Uitvaartkosten alleen voor alle erfgenamen samen (deels niet) aftrekbaar?
26 maart 2003
Vraag nummer: 2122 (oude nummer: 2521)
Wed, 26 Mar 2003 14:33
In het antwoord op de eerste vraag over fiscale behandeling van de uitvaartkosten wordt gemeld dat de aftrek mogelijkheid van uitvaart kosten (tbv van begrafenis ouders) door de kinderen in het nieuwe belasting stelsel is komen te vervallen. Mijn moeder is vorig jaar overleden en mijn vader heeft de gehele begrafenis betaald. Bij belasting opgave is hem gevraagd of er een testament was, wat het geval is (op de langstlevende). Het antwoord was dat in dat geval de uitvaartkosten gedeeld door 4 (vader en 3 kinderen) moeten worden en allen een kwart moeten opgeven aan de belastingen. Dit antwoord lijkt in strijd met wat er in voorgaande werd gezegd. Kunt u mij laten weten hoe de vork nu precies in de steel zit?
Bij voorbaat dank, Trudy Comes
Antwoord:
Geachte mevrouw,
"Gut, bestaan er nog belastinginspecteurs die menen dat op de door u beschreven manier de kosten móeten worden gedeeld?" was mijn eerste gedachte toen ik uw vraag las. Want járen geleden werd dit wel vaker gesteld door de Belastingdienst, maar ik heb er de afgelopen jaren niets meer over gehoord. Maar dat valt je pas op, als je het niet meer hoort.
Ten eerste vraag ik mij af wie deze opmerking, waarschijnlijk tegen uw vader, heeft gemaakt. Want het is nog te vroeg om een belastingaangifte over 2002 afgehandeld te hebben. Ze zijn soms wel snel bij de Belastingdienst, maar bij mijn weten niet zó snel.
De meeste mensen moeten hun aangifte nog indienen. Zelf wacht ik bijvoorbeeld nog op een opgave van de fiscale waarde van een verzekering bij Assurantieconcern Stad Rotterdam (ASR), die elk jaar standaard in verzuim is om mij de wettelijk verplichte opgave te zenden, laat staan om ze tijdig te zenden. Dat schrijnt, eind maart, elk jaar. Ik dien bij ASR sinds 15 jaar bijna elk jaar een verzoek en vervolgens een klacht in, in de hoop om de opgave het volgende jaar wél en liefst ook tijdig te krijgen. Altijd tevergeefs, maar ik blijf hopen. Nooit kan ik tijdig mijn aangifte indienen. Ook klachten bij de directie helpen niet. Een waardeloze verzekeringsmaatschappij, die ASR. Maar dat geheel terzijde; ik ben alleen maar jaloers, als iemand anders wél tijdig aangifte kan doen. Ik wil zelf altijd zo snel mogelijk van die rompslomp af.
Wellicht is de aangifte nog niet gedaan en betreft de door u geciteerde opmerking een opmerking van een belastingadviseur. Als dat zo is, adviseer ik uw vader ten spoedigste een andere adviseur te nemen! En deze niet te betalen.
Als de opmerking van iemand bij de Belastingdienst komt, kunt u hem ook gewoon negeren.
Uw vader kan de gehele begrafeniskosten, als hij die zelf heeft betaald, gewoon zelf voor het volle bedrag als buitengewone uitgaven opvoeren.
Er is geen enkele verplichting voor erfgenamen om de uitvaartkosten te delen. Tenminste, niet als één van de erfgenamen deze geheel voor zijn of haar rekening wil nemen, zoals in dit geval uw vader. Het ligt natuurlijk anders als de erfgenamen zelf besluiten om de kosten samen te delen, maar dat is een andere situatie.
Laat ik met enkele rekenvoorbeelden e.e.a. proberen te verduidelijken.
Stel, de erfenis bedraagt 50.000,-. Als er 4 erfgenamen zijn, hebben die ieder recht op 12.500,-.
Stel, de uitvaart kost 5.000,- en stel dat deze uit de nalatenschap wordt betaald.
