11 januari 2004
Vraag nummer: 2790 (oude nummer: 3741)
Ik ben op dit moment bezig met de voorbereiding van mijn mondeling Nederlands, waarvoor ik tien stellingen moet bedenken. Mijn onderwerp is de dood in de Nederlandse samenleving. Ik heb een aantal stellingen over euthanasie, uitvaartkosten en rouwprocessen, maar mijn laatste stelling wil ik graag doen over de straf die op moord staat. Ik vind het alleen een beetje moeilijk hier informatie over te vinden. Zou u mij kunnen vertellen of moord inderdaad wordt onderscheiden in doodslag, dood door schuld, moord en moord met voorbedachte rade? Of zijn er nog meer soorten, hoe heet het bijvoorbeeld als iemand een fout maakt en hierdoor iemand vermoord? Zou u me misschien ook kunnen vertellen welke straffen er op elke vorm van moord staan? Ik hoop dat u me kunt helpen, alvast bedankt.
Sanne
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Er is inderdaad verschil tussen moord, doodslag en dood door schuld. Moord met voorbedachte rade bestaat niet; dat is dubbel op, want moord is per definitie iemand dood maken met voorbedachte rade. Moord zonder voorbedachte rade is geen moord, maar doodslag.
De verschillen? Dat heb ik net eigenlijk deels al gezegd. Moord is wanneer persoon A met opzet persoon B dood maakt. A gaat al van huis met het plan B te doden, of heeft vlak voor de moord nog de tijd en gelegenheid om zich te bedenken en doet het niet. Het bedenken bedoel ik; A doodt wetens en willens B.
Als A niet vooraf het plan heeft om B te doden, maar in een vlaag van woede handelt, dan is het geen moord maar doodslag. Denk aan de situatie dan iemand zijn/haar geliefde in de armen van een ander vindt en beiden doodt. Of als A een andere bedoeling had, zoals B te bedreigen met een mes, maar er volgde de dood op doordat ze in een worsteling samen omvielen en het mes dieper naar binnen drong, dan is ook sprake van doodslag.
Dood door schuld is aan de orde als iemand niet de bedoeling had om iemand anders dood te maken, maar als gevolg van zijn handelen toch deed. Denk aan iemand die dronken achter het stuur een ernstig ongeluk veroorzaakt. Of iemand die een ander per ongeluk van een balkon af duwt. Het 'per ongeluk' zegt al iets: soms is er wel feitelijk schuld maar kun je er niets aan doen. Maar soms, zoals bij het dronken-zijn, kun je er wel iets aan doen.
Moord is dus één van de vormen van iemand dood maken, en niet de verzamelnaam. Moord, doodslag en dood door schuld vallen onder de gezamenlijke term 'doden'. Eigenlijk heel simpel, niet waar?
Wat de straffen zijn weet ik niet precies. Ik meen dat je voor moord maximaal 20 jaar cel óf levenslang kunt krijgen (geen 30 of 40 jaar, vreemd genoeg; het is óf een 'beetje' óf alles) en voor doodslag maximaal 20 jaar cel. Dood door schuld zal lager zijn, maar hoeveel weet ik niet. Voor minderjarigen zullen ook andere straffen gelden. Maar dit is allemaal op te zoeken in het Wetboek van Strafrecht, dat wel on internet te vinden zal zijn (wellicht www.wetten.nl?).
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
