Indien bij een overlijden de nabestaanden aan een uitvaartcentrum het uitdrukkelijk verzoek geven om over de plaats en het tijdstip van de uitvaart aan derden geen informatie te verschaffen wordt dit in de regel geëerbiedigd. Hierbij wordt er door het uitvaartcentrum van uitgegaan dat diegene met wie een overeenkomst is gesloten behoort tot de nabestaanden en zelf bepaalt wie wel of niet op de hoogte gebracht mag worden.
Een nabestaande die in onmin leeft met de overige familie en dus de informatie omtrent het tijdstip en de plaats van de uitvaart ontzegd wordt, loopt ook bij het uitvaartcentrum wat dat betreft tegen een muur op.
Mijn eerste vraag aan u luidt: Is er een artikel in de wetgeving waarop een nabestaande, die deze informatie ontzegd wordt, zich kan beroepen?
Mijn tweede vraag aan u luidt: is er een artikel in de wetgeving waarop een derde, die niet tot de familie behoort en dus deze informatie niet krijgt via een uitvaartcentrum, zich kan beroepen?
Het gaat om het weren van een broer van de overledene. De kinderen van de overledene hebben het uitvaartcentrum uitdrukkelijk gevraagd de plaats en het tijdstip van de uitvaart geheim te houden.
Overmorgen is de uitvaartplechtigheid. De broer mag wel morgen een opbaring bezoeken, maar voor hem is dit niet voldoende.
P. Hillegom
Antwoord:
Thu Apr 22 23:59:52 1999
Geachte heer of mevrouw Hillegom,
Vanavond uw vragen gezien en meteen maar antwoord.
1. Er is geen artikel in de wetgeving waarop een nabestaande, die informatie over de uitvaart van een familielid wenst, zich op kan beroepen om die informatie te krijgen.
2. Er is ook geen artikel in de wetgeving waarop een derde zich kan beroepen, als hij informatie hierover wenst. Het zou trouwens vreemd zijn als een derde wel informatie zou krijgen die een familielid niet zou (kunnen) krijgen.
In het algemeen kan over de door u beschreven situatie het volgende worden gezegd. Degene die de uitvaart regelt (formeel degene die (namens wie de uitvaartverzorger) het verlof tot begraving of verbranding aanvraagt), is degene die het voor het zeggen heeft bij een uitvaart. Een uitvaart heeft een privé karakter. Degene die het regelt is vrij om personen die hij wel of niet wil zien toe te laten of te weren en om de uitvaartverzorger op te dragen dit te handhaven. Dat is althans het uitgangspunt.
Nu zijn er over dit soort zaken wel enkele rechtszaken geweest en de rechter oordeelt dan meestal zo, dat familieleden die bij de uitvaart geweerd worden, toch op de een of andere manier de kans moeten krijgen om van de overledene afscheid te nemen. In het geval dat een broer bij de uitvaart worden geweerd, zou er een gerede kans zijn, dat als hij zich tot de rechter in kort geding zouden wenden, dat hij 'los weten te peuteren' dat hij een opbaring mag bezoeken. Maar niet de begrafenis of crematie. In een enkel geval wordt ook wel anders beslist. Bijvoorbeeld 3 weken geleden was er een kort geding in Almelo waarbij de rechter beval dat een vader aanwezig mocht zijn bij de begrafenis van zijn dochter waar zijn ex-vrouw hem wilde weren. Maar dat was op de ochtend van de begrafenis en dan is er geen andere gelegenheid meer om afscheid te nemen.
Ik denk in dat geval, als de broer zijn opgebaarde broer mag bezoeken, hij bij de rechter bot zou vangen als hij toch de uitvaart zou willen bezoeken.
Ook merk ik op dat het uitvaartcentrum niet op eigen houtje anders mag beslissen of doen dan wat de opdrachtgever wil. Ik ken het geval van een crematorium, dat een ex-echtgenoot toestond om tegen de wens van de familie in even in een aparte ruimte afscheid te nemen bij de kist. Dat mag je als uitvaartverzorger of crematoriumhouder nooit doen, hoezeer het soms ook menselijkerwijs wenselijk is.
In dit geval van het crematorium was de uitvaartverzorger op de hoogte en die wordt ook in een lastig parket gebracht. Als hij het de familie vertelt, zijn de poppen aan het dansen. Als hij het niet vertelt verzwijgt hij iets en als de familie er later toch achter komt en er nog eens achter komt dat de uitvaartverzorger het wist, zijn de poppen dubbel aan het dansen. Zie het antwoord op de desbetreffende vraag inzake het toelaten van de ex-echtgenoot in deze rubriek van 30 oktober 1998.
Kortom, de handelwijze van het uitvaartcentrum is juist. Zij berust enerzijds op een contractuele relatie met de opdrachtgever. Daarmee wordt op de lijn van de Wet op de lijkbezorging gevolgd, die stelt dat de uitvaart moet worden uitgevoerd of geschiedt onder verantwoordelijkheid van deze opdrachtgever.
Voor de opdrachtgever behoort de wens van de overledene de leidraad te zijn, maar dat is niet iets dat de uitvaartverzorger behoort te controleren of te volgen.
mr W.G.H.M. van der Putten
22 april 1999
Zie over de vraag of je iemand kunt verbieden om afscheid te nemen van een overledene, ook:
Spelregels
