In 1970 overleed mijn moeder in het ziekenhuis te A.
Na overlijden werd het stoffelijk overschot door de begrafenis ondernemer vervoerd vanuit het zieken huis te A naar het mortuarium te B, alwaar opgebaard en aansluitend begraven op de RK begraafplaats te B.
Thans word ik geconfronteerd met het volgende – verteld door familie van het hier onder genoemde kind.
Tijdens het transport van A naar B zou in dezelfde auto een doodgeboren of kort na de geboorte gestorven kind - niet zijnde een eigen kind of familie van de overledene - zijn vervoerd van A naar B.
Over de manier waarop dit vervoer heeft plaats gevonden worden drie versies verteld:
- In dezelfde kist aan het voeteneind van mijn moeder
- Aan het voeteneind van de kist in een eigen kistje
- Elders in de auto in een eigen kistje
Ik ben zeer geschokt door dit eerst nu naar buiten komend verhaal en kan dit niet meer navragen aan mijn inmiddels overleden vader.
Graag antwoord op de volgende vragen.
Gebeurt het vervoer van het stoffelijk overschot altijd in gesloten kist?
Is een van de geschetste mogelijkheden - bovenstaand - wettelijk toegestaan en zo ja op grond van welke wettelijke bepalingen?
Is hier dan toestemming voor noodzakelijk van de echtgenoot of directe familie van de overledene?
Is gelijktijdig vervoer van meerdere overledenen in een en dezelfde auto toegestaan?
Indien dit niet is toegestaan, welke consequenties zou dit voor de begrafenis ondernemer kunnen hebben (gehad) als dit openbaar wordt?
Uw reactie zie ik met belangstelling tegemoet.
Met vriendelijke groet
XX
Antwoord:
Geachte heer,
Ja, het vervoer van meerdere overledenen in een en dezelfde auto is toegestaan. En komt ook regelmatig voor. In 1970 was het ook toegestaan.
Voor de wijze van vervoer van een stoffelijk overschot bestaan en bestonden geen wettelijke regels. Sommige gemeenten hadden vroeger wel lokale regels in de APV voor het vervoer van een overledene naar een begraafplaats, maar die regels zijn achterhaald.
Het vervoer van een stoffelijk overschot gebeurde tot 1991 altijd in een gesloten kist. Sinds 1991 is het wettelijk niet meer nodig om in een kist begraven of gecremeerd te worden; het kan bijvoorbeeld ook in een lijkwade. Dan zal vervoer in een ander omhulsel dan een kist ook wel voorkomen. Maar in 1970 werden altijd kisten gebruikt.
Ik weet dat bij een min of meer 'zakelijk' transport - van bijvoorbeeld een ziekenhuis naar een mortuarium - meerdere kisten tegelijk vervoerd worden, mits er voldoende ruimte is in de auto, natuurlijk. Ik zie regelmatig een soort bestelbusjes rijden, in decent antraciet, die ruimte hebben voor 6 kisten. Dat is praktisch en kostenbesparend. Waarom zou een auto 6 keer dezelfde rit op en neer moeten maken?
Ik kan mij ook goed voorstellen dat wanneer in hetzelfde ziekenhuis als uw moeder een baby dood geboren was, die ook naar hetzelfde mortuarium moest worden gebracht, de rit werd gecombineerd. Ik vermoed dat het kistje dan op de passagiersstoel naast de chauffeur heeft gestaan. Het is namelijk zo dat een kist in een gewone rouwauto meestal vast wordt gezet aan de bodem van de laadruimte, om te voorkomen dat de kist kan schuiven. Men wil niet dat bij een scherpe bocht of een noodstop de kist binnen tegen de zijkant van de auto kan botsen. De kist blijft zo keurig midden in de laadruimte staan. Ik denk dat het afhangt van het type auto of er wel of niet naast die vast geklemde kist nog ruimte zou zijn om een kinderkistje te plaatsen.
Ik kan mij absoluut niet voorstellen dat het doodgeboren kind tijdens het transport in dezelfde kist als uw moeder heeft gelegen.
Ik betwijfel of het kind in een eigen kistje aan het voeteneind van de kist van uw moeder heeft gestaan. Ik denk dat daar simpelweg geen ruimte voor was in een doorsnee rouwauto.
Ik denk wel dat het mogelijk is dat het kind in een eigen kistje naast de kist van uw moeder heeft gestaan. Maar dat het naast de chauffeur heeft gestaan, op de stoel van de bijrijder of voor die stoel, acht ik waarschijnlijker. Ik heb het al gehad over het kunnen schuiven van een kist(je); dat geeft voor in de auto minder problemen dan achterin.
U vraagt expliciet of het vervoer van meerdere overledenen in een auto wettelijk is toegestaan en zo ja op grond van welke bepaling. Ik heb al gezegd dat het vervoer van meerdere overledenen is toegestaan. Er is geen wet die zegt 'In Nederland mogen meerdere overledenen samen in een transportmiddel worden vervoerd'. Maar het is niet verboden. Er is ook geen wet die zegt dat meerdere levenden samen in een auto, trein, bus of ander transportmiddel mogen worden vervoerd. Hier geldt dat mag wat niet verboden is.
Er is voor het transport van meerdere overledenen in een rouwauto geen toestemming nodig van de echtgenoot of directe familie van de overledene.
En, zoals ik al zei, gelijktijdig vervoer van meerdere overledenen in een en dezelfde auto is zeker mogelijk en legaal. Dat was in 1970 ook zo.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Mr Van der Putten houdt tijdens de LOB-Bedrijvendag op 3 april 2014 te Nieuwegein een open juridisch spreekuur van 13.00 tot 16.00 uur in de stand van de LOB (nr. 18). Zie www.begraafplaats.nl.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Bijvoorbeeld: Wat mag in de kist mee begraven worden?
Spelregels
