Bezwaar van voormalige rechthebbende tegen overname grafrecht door buurman

29 april 2021

Vraag nummer: 62830

Beste meneer van der Putten,

Een rechthebbende van een graf heeft aangegeven de termijn niet te willen verlengen. Huurtermijn is inmiddels verstreken. Wij gaan dan over tot ruiming. Dit wordt door ons bevestigd echter spreken wij niet van het afstand doen van de rechten. Echter een buurman wil de rechten overnemen maar de rechthebbende geeft aan dit niet goed te vinden en te willen ruimen omdat dit de wens was van de overledene.
Mag de buurman de rechten overnemen? Kunnen we de huidige rechthebbende een brief sturen met deze mededeling en kan hij hier bezwaar tegen maken?

Alvast bedankt
met vriendelijke groet,
Lian van de Lindeloof

Antwoord:

Geachte mevrouw,

Als de uitgiftetermijn inmiddels verlopen is, is de gemeente vrij om het graf uit te geven aan een andere belangstellende. Zolang er iemand is die de nagedachtenis van de overledene wil blijven eren, kan de gemeente eigenlijk niet anders dan het graf aan die belangstellende uitgeven. Het in stand houden van graven is het doel en de aard van een begraafplaats.

Een voormalige rechthebbende heeft niets te zeggen over wie er na hem of haar rechthebbende van het graf wordt. Hij of zij kan het niet verhinderen.

Het besluit om het graf aan een buurman uit geven is een beschikking. Die is dus vatbaar voor bezwaar en beroep. U zou inderdaad de voormalige rechthebbende een brief kunnen sturen met een afschrift van de beschikking en de opmerking dat hij daartegen bezwaar kan maken.

Echter, ik vrees dat de mogelijkheid van bezwaar heel theoretisch is. Want ik zou niet weten met wat voor bezwaren de voormalige rechthebbende kan komen, die kans van slagen zouden kunnen hebben.
En stel dat er heel sterke argumenten zouden zijn om de buurman geen rechthebbende te maken en het graf geen nieuwe termijn te gunnen, dan betekent dat nog niet dat een nu nog onbekende derde ook geen rechthebbende zou mogen worden en ook niet dat het graf geruimd moet worden.
Er staat uitdrukkelijk in de Wet op de lijkbezorging (Wlb) dat de houder van een begraafplaats, in dit geval de gemeente, beslist over ruimingen en niet voormalige rechthebbenden of andere nabestaanden.

Stel dat de voormalige rechthebbende de wens van de overledene dat zijn graf slechts een beperkte periode zou moeten bestaan, kan aantonen. Bij voorbeeld via een testament of codicil. Eerstens zou ik daar heel verbaasd over zijn, want ik ben nog nooit een testament tegen gekomen waarin de erflater heeft bepaald dat een graf slechts beperkte tijd zou mogen bestaan en vervolgens geruimd zou mogen worden. Normaal is het andersom, dat de wens wordt geuit dat een graf een bepaalde minimumtermijn zou moeten blijven bestaan.
Maar stel dat toch op schrift staat dat het graf na een bepaalde termijn geruimd MOET worden (en niet KAN worden). Dan heeft de gemeente daar niets mee te maken. De gemeente is geen executeur van testamenten. Een testament heeft geen 'derdenwerking'. Derdenwerking betekent dat andere instellingen of personen (dan erfgenamen) verplicht zouden zijn om zich aan het testament te houden en het uit te voeren. Dat is dus niet zo. En in dit geval is het ook zo dat een wet anders beslist. Artikel 31 Wlb regelt in lid 2: "Het ruimen geschiedt niet dan op last van de houder van de begraafplaats (...)". Nabestaanden hebben er niets over te zeggen. De wet staat boven een testament.

Ik kan dus niets verzinnen op basis van welk bezwaar de voormalige rechthebbende de nieuwe uitgifte van het graf en daarmee het behoud kan verhinderen. Het bezwaar kan niet gaan over het niet-ruimen, want het wel of niet ruimen is geen besluit of beschikking waartegen bezwaar of beroep open staat.

Kortom: de buurman kan het grafrecht krijgen.
In theorie kan de voormalige rechthebbende daar bezwaar tegen maken, maar ik zie niet dat een bezwaar effect kan hebben.
Tegen het niet-ruimen door de gemeente kan niemand bezwaar maken.

Zie vergelijkbare vragen in de subrubriek 'Graf overschrijven'.

Met vriendelijke groet,

mr W.G.H.M. van der Putten


TIP
Themamiddag Financiën en Beheer van de Begraafplaats met mr Willem van der Putten, op 10 juni 2021
De financiële kant van de exploitatie en het beheer roept bij de houders van begraafplaatsen in toenemende mate vragen op. Het gerenommeerde adviesbureau Van den Bosch & Partners organiseert daarom samen met mr. Willem van der Putten een speciale themamiddag rondom het beheer en de financiën van de gemeentelijke begraafplaats.

TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.

TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl

TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?


TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.

TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.

TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.