Plechtigheid op voor publiek toegankelijke plaats

22 september 2005

Vraag nummer: 4043  (oude nummer: 6503)

Geachte dames, heren,

Ik ben juridisch beleidsmedewerker bij een gemeente en mijn vraag is welke mogelijkheden er zijn om vóórdat een overledene wordt begraven danwel verbrand de persoon in kwestie te gedenken (plechtigheid) op een voor het publiek toegankelijke plaats (openbaar domein).

Zijn daar regels voor gesteld of is e.e.a. afhankelijk van hoe de gemeente in kwestie daar mee om gaat? Zou het bijvoorbeeld zo kunnen zijn dat toestemming is vereist van het college van B&W of zelfs de gemeenteraad?

M. Rongen.

Antwoord:

Geachte heer of mevrouw,

Zeker mag een rouwbijeenkomst of herdenking worden gehouden op een voor het publiek toegankelijke plaats. Ik denk dan dat u zoiets als een dorpsplein of een plantsoen of een schouwburg bedoelt. Want ook een begraafplaats of een crematorium is voor het publiek toegankelijk, tenzij de nabestaanden een besloten bijeenkomst wensen. In de praktijk is het vaak een mengvorm, namelijk dat iedereen welkom is.

Er zijn geen regels voor gesteld, althans niet landelijk en niet bij wet. Het enige dat ik kan bedenken is de Wet openbare manifestaties, maar dan heb je het toch wel over een uitzonderlijke situatie.
Voorts is het zo dat in veel beheersverordeningen van begraafplaatsen staat dat men openbare herdenkingen of onthullingen een week of 5 dagen tevoren moet melden. Dat heeft vooral een praktisch reden. Als er een grote herdenking zou zijn, en de beheerder weet het niet van en plant tegelijk een gewone begrafenis, dan stoort men wellicht elkaar. Ook moet men voor grotere groepen wellicht andere voorzieningen treffen. Maar dat is dus juist alleen op de begraafplaats, niet er buiten.
Denkbaar is ook dat een gemeente in de APV bepaalde regels voor bijeenkomsten heeft. Maar hoe dat in uw gemeente zit, weet u beter dan ik.

Zonder wettelijke grondslag of zonder basis in een verordening zijn besluiten van het college of van de raad natuurlijk vernietigbaar of non-existent. Maar dat weet u net zo goed als ik.

mr W.G.H.M. van der Putten