Wie moet aangifte doen bij vernieling van grafmonumenten?

16 januari 2009

Vraag nummer: 6083  (oude nummer: 12140)

Recent zijn op de algemene begraafplaats diverse grafmonumenten vernield. De gemeente wilde aangifte doen als juridisch eigenaar van de grafstenen, maar de politie wilde daar absoluut niet aan: volgens de politie moeten de diverse rechthebbenden stuk voor stuk aangifte doen.
Wie heeft gelijk en waarom?

Antwoord:

Geachte heer,

De politie zou je af en toe ook wel eens door elkaar willen rammelen, want ik hoor zoveel kletskoek over aangiftes. De ene agent of rechercheur beweert bij hoog en laag wat een ander bij hoog en laag tegenspreekt. Ze trekken er een autoritair gezicht bij, maar ze kletsen vaak uit hun nek. Je vraagt je soms werkelijk af of ze te dom of te lui zijn, of alle twee.

Het is niet aan de politie om te beoordelen wie eigenaar van een grafmonument is. Juristen en zelfs rechters en hoogleraren dachten daar nog verschillend over. Wat meent de gemiddelde agent dan te kunnen zeggen?

Volgens mij kan en mag iedereen aangifte doen. Ik zou het ook kunnen doen. Er zijn bij mijn weten geen regels voor of beperkingen in. Stel dat iemand slachtoffer is geworden van zinloos geweld en in coma ligt; zou dan niemand aangifte mogen of kunnen doen omdat alleen het slachtoffer dat zelf mag? Hoe zou er dan ooit aangifte van een moord gedaan kunnen worden?

Volgens mij is de politie ook verplicht om de aangifte op te nemen. Of ze er verder iets mee doen is vers 2, maar de aangifte moeten ze opnemen. Dat staat bijvoorbeeld ook op de site van het Openbaar Ministerie.
Als geweigerd wordt om uw aangifte op te nemen, zou ik als ik u was naam en functie van de niet-verbalisant vragen en daarover een klacht indienen bij de korpsleiding en tevens bij de officier van justitie.

Overigens is het vaak verstandig om zelf heel precies gedetailleerd te beschrijven wat er is gebeurd en wat u of uw mensen hebben gezien. Plaats, tijdstip, wie verder aanwezig was, etc. En dat bij te laten voegen bij de aangifte. Want wat een gemiddelde agent of rechercheur van een verhaal opschrijft is vaak droevig.
Ook mijn persoonlijke ervaringen zijn niet hoopgevend. Lang geleden heb ik ook eens te maken gehad met een diefstal uit mijn tuin. Nadat ik mijn verhaal had gedaan en eens nalas wat de agent had opgeschreven, begeep ik zelf al niet waar het verhaal over ging.
Een van mijn kinderen is ooit slachtoffer geweest van een mishandeling. De politie nam eerst een verklaring op van een vriend die getuige was; het was niet eens duidelijk of mijn kind slachtoffer of dader was, om over het waar en hoe maar te zwijgen. Ik was (achteraf) wel trots op mijn kind dat begreep dat het zo niet moest, maar wel urenlang met een agent moest soebatten tot er eindelijk een te begrijpen verhaal uit kwam.

Als u een klacht indient bij de officier van justitie, kunt u ook meteen de aangifte per brief bijvoegen, anders hebt u weer veel verloren tijd op een politiebureau. En het verhaal zal er niet veel duidelijker door worden.
Het enige waar u dan ook moet denken is opmerken dat u niemand toestemmig hebt gegeven om grafstenen te vernielen, anders is er geen sprake van een strafbaar feit.

Overigens neem ik aan dat u rechthebbenden van de vernieling in kennis hebt gesteld. U kunt hen er dan ook op wijzen dat zij zelf (ook) aangifte kunnen doen.

Met vriendelijke groet,

mr W.G.H.M. van der Putten

Naschrift:
Er is een nieuwe wettelijke regeling voor het eigendom van grafmonumenten per 1 maart 2011: