24 september 2003
Vraag nummer: 2501 (oude nummer: 3105)
Stel ik wil bij m'n dood niet worden begraven of gecremeerd, maar worden overgedragen aan een buitenlandse organisatie (tbv. preservering bij een temperatuur van -196C). Dit is allemaal legaal, hier gaat het niet om.. :)
Stel ik neem een verzekering (risicopolis) die een vast kapitaal uitkeert bij overlijden.. Mbv. een akte van cessie bij een notaris draag ik het eigendom van deze polis over aan deze buitenlandse organisatie.. Zij krijgen dus het geld bij mijn overlijden.
Vraag 1 - Kan de verzekeraar deze eigendomsoverdracht weigeren? Stel ze zien niets in het principe achter deze organisatie.. Ofwel heeft de verzekeraar een vinger in de pap bij wie ik als erfgenaam aanstel?
Vraag 2 - Stel de overdracht vond probleemloos plaats mbv een akte van cessie, dit is bijgetekend op de polis, etc., maar de verzekeraar was niet op de hoogte van het karakter van deze organisatie. Kan ze nu bij overlijden ineens weigeren uit te betalen?
Vraag 3 - (the basic issue) Is het verplicht om met de verzekeraar te bespreken wat deze organisatie doet? Of sta ik gewoon zelf vrij in het kiezen wie de eigenaar van mijn polis wordt?
Antwoord:
Geachte heer, mevrouw,
Preservering bij een temperatuur van -196C is in Nederland in elk geval niet legaal. Elke conserverende handeling is bij wet verboden. Dat verbod is niet zo strikt dat iedere koeling verboden is, maar zeker wel in deze mate. Wat u wilt is alleen mogelijk als u in het buitenland overlijdt, dan wel wanneer het stoffelijk overschot direct naar het buitenland wordt gebracht, maar ik kan me voorstellen dat een zeker tijdsverloop dan onvermijdelijk is en ook dat na dat tijdsverloop geen preservering meer mogelijk is. Ik waarschuw alleen maar.
Maar uw vraag is eigenlijk een andere. U noemt een risicoverzekering. Dat vind ik vreemd. Waarschijnlijk bedoelt u gewoon een levensverzekering. Een risicoverzekering is bijvoorbeeld bestemd om het risico van arbeidsongeschiktheid af te dekken, of om bij overlijden de kosten van een hypotheek te dekken. Maar dat is iets anders dan om gewoon een kapitaal ter beschikking te hebben om na uw overlijden bepaalde kosten te dekken. Daar is m.i. een gewone levensverzekering aan de orde. Het kan zijn dat ik mij vergis, wellicht hebt u het beter onderzocht dan ik. Maar ik zeg het maar.
Ik zie dan ook niet waarom u een bepaalde instelling eigenaar van de polis zou willen maken. Bij een levensverzekering moet een begunstigde worden aangewezen en dan wijst u gewoon die instelling aan en dan bent u klaar. De begunstigde wordt in de polis genoemd. Hij of zij hoeft geen eigenaar van de polis te worden, lijkt mij. Maar wellicht hebt u dit ook al beter onderzocht dan ik.
Ik zie geen beletsel om een organisatie als begunstigde in een verzekeringspolis op te nemen. Ik zie ook geen reden waarom de verzekering niet zou betalen (behalve wanneer de verzekeraar toevallig Verzekeringsmij. Stad Rotterdam is; deze maatschappij diende mij al eerder deze maand een bepaald kapitaal uit te keren, maar ik heb tot op heden taal noch teken van haar vernomen. Deze verzekeraar kan ik persoonlijk dus niet aanbevelen). Ik kan me alleen voorstellen dat een verzekeraar zou weigeren om een uitkering te doen aan een criminele organisatie of zo, maar daar is bij uw instelling geen sprake van. Omdat iets in Nederland is verboden, is het nog niet illegaal of onethisch of crimineel.
Een andere zaak is, dat ik u altijd zou aanbevelen om een soort executeur-testamentair te benoemen, die de gang van zaken controleert. Die nagaat of dat uw organisatie de afspraken wel nakomt en de verzekering wel uitkeert en die zonodig actie onderneemt om de zaken alsnog in gang te zetten. Ik zou als ik u was niet zonder meer de bedoelde organisatie als erfgenaam aanwijzen. Ik zou altijd een bepaalde vorm van onafhankelijk extern toezicht regelen.
Voorts moet ik u adviseren om maatregelen te treffen voor het geval om een of andere reden toch niet kan, zoals u zich dat hebt voorgesteld. Ik neem aan dat de preservering bedoeld is om op een later moment bij een andere stand van de wetenschap u weer tot leven te wekken. Ik neem ook aan dat dit alleen kan als het lichaam nog min of meer intact is. Maar stel dat dat niet zo is. Stel dat u bij een zeer ernstig auto-ongeluk om het leven komt en dat uw lichaam in stukken is gereten en de schedel gespleten. Ik maak het even erg dramatisch, maar het kán. Zou preservering dan nog wel kunnen? Ik denk dat u toch ook een regeling moet treffen voor het kleine risico dat uw optie niet mogelijk is. Dan wordt het simpelweg toch begraven of cremeren, vrees ik. Maar het is voor uw nabestaanden wel erg prettig als u ook een soort next-best scenario vastlegt.
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
