Filmen tijdens uitvaart tegen de wens van de opdrachtgever in; nog iets aan te doen?
30 augustus 2012
Vraag nummer: 28906
Geachte heer van der Putten,
Onlangs is mijn moeder overleden. Mijn vader, broer en ik hebben de uitvaart georganiseerd in Frankrijk, waar mijn ouders wonen.
Mijn broer heeft aan mijn vader en aan mij afzonderlijk voorgesteld om de uitvaart te filmen, overigens met verschillende argumentaties. Mijn vader heeft dit geweigerd en gezegd dat hij dat niet wil. Ik heb dit ook geweigerd en gezegd dat ik niet dat de uitvaart gefilmd wordt en dat ik niet gefilmd wil worden. Daarna heeft mijn broer nog een paar keer gepeobeerd mijn vader over te halen, maar mijn vader heeft steeds geweigerd.
Vlak voor aanvang van de uitvaart stapte in de uitvaartzaal een man op mij af die zei dat hij de uitvaart kwam filmen. Mijn broer had dus, zonder toestemming en achter onze rug om, een videoman ingehuurd. Ik heb deze man duidelijk verteld dat ik niet wilde dat de uitvaart gefilmd werd en dat hij onmiddellijk diende te vertrekken. Hij antwoordde dat dat geen probleem was en hij vertrok.
Twee dagen later bleek van aanwezigen dat deze man nadien weer de zaal is ingegaan en toch de hele dienst heeft gefilmd.
Zijn hier wettelijke overtredingen begaan, door mijn broer en de videoman en is hier juridisch iets aan te doen?
Alvast dank voor uw antwoord.
Met vriendelijke groet,
Marco
Antwoord:
Geachte heer,
Of sprake is van overtreding van een wet, kan ik moeilijk beoordelen. Ik vermoed van niet.
In Nederland is er geen wet die verbiedt om bij een uitvaart te filmen of om in een zaal te zijn waar een afscheidsdienst wordt gehouden. Dat de opdrachtgever van de uitvaart (in casu waarschijnlijk uw vader) dat niet wenst, maakt iets niet strafbaar. In Frankrijk zal dat waarschijnlijk niet anders zijn.
Een gemeente kan in Nederland het fotograferen of filmen in een gemeentelijke aula op de gemeentelijke begraafplaats of crematorium zonder toestemming van de beheerder wel strafbaar stellen. Ik heb wel eens verordeningen met zulke bepalingen gezien, waar het verboden is. Maar ik herinner mij niet dat er ook sancties aan verbonden zijn.
Als iemand ongewenst een uitvaartdienst bijwoont, kan men denk ik in een uiterst geval wel de politie vragen om betrokkene te verwijderen, als hij niet vrijwillig vertrekt. Er kan dan sprake zijn van lokaalvredebreuk: het wederrechtelijk binnendringen in een besloten lokaal of erf, bij een ander in gebruik, of een voor openbare dienst bestemd gebouw en het zich niet aanstonds verwijderen op vordering van een rechthebbende. Dat is althans in Nederland zo. Of dat in Frankrijk ook zo is, weet ik niet.
Maar hoe dat ook zij, het is inmiddels gebeurd. Dat iemand er achteraf misschien op aangesproken kan worden, heeft geen effect meer. De politie zal er achteraf geen werk meer van willen maken. Als die videoman grote schade heeft veroorzaakt of iemand in elkaar heeft geslagen zou het een andere zaak zijn, maar nu niet. Eventuele emotionele schade telt hier niet. Bovendien is het achteraf niet meer duidelijk te bewijzen.
Dan is er nog de vraag of je er civielrechtelijk iets mee kunt.
Dat is sowieso een lastige zaak. Je moet kunnen bewijzen dat een video is gemaakt, door wie en in opdracht van wie. Dat is al heel moeilijk te bewijzen. U kent waarschijnlijk de videoman niet en u kunt dan waarschijnlijk ook niet bewijzen dat hij handelde in opdracht van uw broer. Het is wel waarschijnlijk, maar bewijs is nog een andere kwestie.
Het is vooral de vraag wat u of uw vader in een civielrechtelijke zaak zouden willen of kunnen vorderen. Dat de video vernietigd wordt? Als uw broer zegt 'OK, dat doe ik', strandt de zaak meteen, want hij doet dan wat u wilt. Een rechter kan dat misschien bekrachtigen, maar u schiet daar niets mee op. Het valt nooit te achterhalen of te bewijzen dat hij het doet of deed of nog ergens een kopie heeft.
Nee, ik zie geen juridische mogelijkheden. Dan had ter plekke het alsnog filmen ontdekt moeten worden; dan had er waarschijnlijk nog ingegrepen kunnen worden.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals over de vraag of je iemand kunt verbieden om afscheid te nemen van een overledene:
