Overschrijven grafrechten naar persoon zonder familieband
1 april 2014
Vraag nummer: 37935
Onze begraafplaats heeft nog enkele eeuwigdurende graven. Na het overlijden van de rechthebbende van één van de graven werd de executeur-testamentair (geen familie) de nieuwe rechthebbende van het graf. Ook twee andere eeuwigdurende graven werden gelijktijdig op de naam van de executeur-testamentair overgeschreven. Deze nieuwe rechthebbende heeft geen belang bij deze graven. Hij wil de grafrechten nu overschrijven naar een andere persoon die evenmin een familieband met de overledenen in het graf of nabestaanden heeft. Kan dit wettelijk.
In onze beheersverordening staat als definitie voor rechthebbende:
“een natuurlijk persoon of rechtspersoon aan wie een uitsluitend recht is verleend op een particulier graf, dan wel degene die redelijkerwijze geacht kan worden in diens plaats te zijn getreden”
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Er is geen enkel wettelijk voorschrift dat gebiedt om grafrechten alleen over te schrijven op naam van bloed- of aanverwanten. Beheersverordeningen of beheersreglementen van begraafplaatsen hanteren vaak wel de regel dat grafrechten alleen mogen worden overgeschreven op naam van een bloed- of aanverwant in de derde of vierde graad van de vorige rechthebbende. Wel zijn uitzonderingen mogelijk, maar die moeten dan worden gemotiveerd.
Ik vind een dergelijke regeling in de verordening of het reglement een onding. Het doet geen recht aan eigentijdse verhoudingen tussen mensen en kan tot hele vreemde gebeurtenissen leiden, waarbij totale vreemden in het bezit kunnen komen van graven, waarbij naaste familie kan worden genegeerd.
Veel mensen wonen tegenwoordig samen zonder een huwelijksband of een geregistreerd partnerschap. Dan valt men al buiten de groep van mensen die een graf mogen overnemen volgens de verordening. Stel die mensen hebben een kind dat overleden is. Het graf staat op naam van een van de ouders, maar die ouder overlijdt ook. Dan mag de andere ouder volgens de verordening de grafrechten niet hebben, want hij of zij is geen bloed- of aanverwant van de andere ouder. Want maatgevend is formele relatie tot de vroegere rechthebbende en niet de relatie tot de persoon die begraven is. Mensen realiseren zich niet dat gezamenlijk ouderschap geen bloed- of aanverwacntschap betekent. Zo kan een ongehuwde ouder volgens deze voorschriften niet de grafrechten van een graf met een eigen kind krijgen, als de andere ouder ze eerst had.
Een andere situatie kan de volgende zijn. Een man overlijdt; zijn weduwe regelt de begrafenis en krijgt de grafrechten. De vrouw hertrouwt en zij overlijdt ook. Dan kan haar nieuwe man de grafrechten krijgen. Het graf is dan in handen van een volslagen vreemde, waarbij de eigen familie van de eerste man zoals diens broer of zus wordt uitgesloten.
Wettelijk kan dat, maar of het wenselijk is?
Het zou mijns inziens beter zijn, als de begraafplaatshouder voor het overdragen van grafrechten een relatie wil leggen met familie, dat men de familieband met de persoon of personen die begraven zijn, in aanmerking zou nemen. Niet met de persoon die het grafrecht heeft.
Maar het allerbeste zou het zijn, als gewoon geen eisen gesteld zouden worden. Dan kunnen de grafrechten naar de persoon die emotioneel het meest betrokken is, zonder een formele band die soms geen betekenis heeft.
Een executeur die niet verantwoordelijk wil zijn voor een graf, kan het graf laten beheren door Grafzorg Nederland (www.grafzorg.nl).
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Vergelijk offertes van uitvaartondernemers via de nieuwe site Uitvaartmarkt.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Bijvoorbeeld over de aankoop en het behoud van een graf voor eeuwig
