12 mei 2006
Vraag nummer: 4442 (oude nummer: 7980)
Mijn gescheiden zwager is overleden. Zijn oudste broer heeft de opdracht gegeven voor de uitvaart omdat de dochters (19 en 21 jaar) daar op dat moment niet toe in staat waren. Ze hebben wegens schulden de nalatenschap niet aanvaard en weigeren nu ook mee te betalen aan de uitvaartkosten. Zijn zij nu toch verplicht de uitvaartkosten te betalen nu zij geen opdrachtgever waren ? Indien dit zo is, in welke wetsartikelen is dit geregeld zodat ik e.e.a. na kan zoeken en op welke wijze kan dan betaling worden afgedwongen ? Op het voorstel om 50 % te betalen en de rest van de kosten te verdelen over de broers en zus (mijn vrouw) van de overledene is niet gereageerd en de dochters hebben alle contact nu verbroken.
Samengevat is de vraag dus kunnen wij in deze situatie en zo ja hoe, een deel van de uitvaartkosten verhalen op de dochters van de overleden zwager.
Vriendelijke groet,
Antwoord:
Geachte heer,
Het is zo dat de gemeente, als die de uitvaart regelt en kosten voorschiet, de kosten op grond van de wet direct kan verhalen op de erfenis (dus op de erfgenamen) en anders op de echtgenoot of kinderen. Dat staat in artikel 22 Wet op de lijkbezorging.
In uw geval is het wat complexer. De kinderen zijn op zich niet hard wettelijk maar wel moreel verplicht om de uitvaartkosten te betalen. Er zijn geen wetsbepalingen die heel concreet zeggen dat een kind altijd de uitvaart moet betalen (alleen als de gemeente kosten verhalen kan). Je moet dat halen uit algemene wetsartikelen over zorg voor bloedverwanten en over zaakwaarneming en uit de omstandigheden van het geval. Dan hangt het er ook sterk van af wat er precies is gebeurd en wat er is gezegd na het overlijden van uw zwager en wat op dit moment met die kinderen is besproken. En ook of het plotseling was, of er tevoren al iets uitgezocht had kunnen worden, etc.
Als u het regelen van de uitvaart met medeweten van andere familieleden en die twee kinderen alleen hebt gedaan omdat de kinderen het niet konden, gaat het in uw geval om zaakwaarneming. U kunt dat ook in een aangetekende brief aan de kinderen vast leggen en hen aansprakelijk houden.
Maar aan de andere kant is het de vraag hoe hard dat allemaal ligt en hoe hard men dat kan en moet spelen.
Als u er een rechtszaak voor moet voeren, kunt u het beter niet doen, omdat u dan waarschijnlijk hogere kosten moet maken dan wat u kunt verhalen. Ook als u de zaak zou winnen, wat niet bij voorbaat zeker is.
Dan speelt ook mee of de kinderen eigen inkomsten hebben, of ze spaargeld of een andere reserve kunnen hebben, etc. Als de kinderen studeren of een heel eenvoudig baantje hebben, is het ook niet helemaal redelijk om de kosten op hen te verhalen. Dan had een heel andere keuze gemaakt moeten worden op het moment van overlijden. Als er geen geld was en niemand kon of wilde betalen, had de uitvaart overgelaten moeten worden aan de sociale dienst van de gemeente. Die had het kunnen doen en die kon de kosten wettelijk verhalen op de kinderen. Maar als de kinderen weinig of geen geld hadden, o.a. gelet op de leeftijd, studie en dergelijke, dan had de gemeente waarschijnlijk niet verhaald. Dan was de zaak opgelost.
Als de familie (broers, zus) geen uitvaart van de sociale dienst wilde, zou men het zelf moeten betalen.
Je kunt je ook afvragen of de familie (broers, zus) zelf in financiële zin wel de meest verstandige beslissing hebben genomen door het zelf te regelen. Als u het niet gedaan had, had de sociale dienst het moeten doen en had die later bekeken of ze het op de kinderen kon verhalen of niet. Misschien niet. Door de zaak en de eer aan u zelf te houden, hebt u waarschijnlijk de uitvaart wel een betere manier geregeld dan dat de gemeente zou doen. Maar daardoor hebt u zelf toch het risico van kosten genomen. En nu stelt u kinderen financieel aansprakelijk die, gelet op hun omstandigheden, misschien niet aansprakelijk zouden zijn gesteld door de gemeente. Dus hebt u misschien zelf uw eigen kosten veroorzaakt, simpel gezegd. Ik kan het niet beoordelen, ken te weinig omstandigheden. Maar ik wil maar zegen dat er meerdere kanten aan kunnen zitten.
Ik kan me voorstellen dat als de kinderen geen geld hebben, ze inderdaad ook geen contact met u zoeken en niet reageren, want ze weten geen oplossing.
Ik zou in uw geval nog eens rustig bekijken wat redelijk is. Harde regels zijn er niet. Wie verantwoordelijk kan worden gehouden hangt erg af van de omstandigheden. En wie als opdrachtgever gaat optreden, neemt bewust zelf een risico, anders moet men het simpelweg niet doen.
Hele harde juridische actie heeft in dit soort gevallen geen zin, dan is men de kosten dubbel kwijt.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
