Ruimen van graven
2 februari 2002
Vraag nummer: 626 (oude nummer: 455)
Mon Jan 31 11:24:13 2000
Voorzover mij bekend, kunnen graven die voor onbepaalde tijd zijn uitgegeven, alleen worden geruimd na toestemming van de rechthebbende. Als de rechthebbende onbekend is (bijvoorbeeld omdat overschrijving van het recht niet heeft plaatsgevonden)is dan een bericht op het mededelingenbord op de begraafplaats en een advertentie in de krant voldoende om t.z.t. toch tot ruiming te kunnen overgaan?
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Zolang niet duidelijk is voor welke termijnen de graven destijds zijn uitgegeven, mag natuurlijk geen graf zomaar worden geruimd. Het eerste punt is om te proberen te achterhalen voor hoelang de graven zijn uitgegeven. Ook al was er geen reglement uitgegeven, het kan zijn dat er toch een reglement heeft bestaan. Als er geen in de archieven van de parochie te vinden is, kunt u de vraag stellen aan het bisdom. De meeste reglementen werden ter goedkeuring aan de bisschop voorgelegd, dus die heeft men mogelijk nog in het archief. Reglementen werden vaak in al de 19e eeuw gemaakt, maar het is mogelijk dat ze in onbruik raakten (maar juridisch nog wel gelden).Het is denkbaar dat er nooit een reglement is opgemaakt. Dan zal toch ooit op enige wijze zijn vastgelegd, bijvoorbeeld bij het stichten van de begraafplaats, voor hoelang graven werden uitgegeven. Besluiten daaromtrent zijn ook nog wel te vinden in oude notulen van vergaderingen van het kerkbestuur. Ook zijn ze wel medegedeeld in oude kerkblaadjes. Kortom: duik het archief van de parochie in.
Als er helemaal niets te vinden is, moet u het volgende doen. U plakt aan op een mededelingenbord bij de begraafplaats, maakt bekend in het kerkblad, stuurt persberichten naar lokale en regionale kranten, dat u voornemens bent om alle graven op de begraafplaats te ruimen. U stelt daarin dat voor zover u bekend er geen rechten meer op de graven rusten. Tegelijk nodigt u dan mensen uit die een graf in stand willen houden, om aan te tonen dat zij wel rechten op graven hebben. Als men rechten kan aantonen, bijvoorbeeld aan de hand van kwitanties, die nog steeds lopen, moeten de graven gehandhaafd worden. Als de rechten verlopen zijn, kunnen nabestaanden aangeven dat ze er prijs op stellen dat de stoffelijke resten naar een andere begraafplaats worden overgebracht.U moet hier ruim tijd voor nemen. U moet denken aan een termijn van ongeveer een jaar. Als u nu een voornemen publiceert, vraagt u belanghebbenden om zich zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk bijvoorbeeld 1 oktober 2000 te melden. U plaatst voordurend in die periode mededelingen in het kerkblad etc., om zeker te zijn dat mensen het niet bij toeval niet lezen omdat ze net bij het verschijnen van dat ene blad op vakantie waren, in het ziekenhuis lagen, etc. Kortom, geef er veel bekendheid aan.
U kunt dan de periode van 1 oktober tot 1 januari als een soort reservetermijn nemen, voor het geval zich iemand toch kort daarna meldt. Of om oplossingen te bespreken en dingen te regelen voor mensen die een graf willen verplaatsen. Als de rechten afgelopen zijn, zijn de kosten van verplaatsing voor rekening van de nabestaanden. Als er nog rechten op graven rusten, ligt het voor de hand dat het kerkbestuur de kosten van verplaatsing betaalt.
Ik vraag mij echter af waarom u de graven zou willen ruimen. Ruiming is het verwijderen van botmateriaal uit de graven, om deze weer geschikt te maken voor nieuwe begravingen. Als geen nieuwe graven meer worden uitgegeven, zoals u schrijft, is ruiming mijns inziens zinloos. Als het motief is dat het geheel een verwaarloosde indruk maakt en u wilt het geheel een ordelijker aanzien geven, dan kunt u volstaan met het verwijderen van grafmonumenten en bijvoorbeeld het terrein met gras inzaaien. Maar dan hoeven de graven niet te worden geruimd. Om monumenten te kunnen verwijderen moet natuurlijk ook eerst worden nagegaan of er nog rechten op de graven rusten.
Ook kunt u er aan denken om de begraafplaats gesloten te verklaren, als dat nog niet is gebeurd. Geslotenverklaring houdt in een formeel besluit (van de gemeenteraad, op verzoek van de parochie) om er voortaan niet meer te begraven. Het nut daarvan is dat na verloop van een bepaalde periode de grond een andere bestemming kan krijgen. Het gaat nu te ver om daar op in te gaan. Voor nadere inlichtingen daarover adviseer ik u contact op te nemen met het bedrijfsbureau van de Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen, p/a begraafplaats Essenhof, Nassaulaan 200 te Dordrecht, tel. 078-6133411.
