Eeuwige grafrechten; wie moet bewijzen?
28 november 2002
Vraag nummer: 1698 (oude nummer: 2064)
Wed May 17 14:41:53 2000
In "De Begraafplaats" nr.1 van 2000 heb ik een vraag over eeuwige grafrechten gelezen. De gemeente heeft een algemene begraafplaats waar volgens de oudst vindbare verordening van 1958 eigen graven werden uitgegeven met een recht van dertig jaar of tot tien jaar na het sluiten van de begraafplaats.
Tevens werd het recht op afkoop van het onderhoud voor dezelfde perioden afgegeven. In de overgangsbepalingen staat dat met de inwerkingtreding van de verordening, de thans geldende bepalingen omtrent de begraafrechten vervallen. Op die (nog in gebruik) zijnde begraafplaats willen we een gedeelte met graven van 1875 tot 1956 gaan ruimen. Akten van begravingen zijn niet meer te vinden. In het antwoord in de Begraafplaats was te lezen dat de rechthebbende in dergelijke gevallen moet aantonen dat het om eeuwigdurend recht gaat. Kunnen wij dat in dit geval 1 op 1 overnemen?
Antwoord:
Fri May 19 01:39:02 2000
Geachte mevrouw,
Als naar eer en geweten niet bekend is dat in het verleden ooit eeuwigdurende graven ('voor onbepaalde tijd') zijn uitgegeven - maar als het wel zo was, was dat vaak ook aan mitsen en maren gebonden - en de termijnen van de huidige graven zijn verlopen of niet verlengd, dan zie ik geen fundamentele problemen om de bedoelde oude graven te ruimen.
Het is sowieso zaak om de ruiming tijdig aan te kondigen en rechthebbenden op graven (of het nu voor bepaalde of onbepaalde tijd is) de gelegenheid te geven om hun rechten kenbaar te maken. Behalve dat wellicht blijkt dat er toch nog graven zijn waar rechten op rusten, kan het zo zijn dat een groepje mensen 'wakker wordt' en aangeeft toch een bepaald graf te willen behouden. Als het gaat om een graf dat bijvoorbeeld in 1958 is uitgegeven voor 30 jaar, en de rechten zijn niet verlengd, kan men de stoffelijke resten eventueel herbegraven in een nieuw uit te geven graf. Het oude graf hoeft dan niet op de oude locatie verlengd te worden, maar er kan een nieuw graf op een nieuwe plaats worden aangeboden. U kunt er ook voor kiezen om (de locatie van) het (bestaande) graf als een nieuw graf voor 20 of 30 jaar uit te geven. Maar dat is meestal vanuit het oogpunt van efficiënt beheer niet wenselijk, want als het graf verdwijnt en hele vakken vrij komen, kan men bijvoorbeeld nieuw zand inbrengen of een (betere) drainage aanleggen, wat onder bestaande graven die intact worden gelaten, niet kan. Enfin, dat is dan een keuze.
De kern van uw vraag is, dat de gemeente niet hoeft te bewijzen dat er geen rechten meer op de graven rusten (we mogen er toch van uitgaan dat de gemeente denkt dat het zo is), maar dat rechthebbenden moeten bewijzen dat het wel zo is.
Overigens is het vaak zo dat 'eeuwige' rechten vaak formeel verlopen zijn, omdat men vroeger ook niet gek was en vaak waarborgen inbouwde zoals de verplichting dat een graf na het overlijden van de rechthebbende tijdig moest worden overgeschreven, of dat een eeuwig recht elke tien jaar moest worden bevestigd, allemaal op straffe van verval van het recht. Vaak is aan dergelijke verplichtingen niet voldaan door de rechthebbenden of hun rechtsopvolgers.
mr W.G.H.M. van der Putten
19 mei 2000
