Is er sprake van koppelverkoop als de asbestemming al via het aannemingsformulier gelinkt wordt aan dezelfde ondernemer?
14 augustus 2008
Vraag nummer: 5627 (oude nummer: 11154)
Het is opvallend dat op een aannemingsformulier voor de uitvaart (crematie) steeds vaker de verhandelingen van de as (de uiteindelijke bestemming van het "eindproduct" van de nog plaats te vinden crematie) al gelinkt worden aan de uitvaartondernemer. Is hier sprake van koppelverkoop? Of mag je een vervolgstap zo nauw verbinden aan de uitvaart? Ik kom het regelmatig tegen dat mensen zich achteraf niet eens realiseren dat het zo gegaan is en dat er andere mogelijkheden waren geweest. Het wordt er als het ware als vanzelfsprekend bij verkocht terwijl de "grondstof" (de overledene) nog niet eens gecremeerd is (tot as). Want zeg nou zelf, wie is er zich tijdens het regelen van een uitvaart van bewust dat het verstandig zou kunnen zijn even wat meer tijd te nemen voordat de asbestemming vastgelegd wordt omdat er heel veel mogelijkheden zijn? Er zijn plaatsen waar een verkoper nagedachtenisvormen zich tijdens de condoleancebezoeken al presenteert en de nabestaanden met de overledene richting crematorium vertrekken terwijl ze al getekend hebben dat de as door de verkoper opgehaald mag worden. Is dit juridisch zomaar toegestaan en heb ik last van het gevoel dat er niet ethisch gehandeld wordt of is het (ongepaste) koppelverkoop?
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Ja, als er op een aannemingsformulier voor de uitvaart al is vastgelegd wat er met de as moet gebeuren en dat de uitvaartondernemer daar een rol in heeft, is - meen ik - sprake van koppelverkoop. Maar ik denk niet dat het een ongeoorloofde vorm van koppelverkoop is. Als de nabestaanden weten wat ze willen (conform de wens van de overledene) en ze de zaak in handen wensen te geven van de uitvaartondernemer waar ze een goede indruk van hebben, is er weinig aan de hand.
Maar als men zich tot overhaaste besluiten laat verleiden, wel.
Persoonlijk vind ik daarom de wettelijke wachttermijn van een maand - dat het crematorium een asbus niet binnen een maand na de crematie mag afgeven - een goede zaak. Dan is er enige tijd voor bezinning. En soms komt er nog een testament of codicil boven tafel waar de overledene bepaalde wensen in had geuit.
Je kunt hier best je wenkbrauwen even bij optrekken, of het verstandig is. Maar anderzijds proberen vele partijen aan koppelverkoop te doen. Crematoria verkopen tegenwoordig allemaal ook sierurnen en ze wijzen alle relaties op die mogelijkheid. Iedereen probeert 'zijn' klant ook voor andere diensten te interesseren. Uitvaartondernemers verkopen soms ook grafmonumenten, om maar eens iets te noemen. En steenhouwers verzekeringen voor monumenten.
Daar is allemaal niets op tegen, als de nabestaanden zich kunnen orienteren en een weloverwogen keuze maken.
En het is ook niet uniek voor de uitvaartbranche. Een garage waar je je auto koopt wil ook graag het onderhoud doen, een verkoper van een wasmachine probeert ook een verzekering te verkopen, etc.
Het gaat me te ver om te zeggen dat de koppelverkoop, als men al de bestemming van de as regelt, 'ongepast' is. Dat kan het in concrete situaties wel zijn, denk ik. Maar in het algemeen niet.
Als nabestaanden achteraf menen dat er misbruik is gemaakt van hun onwetendheid en dat ze overrompeld zijn, kunnen ze eventueel een klacht indienen bij de Ombudsman Uitvaartwezen. Mij zijn echter nog geen concrete klachten over koppelverkoop bekend.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