- Als 1 van die 4 erfgenamen die 5.000,- voor zijn rekening neemt en de kosten worden uit de nalatenschap betaald, bedraagt de uitbetaling aan die erfgenaam 12.500,- minus 5.000,- is 7.500,-. De 3 anderen krijgen 12.500,-.
Als die ene erfgenaam de echtgenoot is (of een ouder als het om een overleden kind jonger dan 27 jaar gaat), dan heeft hij of zij fiscale aftrek over 5.000,-. Als die ene erfgenaam die de uitvaartkosten betaalt een kind van de overledene is, heeft hij of zij geen recht op aftrek. Dit conform de belastingwetgeving sinds 1-1-2001, die de groep van nabestaanden die recht op aftrek heeft, heeft beperkt. Kinderen vallen er buiten. (En mensen hebben ook nog aftrek als zij de kosten van hun éigen uitvaart en graf(monument) e.d. vooruit betalen, maar dat staat los van deze zaak).
- Als de 4 erfgenamen samen de uitvaartkosten van 5.000,- delen, krijgen zij ieder 1/4e deel van (50.000,- minus 5.000,- is) 45.000,- uitbetaald ofwel 11.250,-. Zij hebben dan ieder 1.250,- aan de uitvaart betaald. Alleen de echtgenoot heeft recht op aftrek en wel slechts voor 1.250,-.
Maar het delen van de uitvaartkosten is niet verplicht en fiscaal ongunstig. Dat heeft uw vader terecht niet gedaan.
Ik ken de interne openbare richtlijnen van de Belastingdienst inzake aftrek van buitengewone uitgaven inzake overlijden en ik lees nergens de verplichting dat erfgenamen deze kosten - al dan niet gelijk - moeten delen.
Ook in de Elsevier Belasting Almanak (in mijn ogen de beste van alle belastinggidsen) staat dit niet; integendeel stelt men daar dat een partner de kosten geheel voor eigen rekening kan nemen met recht op aftrek. Conform mijn standpunt dus.
En ik ken geen jurisprudentie waar dit uit voortvloeit.
Sterker, zelfs als niet-erfgenaam kan men recht hebben op aftrek. Men kan een echtgenoot onterven, om fiscale of andere redenen. Als deze echtgenoot, zijnde geen erfgenaam, toch de uitvaartkosten betaalt, heeft hij of zij gewoon recht op aftrek.
Ik heb vroeger ook wel verhalen gehoord dat erfgenamen de kosten moesten delen. Dat stond ook wel in folders van de Belastingdienst, maar dat stond er onduidelijk. Alleen als erfgenamen deelden, hadden ze ieder slechts een beperkt recht op aftrek. Maar ze hóefden niet te delen.
Ik heb dat enkele jaren geleden ook wel eerder geschreven in antwoord op toenmalige vragen. Die vragen staan in de sub-rubriek 'Kosten uitvaart'. Ik heb pas onlangs een sub-rubriek 'Belastingen' aangemaakt, omdat de rij met vragen in de sub-rubriek 'Kosten uitvaart' zo lang werd en een deel van de vragen fiscaal getint was. Vorig jaar heb ik echter de hele adviesrubriek opgeschoond en veel (ver)oude(rde) vragen verwijderd. Ik weet niet of zo'n vraag nu nog in de lijst staat.
Kortom, de stelling van uw adviseur of zegsman/vrouw klopt niet. Ik zou als ik uw vader was zonder enige twijfel het geheel door hem betaalde bedrag volledig aftrekken. Als de aftrek wordt geweigerd, zou ik - als ik uw vader was - zeker bezwaar aantekenen en vervolgens zonodig naar de belastingrechter gaan.
Mocht uw adviseur of zegsman/vrouw zijn of haar stelling nog kunnen onderbouwen door te verwijzen naar een wet of fiscale resolutie of jurisprudentie, dan hoor ik dat graag. Dat zou niet alleen voor mij maar ook voor veel fiscalisten nieuw(s) zijn.
mr W.G.H.M. van der Putten
26 maart 2003
