Bijzetting en de resterende grafrusttermijn (VNG-model en strijd met de wet)
12 oktober 2017
Vraag nummer: 52342
Geachte heer,
Graag wil ik u een vraag stellen over hoe gehandeld moet worden wanneer een begrafenis aangevraagd wordt en de resterende grafrechttermijn van het eigen graf korter is dan de wettelijke grafrusttermijn van 10 jaar. In de Wet op de lijkbezorging (Wlb) wordt onder artikel 28, lid 3 het volgende aangegeven: Binnen een jaar na de aanvang van de termijn waarin verlenging van het recht kan worden verzocht doet de houder van de begraafplaats aan de rechthebbende wiens adres hem bekend is, schriftelijk mededeling van het verstrijken van de termijn en van het bepaalde in het eerste lid. De termijn van aanvang waarin om verlenging kan worden verzocht is 2 jaar voor het einde van het recht. Wanneer de resterende termijn bij de begrafenis bijvoorbeeld nog 5 jaar is zou niet verlengd kunnen worden.
De grafrust van 10 jaar is op zich gewaarborgd door de wet, artikel 31: Het ruimen geschiedt niet dan op last van de houder van de begraafplaats en na verloop van tien jaar nadat in het graf laatstelijk een lijk is geplaatst, en, indien het een particulier graf betreft, met toestemming van de rechthebbende op het graf.
Toch moet het grafrecht in veel gemeenten verlengd worden tot de wettelijke grafrusttermijn van 10 jaar voordat begraven mag worden.
In de modelverordening van het VNG zie ik in het artikel “Over te leggen stukken” dat het volgende genoemd wordt: 3. Begraving of bijzetting in een particulier graf waarvan de uitgiftetermijn binnen de wettelijke minimum grafrusttermijn afloopt, kan alleen plaatsvinden onder gelijktijdige verlenging van de uitgiftetermijn met een zodanige periode dat de alsdan resterende uitgiftetermijn ten minste gelijk is aan de wettelijke minimum grafrusttermijn. De verlenging dient te worden aangevraagd door de rechthebbende.
Mijn vraag is: op grond waarvan kan men dat in de plaatselijke verordening opnemen? Wordt in lagere regelgeving dan niet afgeweken van de wet?
Met vriendelijke groet,
XX
medewerker begraafplaatsen
Antwoord:
Geachte heer,
U stelt een vraag die ik al 26 jaar en 4 maanden verwacht, maar nooit eerder gekregen heb. Althans, ik kan hem mij niet herinneren.
Inderdaad wordt in de model-verordening van de VNG en in bijna alle verordeningen en private reglementen voor begraafplaatsen afgeweken van het bepaalde in artikel 28 van de Wet op de lijkbezorging, wat eigenlijk helemaal niet mag. Dat ziet u heel goed. Ik heb vroeger wel eens verordeningen van 2 of 3 gemeenten gezien waar men zich wel keurig aan de regeling van artikel 28 Wlb hield, maar ben vergeten welke gemeenten dat waren en ik vermoed dat men die bepalingen inmiddels wel zal hebben bijgesteld.
Want het is uitermate onpraktisch voor alle partijen als men pas over bijvoorbeeld 3 of 8 jaar een verlenging van het grafrecht kan regelen. Een verlenging die nodig is om de termijn van grafrust vol te maken. Erfgenamen moeten dan nog een bedrag uit de nalatenschap apart houden om over 3 of 8 jaar een betaling te verrichten. En de begraafplaatshouder kan zaken rond de bijzetting ook niet meteen helemaal administratief afwikkelen. Men loopt het risico dat de executeur in de tussentijd zelf overlijdt. Erfgenamen moeten jarenlang bij de fiscus aangeven dat er nog een onverdeelde boedel is. Kortom, allemaal gedoe.
U veronderstelt dat voor de begraving het grafrecht verlengd moet worden om de termijn van grafrust vooraf af te dekken. Dat is niet juist.
Het is op zich wettelijk niet verplicht om de grafrechten te verlengen als er recent iemand begraven is; de gemeente mag het graf alleen niet binnen 10 jaar na die bijzetting ruimen. Dat zijn verschillende zaken. Maar dan loopt de gemeente inkomsten mis en zonder geldende grafrechten mag dan wel niet de inhoud van het graf, maar wel de steen geruimd worden. Dat laatste vinden de nabestaanden meestal niet zo fijn. Het geeft allemaal onduidelijkheden en daarom is het wenselijk om wel gedurende minstens tien jaar grafrechten te hebben uitgegeven of ontvangen.
Eigenlijk zou de Wlb zo aangepast moeten worden dat daar geregeld wordt, dat de grafrechten meteen verlengd kunnen worden als na een bijzetting de resterende termijn te kort is om de termijn van grafrust vol te maken. Maar dat wordt zo specifiek dat wetgevingsjuristen op departementen daar waarschijnlijk niet voor zullen voelen. Dat ziet men als een detail. Men ziet dan waarschijnlijk liever de praktische oplossing die de VNG en bijna alle gemeenten en andere begraafplaatshouders kozen: een eigen regeling hanteren.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie bepaalt of iemand wordt begraven of gecremeerd?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.
