26 augustus 2005
Vraag nummer: 3968 (oude nummer: 6355)
gezinssituatie:
vader, moeder, 2 dochters 1 zoon.
Vader en moeder zijn overleden en 1 van de dochters heeft het graf van haar ouders op haar naam.
Deze dochter overlijdt en daarna komt het graf van de ouders op naam van de zoon.
Zoon heeft slechte herinneringen aan zijn jeugd en met name aan zijn moeder en heeft nu bij zijn andere zus aangekondigd dat hij de naam van zijn moeder van de grafsteen wil laten verwijderen.
Na een groot aantal vragen in de betreffende rubriek te hebben gelezen weet ik het antwoord eigenlijk al, namelijk dat degene op wiens naam het graf staat uiteindelijk beslist. Dat dit voor de overige familieleden buitengewoon onverkwikkelijk is hoeft geen betoog.
Daarom toch de vraag; is dit handelen van de zoon op te vatten als een onrechtmatige daad jegens de andere familieleden en zou de zoon d.m.v. een rechterlijke uitspraak van zijn plannen afgehouden kunnen worden.
(NB ik heb de werkelijk situatie beschreven. wanneer u de vraag opneemt wilt deze dan annonymiseren.
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Inderdaad heeft de rechthebbende de zeggenschap over het graf. Dat betekent dat hij bevoegd is om het opschrift van de steen te laten wijzigen en dat de houder van de begraafplaats de wijziging moet toelaten, als het gebeurt.
Maar.... er is ook zoiets als misbruik van recht. En dat lijkt hier het geval. Objectief is er geen enkele reden om iemands naam van een grafsteen te verwijderen. Als je met iemand onmin hebt, moet je dat bij leven uitpraten (of niet), maar het verwijderen van een naam op de steen heeft toch wat van een laffe daad tegen iemand die zich niet kan verweren. Als je iemand nagedachtenis niet wilt eren, moet je ook niet de verantwoordelijkheid voor diens graf (willen) nemen, lijkt mij. Ik denk dat veel mensen er zo over denken. En rechters ook.
Er zijn voorbeelden van rechtszaken waarbij de rechthebbende op het graf door de rechter veroordeeld werd tot het toelaten van de naam van de geslachtsnaam van de echtgenoot op de grafsteen (het graf stond op naam van de schoonmoeder) en andere naamsperikelen. Ik denk in een geval als dit, dat als het tot een rechtszaak komt, de rechter aan de rechthebbende ook een verbod op het verwijderen van de naam (of een gebod tot het weer aanbrengen van de naam, als die verwijderd is) zal opleggen.
Het is echter zo dat de begraafplaats dit niet kan verhinderen. Die moet en kan alleen de opdracht van de rechthebbende (aan een steenhouwer) om de steen te (laten) veranderen, gedogen. Naaste verwanten en andere belanghebbenden kunnen proberen de rechthebbende van zijn voornemen af te brengen. Zonodig met behulp van een advocaat en de rechter.
Inderdaad is een dergelijke wijziging van de grafsteen onrechtmatig.
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
