Bewaartermijn as 1 maand? (na opgraving)
16 juli 2015
Vraag nummer: 43073
Geachte heer van der Putten
U bent in uw antwoorden op vragen (25906 en 25512) over de bewaartermijn as na een crematie heel stellig: bij elke crematie altijd wachttijd = 1 maand.
Ook van een te vroeg geboren kind en na een opgraving.
Echter wanneer Art 2 lid 2 van de Wlb van toepassing is, dan is op een crematie van een –niet aangegeven - foetus van minder dan 24 weken de Wlb niet van toepassing.
Dus ook geen verplichte wachttijd van 1 maand zouden we zeggen na een crematie van een foetus van minder dan 24 weken (enz).
Net zoals bij het cremeren van stoffelijke resten van personen, die hun lichaam aan de wetenschap ter beschikking hebben gesteld (lijk niet meer herkenbaar) en van dieren (geen mens).
Bij de crematie na een opgraving vinden we de wachttijd wel vreemd, maar kunnen we uw redenering in juridische zin wel volgen.
Bij een opgraving is nog steeds sprake van een lijk uit art 2 lid1 Wlb. Het is een soort vervolg op eerste lijkbezorging.
Maar het curieuze is wel dat er geen nieuw verlof tot begraven/cremeren cf. art 11 nodig is. Hoe zit dat dan?
Antwoord:
Geachte heer,
Artikel 2 lid 2 van de Wlb houdt in dat de ouders van een te vroeg geboren en overleden kind de keuze hebben: 1. het kind begraven of cremeren zoals bedoeld in de Wlb 2. het kind als medisch specifiek afval beschouwen (waarna een technische crematie plaatsvindt, net als met geamputeerde ledematen e.d.).
Als de ouders er voor kiezen om hun kind te laten begraven op een officiële begraafplaats of te laten cremeren in een crematorium, dan zijn vervolgens alle regels van de Wlb van toepassing.
Artikel 2 van de Wlb dient niet zo te worden uitgelegd dat sommige voorschriften wel in acht moeten worden genomen en sommige niet. En ook: wie zou dat dan moeten bepalen?
Een voorbeeld. Stel dat ouders besluiten om het doodgeboren te laten cremeren, zou het crematorium dan mogen besluiten om alle aangeboden menselijke vruchten een maand lang op te sparen en dan gelijktijdig te cremeren? Als de Wlb niet van toepassing is, hoeft er immers niet uiterlijk de 6e werkdag gecremeerd te worden. En er is ook geen gebod meer van toepassing om iedere overledene individueel te cremeren. Waar zouden de ouders zich op kunnen beroepen als ze hiertegen zouden willen protesteren? Niet, denk ik, als men de stelling zou aanhangen dat de wet dan toch niet van toepassing is.
En op het gebied van begraven geldt hetzelfde. Stel, ouders laten een doodgeboren kind begraven in een algemeen kindergraf. Wat zouden de ouders er dan aan kunnen doen als de begraafplaatshouder besluit dat het na 3 jaar wel genoeg is en het grafje wil ruimen? De wettelijke bescherming van de grafrust zou dan niet van toepassing zijn. Als de wet niet van toepassing zou zijn. En waarom zou men zo'n kind voldoende diep begraven, waarom zou een begraafplaats niet heel efficiënt 10 van zulke kinderen samen in een graflaag stoppen?
Ik geef deze voorbeeld om aan te geven dat het deels van toepassing laten zijn van de wet, niet werkt. De wet geeft dan geen bescherming meer tegen onethische crematies of begravingen. Er kan ook discussie ontstaan tussen crematoriumhouder en opdrachtgever over wat men wil of niet wil.
Tegenover rechten staan ook plichten, zoals de bewaartermijn van de as. Die bewaartermijn is overigens ook een bescherming tegen misbruik. Stel dat ouders het fundamenteel oneens zijn over de bestemming van de as, dan kan de een niet heel snel stiekem iets doen terwijl de andere ouder nog in het ziekbed herstelt.
U vindt het vreemd dat als er na een opgraving wordt herbegraven of gecremeerd, geen nieuw verlof tot begraven of tot cremeren wordt afgegeven. Maar dat gebeurt in feite wel! Want in het verlof tot opgraving ex artikel 29 Wlb wordt gewoonlijk vermeld wat er verder met het stoffelijk overschot gaat gebeuren. Dat verlof is dan in feite te schouwen als een verlengd verlof tot begraven of cremeren.
Dat is ook een belangrijke reden waarom ik tien jaar geleden, toen er discussie was in het kader van de herziening van de Wet op de lijkbezorging, of voor een opgraving na 10 jaar na het overlijden nog wel een verlof tot opgraving nodig was, sterk heb gepleit voor handhaving. (Er zijn meer redenen voor handhaving van die vergunning, maar dat laat ik nu even rusten). Als er geen verlof tot opgraving was, kon iedereen een kist aanbieden bij een begraafplaats of een crematorium met het verhaal dat geen verlof nodig was omdat er een oud opgegraven stoffelijk overschot in zat. Dat is dan natuurlijk feitelijk nog enigszins te controleren door de kist te openen, maar daar wordt niemand vrolijk van. Dan maar liever een papier.
Een geheel nieuw verlof voor begraven of cremeren is principieel onmogelijk. Er wordt 1 keer verlof gegeven om een persoon te begraven of te cremeren en dat kun je niet herhalen. Er wordt geen verlof gegeven voor de lijkbezorging van gedeelten van overledenen. Het gaat om de persoon, niet om een deel of het geheel of het volume of de resten van het lichaam.
Ik weet dat het recent ook een vraagpunt is bij de lijkbezorging van stoffelijke resten van slachtoffers van de MH17. Als nieuw gevonden lichaamsresten worden begraven of gecremeerd, is dan een nieuw verlof nodig? Mijns inziens niet. Het (eerste en enige) verlof is nog steeds geldig en hanteerbaar.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartmarkt.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
