2 februari 2002
Vraag nummer: 602 (oude nummer: 382)
Wat is het verschil (wat voor rechten heeft men) als iemand inwonend is of samenwonend is bij overlijden van een van de personen.
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Of iemand inwonend is of samenwonend, maakt geen verschil in rechten (of plichten) bij het overlijden van een van de betrokken personen. Ook niet of men ergens anders woont.
Dat klinkt u waarschijnlijk wat vreemd in de oren. Daarom een toelichting.Niemand is wettelijk verplicht om de uitvaart van een overleden persoon te regelen. Niet de echtgenoot, geen ouders of kinderen, geen vrienden of buren of werkgever. Gewoon niemand. Echter, in de praktijk is er eigenlijk altijd wel een persoon die moreel zich het meest geroepen voelt om het wel te doen. Meestal is dat de echtgenoot of een van de kinderen. Wie het doet en wie niet, regelt zich in de praktijk op natuurlijke wijze. Het gaat in 99,9% van de gevallen feitelijk goed.
Dat het feitelijk goed gaat, is iets dat zich niet in wettelijke regels laat formuleren. Als de wet bijvoorbeeld zou zeggen dat een echtgenoot of een samenwonend persoon het zou moeten doen, zou het niet in 99,9% van de gevallen goed gaan, maar slechts in 90 of 95%. Waarom? Omdat betrokkenen bijvoorbeeld een slecht huwelijk hadden of omdat men op het punt stond de samenleving te verbreken. Dan is betrokkene niet echt gemotiveerd om er een mooie uitvaart van te maken. Dan kunnen kinderen of vrienden het beter doen. Het hoeft niet altijd een vervelende reden te hebben; het kan ook een feitelijke reden hebben. Bijvoorbeeld de echtgenoot kan zelf te oud of te ziek zijn om het te regelen. Dan zou een wettelijke verplichting narigheid veroorzaken. Het zou ook niet slim zijn om het regelen van de uitvaart op te leggen aan 'de kinderen'. Soms was er ruzie met een van de kinderen en/of kunnen ze niet allemaal samen door één deur. Dan levert een gezamenlijke verplichting ook heisa op.Soms woont nog een van de kinderen bij zijn of haar ouders. Deze is dan inwonend. Maar het kan nu net toevallig het kind zijn dat het meest 2 linkerhanden heeft, of die ineenklapt bij stress en emotioneel niet de juiste persoon is om nu een aantal dingen zakelijk te (moeten) regelen. Dan kan het beter een uitwonend kind zijn.Sommige mensen benoemen opzettelijk een derde als executeur-testamentair. Daar kunnen heel veel goede redenen voor zijn. Dat zou een probleem kunnen opleveren als de wet de samenwonende of inwonende persoon bepaalde rechten of plichten zou geven.Enfin, er valt nog een hele reeks voorbeelden te geven.
Of iemand samenwonend of inwonend is, staat helemaal los van het eventueel erfgenaam zijn. Ook staat het los van de vraag wie eventueel voor de kosten van de uitvaart op moet draaien als de nalatenschap van de overledene ontoereikend is.
Spelregels
