17 december 2006
Vraag nummer: 4579 (oude nummer: 8648)
Voor een 83 jarige vriend zal ik eens opdrachtgever voor de begrafenis zijn en dus in eerste instantie aansprakelijk voor de kosten. Er is familie in het buitenland en ook een testament.
Vraag 1: hoe kan ik vooraf aansprakelijkheid uitsluiten?
Vraag 2: artikel 392 e.v. Boek 1 BW waarnaar u verwijst slaat m.i. niet op de aansprakelijkheid. Vergis ik mij?
Antwoord:
Geachte heer,
U kunt als u als opdrachtgever optreedt, geen aansprakelijkheid uitsluiten. Het is gewoon altijd zo dat wie de verantwoordelijkheid neemt, een bepaald risico neemt. Als de erfgenamen om welke reden dan ook (een deel van) de rekening van de uitvaartondernemer niet betaalt, bent u volledig aansprakelijk.
Het soort aansprakelijkheid van artikel 392 e.v. van Boek I BW geldt inderdaad niet voor u. Die geldt voor nabestaanden, ook als die hun handtekening nergens onder plaatsen. Maar u bent aansprakelijk omdat u wel een handtekening plaatst. Zonder uw opdracht begint de uitvaartondernemer niet met zijn werk.
De vraag is dan hoe u de aansprakelijkheid beperkt.
Het eerste punt is dat uw vriend er voor moet zorgen dat de kosten van de begrafenis gedekt zijn. Er zijn manieren die dat dekken en manieren die niet werken. Het heeft bij voorbeeld geen zin dat de vriend het bedrag van de kosten op een eigen bankrekening heeft staan. Want als hij overlijdt, is het geld per direct eigendom van de erfgenamen, u kunt er niet bij of aan. Het is ook een risico als hij u het geld al geeft. Want stel - je weet het nooit in het leven - dat u eerder komt te overlijden dan uw vriend, dan weten uw nabestaanden niet dat er een bedrag van uw vriend was en voor uw begrafenis bestemd was. En al zou uw familie dat wel respecteren, de fiscus doet dat niet. Elke cent die op uw rekening staat, ongeacht de herkomst of het doel, ziet de fiscus als uw eigendom (wat het juridisch ook is) en telt dus mee bij de bepaling van successierechten. Bovendien is het dan nog de vraag hoe snel het geld uit uw nalatenschap beschikbaar komt.
Een optie die wel werkt, is wanneer het geld wordt gedeponeerd. Stel dat het geld wordt gedeponeerd bij een instelling zoals de Stichting Grafzorg Nederland (info@grafzorg.nl), dan is het geld uit het vermogen van uw vriend en hebben erfgenamen er geen claim meer op. Bovendien is een storting voor begrafenis- of crematiekosten bij Grafzorg Nederland een fiscale aftrekpost, zodat uw vriend nog wat van de fiscus terug kan krijgen. Zijn nabestaanden krijgen dat niet, omdat het voor hen niet fiscaal aftrekbaar is. Bij de storting kan worden bepaald dat u als executeur-testamentair optreedt en over het saldo - dat waardevast is en elk jaar oploopt - kunt beschikken. Zou er tussentijds onverhoopt iets met u gebeuren, dan kan uw vriend een nieuwe executeur aanwijzen. Voorts is het wenselijk dat uw vriend een codicil heeft, waarin staat welke wensen hij met betrekking tot de begrafenis heeft. Stel dat erfgenamen toch ergens over zouden gaan klagen, dan kunt u naar het codicil verwijzen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
