombose, decubitus/doorliggen, longembolie, longontsteking) niet aan de orde zouden zijn geweest als iemand niet in het ziekenhuis gelegen had. Maar dat zijn niet de situaties waarin Justitie moet onderzoeken of sprake is van een misdrijf. Zij vallen buiten het begrip 'niet-natuurlijke dood' zoals de Wet op de lijkbezorging dit bedoelt.
Dit kan weer een beetje anders liggen als een ziekenhuis niet de noodzakelijke zorg aan een patiënt zou besteden. Hem expres of door grove nalatigheid allerlei complicaties laten opdoen. Zoals iemand met opzet met besmet bloed injecteren. Dan zou sprake kunnen zijn van dood door schuld. Dat zou ook een niet-natuurlijke dood zijn of kunnen zijn. Maar zulke situaties kan ik me in de praktijk nauwelijks of niet voorstellen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten