Mag dat? (Eigen vervoer na opgraving)
18 april 2014
Vraag nummer: 38109
Geachte heer van der Putten,
Binnenkort zal er bij ons op de algemene begraafplaats een opgraving plaatsvinden.
Nadat de opgraving heeft plaatsgevonden willen de nabestaanden de stoffelijke overblijfselen laten cremeren. Ze hebben ook de wens om het zelf te vervoeren naar het crematorium (gelegen in een andere woonplaats, 10 km verderop).
De begrafenis heeft in 1972 plaatsgevonden.
Laat de wet dit eigen vervoer toe?
Een soort gelijk verzoek is al aangekondigd. Hier is toendertijd begraven in een algemeen kindergraf in 1988. In dit geval wil men niet cremeren, maar het weer opnieuw herbegraven. Ook in dit geval van de ene woonplaats naar de andere woonplaats. En de wens het zelf te vervoeren. Wederom te vraag. Mag dit?
XX
medewerkster Burgerzaken
Gemeente XX
Antwoord:
Geachte mevrouw,
De wet geeft geen regels voor het vervoer van overledenen en ook niet voor het vervoer van opgegraven overledenen, ongeacht de ouderdom van de stoffelijke resten.
De wet regelt wel (in artikel 29 Wet op de lijkbezorging) dat de burgemeester in de vergunning tot opgraving zonodig voorschriften opneemt voor het vervoer (zie lid 2):
1. Een lijk wordt slechts opgegraven met vergunning van de burgemeester van de gemeente waarin het is begraven, en, indien het een particulier graf betreft, met toestemming van de rechthebbende op het graf.
2. Aan de vergunning verbindt de burgemeester de nodige voorschriften betreffende geneeskundig toezicht alsmede vervoer en bestemming van het lijk.
Zie over opgraven en herbegraven of cremeren ook:
Het is dus eigenlijk helemaal aan de gemeente, de burgemeester om precies te zijn, om te beslissen of nabestaanden met eigen vervoer die stoffelijke resten mogen vervoeren of niet.
Daarmee weet u eigenlijk nog niets. Want waarschijnlijk hebt u graag een advies of dat eigen vervoer kwaad kan of niet.
Het probleem in deze kwestie is waarschijnlijk dat nabestaanden opzien tegen de kosten van vervoer door derden.
Ik denk dat die kosten best mee kunnen vallen. Er is geen officiele rouwauto met een netjes geklede chauffeur en een paar dragers nodig om een bottenkistje te vervoeren. Iemand kan het kistje ook in de achterbak van een personenauto zetten. Dan kan een medewerker van een uitvaartonderneming doen voor een bescheiden bedrag. Het is hooguit een uurtje werk en de km-kosten zullen ook niet uit de pan rijzen. Wat moet dat kosten? Ik denk een paar tientjes, als men bij enkele uitvaartondernemers een prijsopgave vraagt en uitlegt dat het om een bottenkistje in de achterbak gaat, dat van A naar B moet.
Als nabestaanden de botten in een kistje zelf kunnen vervoeren, zou ik als houder van de begraafplaats die de botten afstaat toch wel de zekerheid willen hebben dat het kistje met de complete inhoud op de bestemde plaats aankomt.
Ik zou in de vergunning ex artikel 29 Wlb opnemen wat de bestemming van het lichaam is, welke crematorium of welke begraafplaats. Voorts zou ik bepalen dat vervoer door de aanvrager van de vergunning zelf mag geschieden, maar wel zodanig dat de kist binnen een uur na vertrek van de begraafplaats op de plaats van bestemming aankomt. En een afschrift van de vergunning aan dat crematorium of die begraafplaats sturen. In een begeleidende brief zou ik vragen om telefonisch of per e-mail bij de beheerder van de begraafplaats van vertrek te melden dat het kistje ontvangen is. Dat voorkomt dat familie er zelf mee aan de haal gaat. Ik zou het kistje ook verzegelen of zo dichtspijkeren dat het niet ongemerkt geopend kan worden. Dat voorkomt op zich nog niet dat iemand de kist toch verduistert of opent, maar dat kan dan in elk geval niet ongemerkt.
Zelf vraag ik me af, bij die laatste optie van eigen vervoer, of je zoveel moet regelen en afstemmen om nabestaanden bijvoorbeeld 50,- of 60,- euro te besparen op de kosten van vervoer door een uitvaartonderneming. In het totaal van de kosten van opgraving en crematie of herbegraving valt dit bedragje weg.
Ik zie nog een ander punt. In de gevallen waar u nu mee zit, gaat het om stoffelijke resten van ruim 40 en ruim 25 jaar oud. De kans is groot dat het om een beperkt deel van het skelet gaat. Maar het is nooit uit te sluiten dat er adipocirevorming plaats heeft gevonden, vooral eigenlijk bij het oudere graf. Toen werden door uitvaartondernemers soms de verkeerde soorten lijkhoezen gebruikt. Dan passen de resten misschien niet in een bottenkist en zou ik vanwege de hygiene particulier vervoer nooit toestaan. Ga dan maar weer eens met een familie in discussie nadat hen eerder is toegestaan om de stoffelijke resten wel zelf te vervoeren.
Er moet altijd een voorbehoud worden gemaakt voor de conditie van de stoffelijke resten.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Vergelijk offertes van uitvaartondernemers via de nieuwe site Uitvaartmarkt.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
