15 oktober 2003
Vraag nummer: 2552 (oude nummer: 3208)
Als er een asbus bijgezet wordt in een bestaand graf (uit 1978) op een gesloten begraafplaats, waarvan alle rechten in 1990 zijn komen te vervallen. Heeft de beheerder van de begraafplaats dan nog verplichtingen?
Hoe lang mag de asbus in het graf staan?
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Waarschijnlijk stelt u de vraag als beheerder van de gesloten begraafplaats.
Als op een graf geen rechten rusten, is er ook niemand die kan of mag vragen om een asbus bij te zetten. Het is precies hetzelfde als wanneer iemand aan u vraagt om een kamer te mogen betrekken in een niet verhuurde (en niet verkochte) woning. Er is niemand die dat als huurder of eigenaar kan doen.
De houder van de begraafplaats kan geen vergoeding vragen voor de bijzetting, want er is geen onderliggend contract. Dat is onmogeljjk bij een graf zonder rechten. De persoon die de bijzetting wenst kan er geen rechten aan ontlenen dat als de asbus is bijgezet, hij ook bijgezet blijft. Als de beheerder na 1 dag de asbus zou verwijderen, kan die persoon daar niets aan doen.
Dan zullen wellicht partijen zeggen "Oh, maar daar maken we dan wel afspraken over". Maar als u dat doet, komt dat neer op het vestigen van grafrechten - juridisch gezien dan. Want alle afspraken over een graf zijn immers de invulling/inhoud van het grafrecht.
U mag feitelijk de asbus best in het graf zetten, dara is geen wettelijk verbod op. Maar als u beheerder bent en de asbus eenmaal geplaatst hebt, mag u zich er niet zomaar van ontdoen, als u dat om een of andere reden zou wensen. U mag de asbus wel uit het graf halen en in een ander graf plaatsen of in een berghok zetten. Het zou geen enkel nut hebben, maar het zou kunnen. Wat níet zou mogen, is de inhoud van de asbus verstrooien. Als u als beheerder van de begraafplaats de asbus hebt geaccepteerd, moet u hem 20 jaar na de crematie bewaren alvorens de as bij wijze van ruiming te mogen verstrooien.
Een en ander is juridisch allemaal wel op te lossen door alsnog rechten op het graf te vestigen (dat mag, op een gesloten begraafplaats net zo goed als op een geopende), een reglement met algemene voorschriften vast te stellen, een tareif vast te stellen en een grafbrief uit te geven met nadere afspraken over een wijziging van de bestemming als de bus geruimd zou moeten worden. Veel werk, maar de enige juiste manier om problemen uit te sluiten.
Maar als u dit voor deze familie doet, doet u het dan ook voor anderen? En waarom doet u dat voor een asbus en niet voor een gewone overledene? Want u kunt de begraafplaats ook heropenen.
De meeste mensen denken in een situatie als deze "Ach, doe niet zo moeilijk. We zetten die asbus gewoon wel bij en klaar is Kees." Ja, dat kan. In 98 van de 100 gevallen zal dat ook wel goed gaan. Maar ik kan u ook voorbeelden geven van 2 van die 100 gevallen waarin er slepende en diepgaande conflicten ontstonden en in 1 van die 100 ook een ellendige en dure rechtszaak.
Dat is een afweging die u zelf moet maken.
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
