Kunnen wij met een gerust hart een grafmonument plaatsen?

24 november 2002

Vraag nummer: 1643  (oude nummer: 2008)

Tue Sep 18 11:10:29 2001

Geachte heer v.d. Putten,

Nogmaals vragen wij U advies over het volgende: Onze (schoon)moeder is bijna 3 weken geleden begraven wat haar laatste wens was maar niet die van haar echtgenoot.
Door heel veel gebeurtenissen willen wij die man nooit meer zien. Nu moeten wij wel voor een grafmonument zorgen want hij is dat niet van plan. Wat hij daar echter wel meteen bij zei is dat hij de rechthebbende van het graf is en dat hij bepaalt of het monument er wel of niet op komt. U begrijpt misschien dat de kans erin zit dat de tekst hem niet zal aanstaan en wij zijn dus bang dat hij dan alsnog zegt dat het niet door gaat.Kunnen wij dit voorkomen? hij is ook in staat om het raf te vernielen om ons dwars te zitten.
Verder zitten wij er ook over in wat er gebeurt als hem iets overkomt. Wettelijk gezien is het onze vader maar wij willen beslist niet voor die kosten opdraaien want hij is nooit een echte vader geweest, anders was alles waarschijnlijk heel anders gelopen.
Hij is nog vrij jong (56) maar je weet het maar nooit, onze (schoon)moeder was pas 54 jaar.
Kunnen wij het op een of andere manier regelen dat wij later niet aansprakelijk zijn voor die kosten?
Wederom bedankt voor Uw antwoord op onze vragen.

Antwoord:

Geachte heer,

Nee, u kunt niet met een gerust hart een grafmonument plaatsen. De echtgenoot van uw (schoon)moeder is niet de rechthebbende van het graf, maar heeft wel zeggenschap over plaatsing van een monument. Als het een algemeen graf is, is er nooit een rechthebbende. Dat is een kenmerk van een algemeen graf. Alleen een eigen graf heeft een rechthebbende.

Sommige begraafplaatsen hebben in hun reglement of verordening staan dat er wel een zgn. gebruiker van een ruimte in een algemeen graf is. Op dit punt staat die dan met een rechthebbende gelijk. Maar degene die de begrafenis in een algemeen graf heeft laten uitvoeren, is degene die zeggenschap heeft over een monument. Overigens kan het bij een algemeen graf meestal slechts om een vrij klein monument gaan, vaak een steen van ongeveer 50 bij 50 cm. Er moet immers voor meerdere mensen een monumentje geplaatst kunnen worden.
Ik zou eerst maar eens contact opnemen met de begraafplaats. Wellicht is men niet zo strikt in de regel dat alleen degene die de begrafenis heeft uitgevoerd, een monument mag plaatsen. Dan kunt u het plaatsen. Ik zou er dan onmiddellijk een foto van nemen (met de omgeving erbij, zodat duidelijk is waar het staat/ligt). Stel dat de man van moeder het weghaalt of beschadigt, dan kunt er meteen de politie bij halen. En dan hebt u bewijs dat het er stond.

Als de begraafplaats wel strikt is, kunt u vragen of men een formulier voor een vergunning/aanvraag voor plaatsing of iets dergelijks heeft. Dan zou ik een steen en een tekst uitzoeken en aan de man van (schoon)moeder vragen of hij akkoord is. Wellicht weigert hij iets te doen en bijvoorbeeld het aanvraagformulier te tekenen. Als hij niets doet, kunt u een brief schrijven waarin u stelt dat hij geacht wordt akkoord te gaan, tenzij hij binnen 2 weken schriftelijk reageert. U moet die brief aangetekend verzenden. Doet hij niets, dan kunt u in de richting van de begraafplaats stellen dat er stilzwijgende toestemming is.

Als er met de man van uw (schoon)moeder echt geen land te bezeilen is, dan moet ik u aanraden om een advocaat te zoeken. Ik kan vanaf de zijlijn onvoldoende aanwijzingen geven, maar dan zijn er nog wel wat wijzen van aanpak denkbaar voor een inventieve advocaat. Maar dan moet je de situatie beter kennen, de voorschriften van de betreffende begraafplaats precies kennen, etc. Daar kan ik op afstand niet op inspelen.

Wellicht lukt het allemaal niet. Ik moet dan toch opmerken dat e.e.a. het gevolg is van het handelen (en vooral het nalaten) van uw (schoon)moeder. Zij kende haar man, mag je aannemen. Ze had in een testament of codicil haar begrafenis en de keuze van een graf, monument e.d. kunnen vastleggen. Ze had ook een executeur-testamentair kunnen benoemen. E.e.a. eventueel ook buiten medeweten van haar man. Dat zou nu heel wat problemen voorkomen hebben. Dat helpt u nu niet verder, maar wellicht brengt het andere lezers met stroeve verhoudingen in de familie op goede gedachten.


--------
NB
Er is een nieuwe wettelijke regeling voor het eigendom van grafmonumenten per 1 maart 2011: