Recht op graf delen met partner (kind wil 2e vrouw vader niet in zijn graf)
8 juni 2023
Vraag nummer: 66817
Situatie is als volgt: man en vrouw zijn 40 jaar samen en getrouwd. Er is 1 kind van de man uit een eerder huwelijk. De man is recent overleden. Zijn partner wil een dubbelgraf om in de toekomst bijgezet te worden. Het kind wil niet dat de twee ooit samen een graf gaan delen. Heeft het kind recht van spreken?
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Er is een juridische en er is een morele kant aan deze zaak. Trouwens, zoals in de meeste juridische kwesties het geval is. Maar hier is het wel heel duidelijk.
Juridisch is het zo dat de persoon die de uitvaart regelt, de persoon is die het graf aanschaft en die bepaalt wat voor soort graf dat wordt.
Als de vrouw een dubbelgraf wil hebben, zal zij een particulier graf moeten aanschaffen. De meeste particuliere graven in Nederland hebben ruimte voor 2, soms 3, kisten boven elkaar. Op sommige begraafplaatsen zijn dubbelgraven twee eenpersoons graven naast elkaar, vanwege de hoge grondwaterstanden.
Als de zoon of dochter de uitvaart regelt en een graf voor zijn of haar vader aanschaft, krijgt hij/zij de grafrechten en kan hij/zij verhinderen dat te zijner tijd de vrouw van vader in dit graf wordt bijgezet.
De zoon of dochter heeft als kind en waarschijnlijk (mede)erfgenaam van zijn/haar vader geen recht om te regelen of op een of andere manier af te dwingen dat de stiefmoeder later niet bij vader begraven wordt.
De vrouw heeft er als levenspartner/echtgenoot en waarschijnlijk (mede)erfgenaam van de man trouwens ook geen recht op om te regelen of op een of andere manier af te dwingen dat zij later wel bij vader begraven wordt.
Beiden, vrouw en kind, hebben er dus belang bij om ieder zelf de uitvaart te regelen en zelf het graf aan te kopen. Want wie het graf heeft, heeft de feitelijke macht en maakt dingen mogelijk of kan ze verhinderen.
De Wet op de lijkbezorging, die hier van toepassing is, zegt in artikel 18 dat de wens of de vermoedelijke wens van de overledene gevolgd moet worden. De man en de vrouw zijn 40 jaar samen en getrouwd, schrijft u. Dan is het, mede gelet op breed gedragen maatschappelijke opvattingen in Nederland, de vermoedelijke wens van de overleden man dat hij later samen met zijn vrouw het graf deelt.
En zo kom ik op de morele kant van de zaak.
Er kan een goede reden zijn waarom het kind niet wil dat de vader en zijn vrouw ooit samen het graf gaan delen. Op het eerste gezicht lijkt het vreemd, maar vreemde standpunten en situaties toch soms toch heel begrijpelijk worden, als je meer van de achtergronden kent. Ik heb er dan ook geen oordeel over, want weet er niets van. Ik kan het alleen respecteren.
Echter, wanneer het gaat om keuzes ten aanzien van de gevolgen van begraven of cremeren, dienen nabestaanden volgens de wet de wens of vermoedelijke wens van de overledene te volgen. Een kind dient dan dus over de eigen bezwaren heen te stappen en de mogelijkheid te geven dat de vrouw later bij haar man, de vader, begraven kan worden. Niet omdat het de wens van de vrouw is, maar omdat het de vermoedelijke wens van de man is.
Nog een andere opmerking: als de vrouw nu de grafrechten krijgt, is daarmee nog niet zeker gesteld dat zij ook in dat graf begraven kan worden. Als zij komt te overlijden, komen de grafrechten vrij te vallen en zou het kind direct bij de begraafplaats om de grafrechten van het graf van vader kunnen vragen. De begraafplaats is niet in de positie om dat te weigeren, want zij mag niet de belangen van het kind tegen die van de alsdan overleden vrouw afwegen. Als zij daar überhaupt al kennis van zou dragen. De begraafplaats is geen rechter of mediator.
Het kind kan dan alsnog verhinderen dat de vrouw daar begraven kan worden.
De vrouw kan dat voorkomen door de grafrechten tijdig in handen te stellen van een onafhankelijke derde, met wie zij de afspraak maakt dat zij in het graf begraven kan worden. Dan is er geen risico dat het kind de grafrechten vlak voor de begrafenis wegkaapt.
Een instelling die voor zo'n situatie grafrechten kan en wil beheren, is de stichting Grafzorg Nederland (info@grafzorg.nl).
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Nieuwe site voor mensen die zelf de regie over hun overlijden in handen willen hebben:
www.exit.nl. Met:
- documenten voor medische beslissingen: euthanasieverklaring, volmacht, behandelverbod etc.;
- uitvaartwensen vastleggen;
- een eenvoudige crematie regele
n.
TIP
Een uitvaart zoals u dat wilt, zonder compromisssen. Regel hier uw uw exclusieve begrafenis of crematie.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Hoe kan een graf voor eeuwig blijven bestaan?
Of: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
