3 maart 2005
Vraag nummer: 3732 (oude nummer: 5683)
Geachte heer van der Putten,
Wij hebben de volgende discussie, er gaan een aantal graven geruimd worden. Van een van deze graven hebben we de rechthebbende aangeschreven (aangetekend en in ontvangst genomen) echter heeft deze tot nu toe nog niet gereageerd.
Mijn vraag is nu hoeveel tijd hebben deze personen om te reageren. Ik heb een tijd geleden begrepen van een collega van een andere begraafplaats dat de rechthebbende een jaar de tijd heeft om te reageren. Klopt dit en zo ja in welke wet(geving) is dit beschreven / terug te vinden?"
Met vriendelijke groet,
Gilbert Frijters.
Antwoord:
Geachte heer Frijters,
U kunt het antwoord op uw vraag terug vinden in de beheersverordening van uw gemeentelijke begraafplaats.
In principe is het zo, dat als grafrechten verlopen zijn, het graf geruimd mag worden. Met hoeft voor ruiming helemaal geen rechthebbenden aan te schrijven, niet per gewone brief en niet aangetekend. Want als het goed is heeft men eerst voor afloop van het grafrecht een aanbod voor verlenging gehad, waar in gestaan heeft dat het niet-verlengen tot consequentie heeft dat het graf geruimd zal gaan worden. En wel op een door de gemeente te bepalen tijdstip.
Maar.... vele gemeenten hebben het model voor een beheersverordening van de VNG uit 1991 (of een op dit punt ongewijzigde versie uit 2003) overgenomen. Daar stond in dat men alvorens tot ruiming over te gaan, men inderdaad de vorige rechthebbende nog eens aanschrijft. En dat men nog een jaar een bordje bij het graf plaatst. En dat is niet alleen bij ruiming van de inhoud van het graf, maar ook bij het weghalen van het monument, als dat niet in 1 handeling tegelijk gebeurt.
Of uw gemeente deze bepaling ook in haar verordening heeft staan, weet ik niet.
Maar u kunt uw verordening er op nalezen. Dan weet u of u gebonden bent aan het aanschrijven en aan het plaatsen van mededelingen bij het graf en aan een wachttijd van een jaar.
Persoonlijk vind ik het onzinnig, dat het VNG-model 3 keer aangeeft dat rechthebbenden moeten worden aangeschreven, er borden worden geplaatst en er wachttijden in acht moeten worden genomen. Dat is op het moment van afloop van het grafrecht, het voornemen van verwijdering van het grafmonument en het voornemen van verwijdering van de inhoud van het graf. Als iemand besluit om de rechten niet te verlengen, is het verwijderen van de steen en de inhoud van het graf de logische consequentie. Ik vind het idioot om iemand die eerst zegt "Nee dank u, ik heb geen behoefte om te verlengen" nog twee keer lastig te vallen met dezelfde vraag, om hem nog twee keer de gelegenheid te geven om het graf alsnog te behouden.
Er kan door de calculereende burger heel makkelijk misbruik van de situatie worden gemaakt. Er staan namelijk geen termijnen voor. Als een graf al in 1995 is afgelopen en bewust niet wordt verlengd en de gemeente het voornemen heeft om het grafmonument in 2005 te verwijderen, moet de gemeente - volgens de bepalingen van het VNG-model - waarschuwen en daarmee betrokkene de gelegenheid geven om het graf te behouden. Als iemand weer niet reageert, kan het monument weg. Als de gemeente in 2015 de inhoud van het graf wil ruimen, moet ze weer aanschrijven. Als iemand dan zegt "OK, ik wil weer verlengen", dan heeft het graf in de tussentijd 10 of 20 jaar kosteloos kunnen voortbestaan. Als de calculerende in 2015 verlengt voor 10 jaar en vervolgens weer niet reageert, kan hij weer inhaken als de gemeente vervolgens weer wil ruimen en 3 keer waarschuwt. Dat kan wel in 2040 of 2050 zijn. Als een gemeente geen actief ruimingsbeleid voert, kan een nabestaande nog wel in 2095 protesteren tegen ruiming en het graf weer verlengen.
Ik vind de regeling te zot voor woorden.
Als uw gemeente deze regeling ook heeft en u de regeling ook wat minder handig vindt, hebt u de schone taak om het bestuur te adviseren om de verordening te wijzigen.
Ik heb er in het verleden ook al eens over gepubliceerd in het blad De Begraafplaats van de Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen. Ook heb ik de VNG in het verleden meermaals voorgesteld om (o.a.) deze bepalingen te wijzigen, maar de modelverordening begraafplaatsen heeft er geen prioriteit. En zo wordt dit soort onpraktische curiosa in stand gehouden.
Zie ook de sub-rubriek Verordening / reglement.
mr W.G.H.M. van der Putten
3 maart 2005
-----------------
Geachte heer,
Ik heb de beheersverordening 2003 van uw gemeente opgezocht. Helaas bevat artikel 23, eerste lid, de bepaling waarvan ik u zou gunnen dat u 'm niet hebt. Ook artikel 20 tweede lid zou ik ogenblikkelijk schrappen.
Nu de voormalige rechthebbende niet gereageerd heeft, moet u een bordje plaatsen en een jaar laten staan. Wat hier ook zo lastig aan is, is dat de rechthebbende niet meer de rechthebbende is en dat iedere belanghebbende kan vragen om nieuwe rechthebbende te worden. Wat u dan niet kunt weigeren omdat het zoeken naar iemand die het graf wil behouden nu eigenlijk de reden van toepassing van artikel 23, eerste lid, is.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
