Is het mogelijk om bij vroegtijdige ruiming de grafrechten aan de gemeente te laten vervallen?
23 augustus 2006
Vraag nummer: 4510 (oude nummer: 8286)
Onlangs is in onze gemeente op verzoek van de overledene (de zg laatste wens) de inhoud van een tweetal urnen in de kist van de overledene meebegraven in een familiegraf.
Hiermee zijn een tweetal nissen in het columbarium vrijgekomen waarop echter nog 17 jaar rechten gelden.
De familie verzoekt nu om restitutie van het 'teveel' betaalde grafrecht.
Onze verordening heeft echter een artikel waarin wordt bepaald dat een rechthebbende die afstand doet van het uitsluitend recht op een graf of urnennis geen kosten van grafrecht etc terugbetaald krijgt.
De familie besluit dan het recht maar te behouden (ze krijgen toch geen geld terug) Dit is voor de gemeente ongewenst daar wij nu 17 jaar met twee lege nissen blijven zitten waarvoor genoeg gegadigden zouden zijn.
Ik zou dit als volgt op willen lossen en de vraag is of dit zo kan;
1- de familie krijgt , bij afstand doen van het graf, de resterende grafrechten terug.
2- ten einde herhaling hiervan te voorkomen nemen we een artikel op in de verordening (als bijlage) waarin wordt geregeld dat bij vroegtijdige ruiming van een graf of urnennis op verzoek van de familie de grafrechten komen te vervallen aan de gemeente.
Ik ga er in de bovenstaande redenering vanuit dat het leeghalen van een urnennis feitelijk gezien kan worden als een ruiming.
Bij voorbaat dank voor uw antwoord,
vriendelijke groet,
Cees Uittenbogaard
Antwoord:
Geachte heer,
Een bepaling dat er geen recht op teruggave is, als men afstand doet van een graf or urnenruimte, is gebruikelijk.
Maar een familie heeft het goed recht om een nis te houden, als men toch niets terug krijgt. Je weet nooit wat er gebeurt binnen een familie en wanneer je die nis wel nodig kunt hebben.
Het lijkt mij niet verstandig om in een verordening te regelen dat als men afstand doet van een graf, men de resterende grafrechten terug krijgt. De gemeente heeft er zelf geen baat bij, alleen burgers die die ruimte zouden willen huren. Maar je loopt het risico van maatschappelijk ongewenste neveneffecten dat mensen het graf van opa, waar ze toch nooit meer komen, dan maar voor geld omruilen. En wat is de resterende waarde? Het huidige tarief? Het oude tarief? Wat te rekenen voor graven voor onbepaalde tijd? U begint een nieuw wespennest, want als u het nu in het verordening zet, wordt het een recht dat aan het graf blijft kleven, zodat de gemeente later ook graven/nissen terug moet nemen als er geen behoefte aan is.
Zo vaak komt dit soort dingen niet voor, lijkt mij. U zou incidenteel ook kunnen regelen dat mensen onderhands een nis van elkaar overnemen, door ze met elkaar in contact te brengen. Dan kan de huidige rechthebbende een nis of graf over laten schrijven op naam van een ander. Wat men onderling als vergoeding afspreekt, is uw zaak niet.
Hier heeft de gemeente geen voordeel en geen nadeel aan. Voordeel alleen dat men een tarief kan heffen voor een nieuwe bijzetting.
Het lijkt mij niet goed mogelijk in een verordening te regelen dat een grafrecht vervalt als het graf of de urnennis wordt geruimd. In theorie wel (voor toekomstige graven), maar in de praktijk is het te ingewikkeld om te regelen.
Er kunnen tal van legitieme redenen zijn waarom een graf tijdelijk voor korte of langere tijd leeg staat, bijvoorbeeld als een moordslachtoffer nog eens wordt opgegraven voor nader forensisch onderzoek. Of wanneer van een overledene na een maand een testament worden geopend waaruit blijft dat hij/zij liever gecremeerd wilde worden. Die wens wordt dan uitgevoerd, maar het graf was ook bestemd voor de langstlevende partner, die wel begraven wilde worden. Moet die nu van zijn graf afzien, omdat de ander een testament had wat hij niet kende?
Het is gewoon niet te regelen dat aan iedere situatie recht wordt gedaan, dat is te complex.
Voor bestaande grafrechten kan een nieuwe bepaling in de verordening geen werking meer hebben. De werking zal heel beperkt zijn, namelijk voor nu nieuw uit te geven graven.
Het eigen belang van de gemeente is met een dergelijke regeling ook niet gediend. Het gaat geld kosten en kan erg veel gedoe opleveren, want hoe en wanneer stel je vast dat een graf 'definitief' geruimd is? Dat gaat bijna niet.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
